دوشنبه 21 ربیع‌الثانی 1447
۲۱ مهر ۱۴۰۴
13 اکتبر 2025

(۶۴۰۵) همکار غیرمسلمانم را به اسلام دعوت نکنم، در قیامت مؤاخذه می‌شوم؟

(۶۴۰۵) سوال: اگر به‌سبب شغل، دختری غیرمسلمان همراه من باشد، آیا واجب است که او را به اسلام دعوت کنم؟ و اگر چنین نکنم، آیا در روز قیامت درباره‌اش بازخواست خواهم شد؟ یا دعوت مخصوص کسانی است که توانایی آن را دارند؟ جزاکم‌الله خیرا.

جواب:

بر کسی که در محل کار، همکاری غیرمسلمان دارد واجب است که او را به اسلام دعوت کند، اما با نرمی و آرامش، و ارائه‌ی چهره‌ی حقیقی اسلام؛ چهره‌ای که هر کس آن را ببیند، به آن رغبت می‌ورزد، ملاک اسلام، رفتار مسلمانان نیست؛ چرا که برخی از مسلمانان اعمالی انجام می‌دهند که هیچ ارتباطی با اسلام ندارد، مانند دروغ، خیانت، بدقولی و تأخیر در پرداخت حقوق، و این موجب می‌شود دیگران گمان کنند که این‌ها اخلاق دین اسلام است درحالی‌که دین اسلام، دین صداقت، ادای امانت و وفای به عهد است چناچه الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ فرموده است: {یَـٰۤأَیُّهَا ٱلَّذِینَ ءَامَنُوۤا۟ أَوۡفُوا۟ بِٱلۡعُقُودِ} [سوره المائدة: ۱]: (ای کسانی‌که ایمان آورده‌اید! به پیمان‌ها (و قرار دادهای خود) وفا کنید) و فرموده: {وَأَوۡفُوا۟ بِٱلۡعَهۡدِۖ إِنَّ ٱلۡعَهۡدَ كَانَ مَسۡـُٔولا} [سوره اﻹسراء: ۳۴] : (و به عهد (خویش) وفا کنید، بی‌گمان از عهد سؤال می‌شود) بلکه حتی فرموده: {لَّا یَنۡهَىٰكُمُ ٱللَّهُ عَنِ ٱلَّذِینَ لَمۡ یُقَـٰتِلُوكُمۡ فِی ٱلدِّینِ وَلَمۡ یُخۡرِجُوكُم مِّن دِیَـٰرِكُمۡ أَن تَبَرُّوهُمۡ وَتُقۡسِطُوۤا۟ إِلَیۡهِمۡۚ إِنَّ ٱللَّهَ یُحِبُّ ٱلۡمُقۡسِطِینَ} [سوره الممتحنة: ۸] : (الله شما را از نیکی‌کردن و رعایت عدالت نسبت به کسانی‌که در (امر) دین با شما نجنگیده‌اند و شما را از دیارتان بیرون نکرده‌اند، نهی نمی‌کند، بی‌گمان الله عدالت پیشگان را دوست دارد)، پس الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ بیان فرموده که ما را از نیکی و عدالت نسبت به کسانی که با ما در دین نجنگیده‌اند و ما را از سرزمینمان بیرون نکرده‌اند، نهی نمی‌کند، پس کسی که به کارگران یا همکارانش چه مسلمان و چه غیرمسلمان، بدی کند، در واقع هم به طور شخصی آنان بدی کرده و هم به‌طور معنوی به اسلام بدی است؛ زیرا دیگران این را اخلاق اسلام می‌پندارند، درحالی‌که چنین نیست.

خلاصه‌ی جوابی که به این زن می‌دهم این است: به راه الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ دعوت کن، به دین الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ دعوت کن، زیبایی‌های اسلام، اهداف اسلام و اخلاق اسلام را برای آن غیرمسلمانانی که با تو در محل کار هستند، بیان کن و به‌گمان من، هر عاقلی که (حقیقت) اسلام را درک کند، دینی جز اسلام را انتخاب نخواهد کرد.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

تقول السائلة: إذا وُجدت معي بحكم العمل- فتاة غير مسلمة، فهل من الواجب علي أن أدعوها للإسلام؟ وإن لم أفعل، فهل سأسأل عنها يوم القيامة، أم أن الدعوة لأناس معينين قادرين على ذلك؟، وجزاكم الله خيرا؟

فأجاب -رحمه الله تعالى -: الواجب على مَن كان معه شريك في العمل من غير المسلمين أن يدعوه للإسلام، لكن برفق وطمأنينة، وعرض للإسلام الحق الذي يرغب فيه كل مَن عُرض عليه، وليس مقياس الإسلام عمل المسلمين، لأن من المسلمين من يعمل أعمالا لا تمت إلى الإسلام بِصِلَةٍ، من الكذب والخيانة والمماطلة، فيظن أن أخلاق هذا هي ما جاء به الدين الإسلامي والدين الإسلامي جاء بالصدق، وأداء الأمانة والوفاء بالعهد، قال الله – تعالى – ﴿ یَـٰۤأَیُّهَا ٱلَّذِینَ ءَامَنُوۤا۟ أَوۡفُوا۟ بِٱلۡعُقُودِ ﴾ [المائدة: 1]، وقال – تعالى – ﴿ وَأَوۡفُوا۟ بِٱلۡعَهۡدِۖ إِنَّ ٱلۡعَهۡدَ كَانَ مَسۡـُٔولࣰا ﴾ [الإسراء: ٣٤ ]، بل قد قال الله – تعالى – ﴿ لَّا یَنۡهَىٰكُمُ ٱللَّهُ عَنِ ٱلَّذِینَ لَمۡ یُقَـٰتِلُوكُمۡ فِی ٱلدِّینِ وَلَمۡ یُخۡرِجُوكُم مِّن دِیَـٰرِكُمۡ أَن تَبَرُّوهُمۡ وَتُقۡسِطُوۤا۟ إِلَیۡهِمۡۚ إِنَّ ٱللَّهَ یُحِبُّ ٱلۡمُقۡسِطِینَ ﴾ [الممتحنة: ٨].

فبين الله -تعالى- أنه لا ينهانا أن نعامل هؤلاء الذين لم يقاتلونا في الدين، ولم يخرجونا من ديارنا، لا ينهانا عن أن نعاملهم بالإحسان، أو بالعدل على الأقل أن تَبَرُّوهم، وتقسطوا إليهم، وأما من أساء إلى عماله من مسلمين، أو غير مسلمين، فهو في الحقيقة قد أساء إليهم شخصيا، وإلى الإسلام معنويا، لأن هؤلاء يظنون أن هذا خُلُق الإسلام، وهذا ليس من الإسلام في شيء. وخلاصة ما أجيب به على هذه المرأة أن أقول لها: ادعي إلى سبيل الله، ادعي إلى دين الله، بَيني لهؤلاء الذين يشاركونك في العمل من غير المسلمين محاسن الإسلام، ومقاصد الإسلام، وأخلاق الإسلام، وفي ظني أن أي عاقل يدرك ما يُعرض عليه سوف لا يختار دينا سوى الإسلام.

مطالب مرتبط:

(۶۳۹۹) حکم کسی که کاری را برای رضای الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ انجام داده، ولی آن را برای کسانی بازگو می‌کند چیست؟

اگر هدفش این باشد که مردم او را بستایند، بدون تردید این نیت درستی نیست؛ زیرا کسی که رضای الله را می‌طلبد، برایش مهم نیست که مردم از کار او آگاه شوند یا نه....

ادامه مطلب …

(۶۳۸۸) شروط دعوت‌گر به سوی الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَى

از جمله شروط دعوت‌گر به سوی الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَى این است که در دعوت خود خالص باشد، یعنی هدف او از دعوت، اقامه‌ی دین الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ و اصلاح بندگان الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ باشد، نه یاری و نصرت خودش باشد....

ادامه مطلب …

(۶۴۲۰) حکم حضور در مجالسی که غیبت در آن است بدون توانایی تغییر منکر

در این حالت واجب است که از مجلس بلند شوی و نمانی، حتی اگر در دلت از این کار ناراضی باشی، بر تو واجب است که مجلس را ترک کنی، زیرا برای تو اجبار و اکراهی نیست ...

ادامه مطلب …

(۶۴۲۴) آیا امر به معروف و نهی از منکر فقط برای مسلمانان است یا شامل غیرمسلمانان هم می‌شود؟

امر به معروف و نهی از منکر عام است و شامل مسلمانان و غیرمسلمانان می‌شود، اما تفاوت در شیوه انجام آن است...

ادامه مطلب …

(۶۴۰۰) راهکار شرعی برای غلبه بر ترس از قرائت در جمع و امامت نماز

از جمله راه‌حل‌ها این است که خود را در مکان‌هایی تمرین دهد؛ مثلاً با دو یا سه نفر از هم‌کلاسی‌هایش گفت‌وگو کند و یا چیزی شبیه به آن و اگر حتی این را هم نتوانست، حداقل در اتاق خود با خودش صحبت کند...

ادامه مطلب …

(۶۳۹۲) مسئولیت دعوتگران در تبیین اقسام توحید و هدایت گمراهان

سخن این است که دعوت‌گر باید وضعیت دعوت‌شدگان را در نظر بگیرد؛ پس اگر در میان آن‌ها کسانی هستند که در نماز کوتاهی می‌کنند، باید تمرکز خود را بر تشویق به نماز و پرهیز از سهل‌انگاری در آن و بیان عقوبت ترک نماز و حکم آن در دنیا و آخرت بگذارد...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه