(۲۷۵۹) سوال: در این زمان بلندگوها زیاد شده‌‌اند و ما صدای اذان را از مساجدی که بسیار از محله‌‌ی ما دور هستند، می‌‌شنویم و برای ما رفتن به آن جا سخت است، آیا این فرموده‌‌ی رسول الله ﷺ بر ما تطبیق پیدا می‌_‌کند: «هل تسمع النداء»؟ قال: نعم. قال: «فأجب»[۱](آیا صدای اذان را می‌‌شنوی؟ گفت: بله! فرمود: پس اجابت کن)؟

و این قضیه چه حکمی دارد، اگر مسجد در منظقه‌‌ی کوهستانی ناهموار باشد و بالا رفتن از آن نیز بسیار سخت باشد و اگر تلاش کنیم و به نماز مگر بعد از اقامه نرسیم و برخی از رکعات از ما فوت شود؟ آیا کافی است که در منزل نماز بخوانیم؟

جواب:

برای زن لازم نیست که در نماز جماعت حضور داشته باشد، اما برای مرد هنگامی که اذان را شنید، واجب است در نماز جماعت حضور داشته باشد، اما اذانی که از طریق بلندگوها نباشد، زیرا اگر از این طریق باشد، صدای اذان از دور شنیده می‌‌شود، بلکه منظور این است که اگر اذان در غیر از بلندگو باشد، هنگامی که این افراد آن را شنیدند، واجب است در نماز جماعت حاضر شوند.

همچنین اگر راه مسجد ناهموار باشد و نمی‌‌توانند به مسجد برسند مگر با سختی زیاد یا اینکه نمی‌‌توانند به مسجد برسند مگر بعد از اینکه نماز جماعت تمام شود، در این حالت بر آن‌‌ها لازم نیست و نماز جماعت را در مکان خود بخوانند، بنابر قول الله À: {فَاتَّقُوا اللَّهَ مَا اسْتَطَعْتُمْ}[تغابن: ۱۶](پس تا (جایی که) می‌توانید از الله بترسید).

[۱] تخریج آن گذشت.