سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۳۵۳۱) بدعت پانزده شب یا چهل شب ماتم گرفتن برای میت صحیح است یا خیر؟

(۳۵۳۱) سوال: لطفا راهنمایی کنید که بدعت پانزده شب یا چهل شب ماتم گرفتن برای میت صحیح است یا خیر؟ و آیا برای میت یک یا سه روز گرفته می‌شود؟ از راهنمایی شما ممنونیم.

جواب:

ماتم گرفتن کلش بدعت است و فرقی بین سه روز و یک هفته و چهل روز ندارد زیرا از سلف صالح چنین چیزی روایت نشده و اگر در آن خیری بود ایشان از ما سبقت می‌گرفتند چون که در آن ضایع کردن مال و اتلاف وقت است چه بسا در آن منکرهای نوحه‌خوانی اتفاق بیافتد که وارد دایره‌ی لعنت شود، از رسول اللهﷺ ثابت است: {لَعَنَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ النَّائِحَةَ وَالْمُسْتَمِعَةَ}[۱] (رسول الله کسی که زن نوحه خوان و کسی که به آن گوش می‌دهد را لعنت کرد) یعنی این که کسی نوحه‌خوانی کند و همچنین کسی که به آن گوش فرا می‌دهد.

و اگر آن از یک سوم مال میت بود که جنایت بر او می‌باشد چون در غیر طاعت به کار برده‌اند و اگر از اموال ورثه‌ای است که در آن فرزندان کوچک و کسانی که صلاحیت مالی ندارند باشند که تصرف در آن مال جنایت بر ایشان محسوب می‌شود چون انسان امان دار اموالش می‌باشد و آن را خرج نمی‌کند مگر در چیزی که به آن نفع برساند و اگر برای کسانی است که بالغ و عاقل هستند باز در حقیقت نادان و کم عقل هستند چون صرف مال در چیزی که ایشان را به اللهÀ نزدیک نمی‌کند یا نفعی در دنیا به او نمی‌رساند، ضایع کردن مال است که رسول اللهﷺ از آن نهی کرده‌اند: {إنَّ اللَّهَ كَرِهَ لَكُمْ ثَلَاثًا: قيلَ وَقالَ، وإضَاعَةَ المَالِ، وَكَثْرَةَ السُّؤَالِ}[۲] (الله سه چیز را برای شما ناپسند دانست: قیل و قال، ضایع کردن مال و سوال کردن زیادی(


[۱] [تخريج آن گذشت]

[۲]  [تخريج آن گذشت]

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: نرجو إفادتنا عن بِدَع المآتم مما يقام للميت في الليلة الخامسة عشرة والليلة الأربعين، هل هو صحيح أم لا؟ وهل ينصب للميت يوم أم ثلاثة؟ الرجاء إفادتنا وشكرا.

فأجاب رحمه الله تعالى: المآتم كلها بدعة، سواء كانت ثلاثة أيام أو على أسبوع أو على أربعين يومًا؛ لأنها لم ترد عن السَّلَف الصالح رضي الله عنهم، ولو كان خيررًا لسبقونا إليه، ولأنها إضاعة مال وإتلاف وقت، وربما يحصل فيها من المنكرات من الندب والنياحة ما يدخل في اللعن؛ فقد ثبت عن النبي صلى الله عليه وسلم «أَنَّهُ لَعَنَ النَّائِحَةَ وَالْمُسْتَمِعَةَ» أي : التي تنوح والتي تستمع إليها.

ثم إنه إن كان من مال الميت من الثلث، فإنه جناية عليه؛ لأنه صرف له في غير طاعة، وإن كان من أموال الورثة فإن كان فيهم صغار أو سفهاء لا يحسنون التصرف فهو جناية عليهم أيضًا؛ لأن الإنسان مؤتمن على أموالهم، فلا يصرفها إلا فيما ينفعهم، وإن كان لعقلاء بالغين راشدين فهو أيضًا سَفَهُ؛ لأن بذل الأموال فيما لا يُقَرِّبُ إلى الله أو لا ينتفع المرء به في دنياه من الأمور التي تُعتبر سفها ويُعتبر بذل المال فيها إضاعة له، وقد نهى النبي صلى الله عليه وسلم عن إضاعة المال، فقال: «إِنَّ اللَّهَ كَرِهَ لَكُمْ ثَلَاثًا: قِيلَ وَقَالَ، وَإِضَاعَةَ الْمَالِ، وَكَثْرَةَ السُّؤَالِ».

مطالب مرتبط:

(۳۵۲۲) چگونه بین غذا دادن برای میت و صدقه فرق بگذاریم؟

شام دادن برای میت در روز اول یا دوم یا سوم از مرگش و یا با گذشت یک هفته و یا گذشت یک سال و مانند آن، همه‌اش بدعت است ....

ادامه مطلب …

(۳۵۰۳) آیا دعا برای میت بعد از مرگش جایز است؟

بله جایز است برای برادر مسلمانت در زندگانی و بعد از مرگش دعا کنی و فرقی ندارد تنها باشی یا در مجلسی از مجالس باشی...

ادامه مطلب …

(۳۵۲۶) حکم سفر کردن برای تعزیه چیست؟

الحمدالله الان با این تلفن امکان دارد که با آنها تماس گرفت و ایشان را به صبر توصیه نمود و به او بگوید: صبر کن تا دارای اجر گردی و آنچه می‌گیرد برای الله است....

ادامه مطلب …

(۳۵۱۵) حکم پوشیدن عبای سیاه توسط زنان در ایام عزا

اگر لباس سیاه مبنی بر ناراحتی و عدم صبر باشد، حرام است و اگر اینگونه نباشد و فقط علامتی باشد درجه‌اش سبک‌تر است....

ادامه مطلب …

(۳۵۰۱) حکم تعزیه گفتن در مکانی غیر از قبرستان

انسان هر کجا یافته شود تعزیه گفته می‌شود: در مسجد، بازار یا قبرستان. مادامی که مصیبت را از یاد نبرده در هر جایی تعزیه گفته می‌شود اما هرگاه مصیبت را از یاد برده و اثرش از او از بین رود تکرار تعزیه فایده‌ای ندارد...

ادامه مطلب …

(۳۵۴۵) حکم قرائت قرآن و اطعام در خانه میت به نیت صدقه

قرائت بر میت بعد از مرگش بدعت می‌باشد در صورتی که صحابه چنین کاری نمی‌کردند بلکه میتشان را آماده می‌کردند و بر او نماز می‌خوانند و دفنش می‌کردند...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه