سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۲۷۴۶) حکم ترک نماز جماعت به‌سبب اشتغال در نانوایی با وجود نزدیکی مسجد

(۲۷۴۶) سوال: وی صاحب نانوایی است و با کارمندان در هنگام کار همکاری می‌‌کند و کار هنگام نمار مغرب و عشا شدت می‌‌یابد؛ می‌‌گوید: آیا می‌‌توانم به صورت فردی در نانوایی بخوانم، با این وجود که مساجد نزدیک نانوایی هستند و نماز جماعت را در مسجد ترک می‌‌کنم؟

جواب:

بر انسان واجب است که نماز جماعت را در مسجد بخواند، زیرا پیامبر ﷺ می‌‌فرماید: «لقد هممت أن آمر بالصلاة فتقام، ثم آمر رجلا فیؤم الناس، ثم أنطلق معی برجال معهم حزم من حطب إلی قوم لا یشهدون الصلاة، فأحرّق علیهم بیوتهم بالنار»[۱](به تأکید خواستم دستور دهم که نماز برپا شود، سپس به شخصی دستور دهم که امام شود، بعد از آن همراه مردانی که همراه آن‌‌ها بسته‌‌هایی از هیزم است، به سوی اقوامی بروم که برای نماز جماعت حاضر نمی‌‌شوند، تا خانه‌‌های آن‌‌ها را با آتش بسوزانم) و پیامبر ﷺ می‌‌فرماید: «من سمع النداء فلم یجب فلا صلاة له، إلا من عذر»[۲](کسی که اذان را بشنود اما اجابت نکند، نمازی بر وی نیست، مگر اینکه عذر داشته باشد) و ابن مسعود J می‌‌گوید: “من سره أن یلقی الله غدا مسلما فلیحافظ علی هذه الصلوات حیث ینادی بهن”(کسی که دوست دارد فردای قیامت الله À را در حالی که مسلمان است ملاقات کند، بر این نمازها هرگاه بدان ندا زده شد، محافظت نماید) و خبر داده است که: (شخص مریض به خاطر ایستادن در صف بین دو شخص دیگر قرار می‌‌گرفت و به آن‌‌ها تکیه می‌‌داد)

لذا بر تو واجب است که همراه جماعت در مساجد نماز بخوانی و جایز نیست که از آمدن به مسجد تخلف نموده مگر اینکه عذر شرعی داشته باشی و عذرهای شرعی نزد اهل علم مشخص است، این مسأله را در اواخر باب نماز جماعت ذکر نموده‌‌اند، لذا اگر برای تو عذر شرعی وجود دارد که تخلف از جماعت را برای تو مباح می‌‌کند پس معذور هستی و اگر عذر شرعی وجود ندارد، بر تو واجب است که همراه جماعت نماز بخوانی.


[۱] تخریج آن گذشت.

[۲] تخریج آن گذشت.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: إنه صاحب مخبز ويساعد العمال أثناء مزاولة العمل، ويزداد حدة العمل في المخبز في صلاتي المغرب والعشاء. يقول: فهل يمكنني أن أُصَلِّيهَا منفردًا في المخبز، مع أن المساجد قريبة من المخبز، وأترك صلاة المسجد مع الجماعة؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: الواجب على الإنسان أن يصلي الجماعة في المساجد؛ لأن النبي صلى الله عليه وسلم قال: «لقد هَمَمَتْ أن آمر بالصلاة فتقام، ثم آمر رجلًا فيصلي بالناس، ثم أنطلق برجال معهم حِزَمٌ من حطب إلى قوم لا يشهدون الصلاة، فأُحَرِّقَ عليهم بيوتهم بالنار»، وقال -عليه الصلاة والسلام-: «من سَمِعَ النداء فلم يُجب فلا صلاة له إلا من عذر» ، وقال ابن مسعود رضي الله عنه: «من سَرَّه أَن يَلْقَى الله غدًا مسلما فليحافظ على هذه الصلوات حيث يُنَادَى بهن»، وأخبر «أنه يؤتى بالرجل المريض يُهَادَى بين الرجلين حتى يُقام في الصف».

فالواجب عليك أن تصلي مع الجماعة في المساجد، ولا يحل لك التخلف عن المسجد إلا من عذر شرعي، والأعذار الشرعية معلومة عند أهل العلم، ذكروها – رحمهم الله – في أواخر باب صلاة الجماعة، فإذا كان لك عذر شرعي يبيح لك التخلف عن الجماعة فأنت معذور، وإن لم يكن لك عذر شرعي يبيح لك هذا فالواجب عليك أن تصلي مع الجماعة.

مطالب مرتبط:

(۲۷۵۳) صحت نماز در مسجد ساخته‌شده در زیرزمینِ ساختمان تجاری

اصل بر این است که نماز در همه جا درست است، مگر جاهایی که دلیل بر منع آن وجود داشته باشد...

ادامه مطلب …

(۲۷۳۷) حکم ممانعت از نماز جماعت رانندگان

شایسته است برای این گروه که کارگرانی دارند و نزد آن‌‌ها کار می‌‌کنند، به آن‌‌ها اجازه‌‌ی رفتن به مساجد را بدهند، زیرا در این کار اجر و خیر زیادی وجود دارد...

ادامه مطلب …

(۲۷۶۶) شرایط وجوب حضور در مسجد بر اساس شنیدن صدای اذان در روستا

اگر دانست که مؤذن اذان گفته، نماز بخواند هرچند که در خانه باشد و اشکالی ندارد، زیرا صدای اذان را جز با بلندگو نمی‌‌شنود، لذا گناه‌‌کار نیست...

ادامه مطلب …

(۲۷۸۴) حکم ترک نماز جمعه به‌سبب دوری راه و عدم همکاری کارفرما

بر تو واجب است که هر جمعه نماز ظهر را بخوانی، زیرا صاحب مؤرعه امكان اين امر را به تو نمی‌‌دهد و چون تو از مکان مسجد دور هستی و وسیله‌‌ای نداری که تو را به آن جا برساند، لذا امر معلوم است و اشکالی ندارد که همان جا نماز ظهر را بخوانی.....

ادامه مطلب …

(۲۷۷۲) حکم ترک نماز در مسجد همراه با جماعت با این دلیل که شخص دوست ندارد پشت سر این امام نماز بخواند

برای انسان جایز نیست که به خاطر دشمنی شخصی که بین او و بین امام وجود دارد، از نماز جماعت تأخیر کند...

ادامه مطلب …

(۲۷۷۷) حکم ترک نماز جماعت برای نگهبانی از امانت در محل کار

اشکالی ندارد که در مکان نگهبانی‌‌ات نماز بخوانی هر چند که به نماز جماعت نرسی، زیرا معذور هستی ولی به نسبت جمعه در سؤالش گفت که حاضر می‌‌شود و این از آسانی الله À بر وی است....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه