سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۶۵۴۵) حقوق مالی و اخلاقی فرزند نابینا در مواجهه با رفتار ناعادلانه پدر

(۶۵۴۵) سوال: مشکلی دارم که آن را با امید به اللهÀ که حلی برای آن بیابم به شما می‌گویم: من مردی ۲۸ ساله و نابینا هستم و در کلاس دوم دبیرستان مدرسه‌ی نور مشغول به تحصیل هستم اما پدرم با من معامله‌ی بدی دارد و همیشه از زمانی که به مدرسه‌ رفته‌ام با من مخلافت می‌کند و من ماهانه ۳۷۵ ریال حقوق می‌گیرم که همه‌اش را به پدرم می‌دهم به این امید که مبلغی از آن را برای خرید نیازهایم به من بدهد ولی وقتی  مبلغی از آن را برای خرید نیازم از او طلب کردم، قبول نکرد و گفت: این مبلغ فقط نظیر آب و غذایت می‌باشد و هیچ حقی در طلب کردن آن نداری با وجود این‌که آب و غذای من فقط به اندازه‌ی ضرورت و زنده ماندنم است و او از لحاظ مادی مشکلی ندارد و وقتی که او را این‌گونه یافتم سعی کردم که قسمتی از آن را نگه کنم و از اینجا اختلاف شروع شد و مرا را از خانه بیرون کرد و با کمک گرفتن از اهل خیر تلاش کردم که به خانه برگردم و زیاد ادامه نداشت و بار دیگر مرا بدون سبب بیرون کرد و این حالت تکرار گشت و من بدون سرپناه در خیابان‌ها یا مکانی که سرپناهم باشد زندگی می‌کنم و همین، سبب قبول نشدنم در مدرسه شد و همسرش، مادر من نیست و زن پدرم است ولی گمان نمی‌کنم که او سبب این باشد چون که او هیچ بدی به من نکرده است و اعتقاد من است که تنها پدرم سبب آن است، لذا راه درست چیست؟ لطفا توضیح دهید اللهÀ شما را موفق بگرداند؟

جواب:

این رفتار پدرت شایسته نیست بلکه بر او واجب است که از مال خودش بر تو هزینه‌‌  کند اگر توانایی آن را دارد و اگر توان آن را ندارد با حقوقی که از مدرسه‌ی نور می‌گیری هزینه‌های تو را پرداخت کند و برای او حلال نیست که از هزینه‌های تو کم کند و تفاوتی نمی‌کند که حقوق از تو بگیرد یا نه، چون هزینه‌ی فرزند بر پدر واجب است زیرا اللهÀ می‌‌فرماید: {وَعَلَى ٱلۡمَوۡلُودِ لَهُۥ رِزۡقُهُنَّ وَكِسۡوَتُهُنَّ بِٱلۡمَعۡرُوفِ} [سوره البقرة: ۲۳۳]: (و بر آن کس که فرزند برای او متولد شده (پدر) لازم است خوراک و پوشاک آنان (= مادران) را بطور شایسته (در مدت شیر دادن بپردازد))  چون او کسی است که هزینه‌ی فرزندش را می‌دهد.

 نصیحت من به پدرت این است که تقوای اللهÀ را در تعامل با تو اگر آنچه به او نسبت دادی صحیح باشد، رعایت کند و هزینه‌ی تو را به طور شایسته بپردازد تا اجر آن را از اللهÀ بگیرد و کمکی برای تو در نیکی کردن به او در حیاتش و بعد مرگش باشد.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل لي مشكلة أضعها بين أيديكم راجيا من الله أن أجد لها حلًا: أنا رجل في الثامنة والعشرين من العمر، وكفيف النظر، وطالب بمعهد النور بالصف الثاني متوسط، ولي والد يعاملني معاملة سيئة، وهو دائم الخلاف معي، ومنذ أن التحقت بالمعهد، وأنا أتقاضى مكافأة شهرية قدرها معي، ثلاثمائة وخمسة وسبعون ريالا أُعطيها إيَّاه كُلَّها، على أمل أن يعطيني منها ما أحتاج له في حاجاتي، ولكن عندما طلبت منه مبلغا لأشتري ما أحتاجه رفض، وقال: هذا المبلغ نظير أكلك وشربك فقط، وليس لك الحق في طلب أي شيء، مع العلم بأن أكلي وشُربي هو القُوت الضروري الذي يعيشني فقط، علما بأن حالته المادية لا بأس بها، وعندما وجدت منه ذلك حاولت الاحتفاظ بجزء منها، ومن هنا بدأ الخلاف فطردني من المنزل، وحاولت الرجوع إليه مستعينا بأهل الخير، ولكن لم أدم طويلا، وطردني ثانيا بدون سبب، وتكررت هذه الحالة، وأنا أعيش مشردا في شوارع البلد دون مأوى، أو مكان يؤويني، مما تسبب في رسوبي بالمعهد، ويقول: علما بأن زوجته هي غير أمي، فهي امرأة أبي، ولا أعتقد أن السبب منها، حيث لم أجد منها ما يسيء إلى، وأعتقد بأن السبب هو والدي فقط، فما هو الطريق الصحيح؟ أرجو الإفادة، وفقكم الله؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: أقول: إن هذه الحال من أبيك لا تنبغي، بل الواجب عليه أن يقوم بكفايتك إذا كان قادرا من ماله، فإن لم يكن قادرا فمن الراتب الذي تتسلمه من معهد النور، ولا يحل له أن ينقصك كفايتك، سواء أخذ منك الراتب أم لم يأخذ لأن إنفاق الأب على ولده واجب، لقوله – تعالى – ﴿ وَعَلَى ٱلۡمَوۡلُودِ لَهُۥ رِزۡقُهُنَّ وَكِسۡوَتُهُنَّ بِٱلۡمَعۡرُوفِ ﴾ [البقرة: ٢٣٣] يعني المرضعات، لأنه هو الذي ينفق على ولده. والذي أنصح به والدك أن يتقي الله -تعالى- في معاملتك إذا صح ما نسبته إليه، وأن يقوم بكفايتك على الوجه المطلوب، لينال بذلك الأجر من الله، وليكون ذلك عونا لك على بره في حياته، وبعد مماته.

مطالب مرتبط:

(۶۵۵۲) وظیفه والدین در برابر فرزندان ناسپاس و حکم دعا برای آنان

شایسته نیست که به آنچه به ضرر آن‌ها می‌باشد دعا کنی بلکه آنچه به نفعشان و نفع خودت می‌باشد، دعا کن و نزد اللهÀ برای آن‌ها، دعا کن که به نیکی کردن به شما و عدم آزردنتان برگردند تا این که با این دعا به آن‌ها و خودت احسان کرده باشی...

ادامه مطلب …

(۶۵۴۴) توصیه‌های شرعی نسبت به پدرانی که در برخورد با فرزندان سخت‌گیر و ظالمانه رفتار می‌کنند

نصیحت من به پدران و مادران این است که تقوای اللهÀ را در تربیت فرزندان از دختر و پسرشان رعایت کنند و آن‌ها را بر نیکی یاری دهند و این باید با لطف و توصیه‌ی صحیح و عدم خشونت باشد....

ادامه مطلب …

(۶۵۵۴) در مقابل همسایه‌ای که همیشه از نماز صبح باز می‌ماند چه چیزی بر من واجب است؟

برای شما واجب است که او را نصیحت کنید چون که همسایه‌ی شما می‌باشد و بر شما حق دارد ولی بر صورت توبیخ و سرزنش نباشد بلکه نصیحت از روی حکمت باشد...

ادامه مطلب …

(۶۵۴۶) اساس تربیت اسلامی صحیح و سالم نسل جوان چیست؟

تربیت دو طریق دارد: طریق نظری و طریق عملی....

ادامه مطلب …

(۶۵۶۶) از شما می‌خواهیم که برادران را به نرمی رفتار کردن با خدمت‌کاران توصیه کنید؟

برای مسلمان واجب است که به اخلاق والا و نیک مزین باشد و با خدمت‌کارانی که چه بسا خانواده‌هایشان را ترک کرده‌اند، رحم نمایند و چه بسا آن زنی باشد که فرزندانش در کشورش باشد یا مادری داشته باشد و دنبال روزی بوده، لذا واجب است که به آن‌ها رحم شود...

ادامه مطلب …

(۶۵۷۳) مسلمانی از کافری قرض گرفته و حق او را خورده است، آیا مسلمان می‌تواند از مال کافر بدون حق داشتن در آن بخورد؟

باید معتقد بود که او دشمن اللهÀ، پیامبرش و مؤمنان است ولی این به ما اجازه نمی‌دهد که در مالش به او خیانت کنیم یا از آن بخوریم یا آن را انکار کنیم بلکه آنطور که شریعت اسلامی مقتضای تعامل با عدالت در معاملات است با آن‌ها تعامل ‌کنیم....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه