(۶۹۴۷) سوال: من مردی ۳۵ ساله هستم و با زنی که ۱۵ سال دارد ازدواج کرده‌ام، من در ۲۸ سالگی با او را ازدواج کردم، با این علم که این زن قبلاً با شخص دیگری ازدواج کرده و تنها سه ماه با او زندگی کرده و هیچ فرزندی از او نداشته است و من بلافاصله بعد از طلاقش با او ازدواج کردم و اکنون هفت سال است که با هم زندگی می‌کنیم و او برای من پنج فرزند به دنیا آورده، از جمله سه دختر و دو پسر و زندگی من با او بسیار خوشبختانه و دور از مشکلات است و این زن متدین است اما مشکل این است که بستگان و همکارانم بر این موضوع عیب می‌گیرند و در سخنانشان با مسخره می‌گویند که من با زنی بیوه ازدواج کرده‌ام و هنوز در ذمه‌ی من ازدواج هست، لذا از شما خواهش می‌کنم که من را با آنچه که مناسب می‌دانید، راهنمایی کنید، الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ شما را برکت دهد، آیا برای من جایز است که با زنی جوان‌ ازدواج کنم و او را ترک کنم یا اینکه با او بمانم و با زنی دیگر نیز ازدواج کنم؟ ما را راهنمایی کنید، الله در شما را برکت بیندازد؟

جواب:

می‌گوییم که ازدواج تو با این زنی که قبل از تو ازدواج کرده، اشکالی ندارد و بر تو عیب و سرزنشی نیست و آنهایی که تو را سرزنش می‌کنند یا بر تو عیب می‌گذارند، همان‌ها هستند که باید سرزنش شوند و بر آن‌ها عیب است و اجازه ندارند بین مرد و همسرش دخالت یا تعرض کنند و آنها مانند کسانی هستند که الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ در مورد آنها فرموده است: {فَیَتَعَلَّمُونَ مِنۡهُمَا مَا یُفَرِّقُونَ بِهِۦ بَیۡنَ ٱلۡمَرۡءِ وَزَوۡجِهِۦ} [سوره البقرة: ۱۰۲]: (پس از آن دو (فرشته) چیزهایی می‌آموختند که به وسیله‌ی آن، میان مرد و همسرش جدایی بیفکنند).

نصیحت من به تو این است که با همسرت بمانی مادام که در خوشبختی به سر می‌برید و فرزندانی دارید و به سبب سرزنش‌های نادانان، به فکر همسر دیگری نباشی و رسول الله صَلَّى‌اللهُ‌عَلَيْهِ‌وَآلِهِ‌وَسَلَّم بهترین مخلوق و پرهیزکارترین مخلوقات الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ بود بیشترین عبادت را برای الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ به جا می‌آورد، با نخستین کسی که ازدواج کرد یک زن بیوه یعنی خدیجه بنت خویلد رَضِيَ‌اللهُ‌عَنْهَا بود بلکه‌ی همه همسران رسول الله صَلَّى‌اللهُ‌عَلَيْهِ‌وَآلِهِ‌وَسَلَّم جز عایشه رَضِيَ‌اللهُ‌عَنْهَا، بیوه بودند؛ بنابراین، بر انسان عیبی نیست که با زنی که قبلاً شوهر داشته، ازدواج کند و مادامی که با خانواده‌ات خوشبخت هستی، پس به آنها متسمک باش و به فکر غیر از ایشان نباش.

اما در مورد ازدواج مرد با وجود همسرش، از نظر خود ازدواج، اشکالی ندارد، انسان می‌تواند با یک زن یا دو زن یا سه زن یا چهار زن ازدواج کند اما اینکه بخواهد به خاطر سرزنش این نادانان ازدواج کند، وجهی ندارد.

قبل از اینکه پاسخ این سوال را به پایان برسانم، می‌خواهم به نکته‌ای در سوال او اشاره کنم، یعنی او گفت: «من بعد از طلاقش از شوهر اولش، بلافاصله با او ازدواج کردم» ظاهر این عبارت این را می‌رساند که او قبل از اینکه همسرش عده‌اش را تمام کند، با او ازدواج کرده است؛ اگر این چنین باشد، اکنون باید عقد نکاح را دوباره انجام دهد زیرا ازدواج با زن در حالت عده بر اساس نص و اجماع باطل است، الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ فرموده است: {وَلَا تَعۡزِمُوا۟ عُقۡدَةَ ٱلنِّكَاحِ حَتَّىٰ یَبۡلُغَ ٱلۡكِتَـٰبُ أَجَلَهُۥ} [سوره البقرة: ۲۳۵]: (و تصمیم به عقد ازدواج نگیرید تا مدت مقرر (عده) به سرآید).

علما رَحِمَهُمُ‌الله بر باطل بودن نکاح زن در حال عده اجماع دارند.

 اگر این عبارت به معنای ازدواج بعد از پایان عده باشد، در این صورت ازدواج صحیح است و هیچ اشکالی ندارد، بنابراین امیدوارم برادر سوال‌کننده به این نکته توجه کند.

اگر فرض کنیم احتمال اول واقعیت دارد و او پس از طلاق، به طور مستقیم و قبل از پایان عده با او ازدواج کرده، واجب است همانطور که گفتم عقد را دوباره ببندد و فرزندان او از این زن فرزندان شرعی هستند زیرا این فرزندان از طریق وطء شبهه به وجود آمده‌اند و علما ذکر کرده‌اند که فرزندان به شخصی که با شبهة وطء کرده است، نسبت داده می‌شوند چه شبهه‌ی عقد باشد و چه شبهه‌ی اعتقاد.