سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

۳۰۰ – حکم زیارت برخی مساجد که به صحابه نسبت داده می‌شود

۳۰۰ – از شیخ رحمه الله سوال شد: در یمن مسجدی وجود دارد که گفته می‌شود مسجد معاذ بن جبل بوده و به مسجد «الجند» مشهور است. مردم از زن و مرد هر سال در جمعه‌ی ماه رجب برای زیارت به آنجا می‌روند. حکم این عمل چیست و چه نصیحتی برای اینها دارید؟

جواب دادند: این کار سنت نیست. به چند دلیل:

اول: ثابت نیست که وقتی معاذ بن جبل رضی الله توسط رسول الله صلی الله علیه وسلم به یمن فرستاده شد، مسجدی ساخته باشد، و وقتی چنین چیزی ثابت نشده، پس ادعای اینکه این مسجد اوست، ادعای بدون دلیل است، و هر ادعایی که بدون دلیل باشد، پذیرفتنی نیست.

دوم: حتی اگر ثابت باشد که معاذ بن جبل مسجدی در آنجا برای خود ساخته، مسافرت کردن به خاطر آن، مشروع نیست. بلکه مسافرت به قصد عبادت، فقط به سوی سه مسجد انجام می‌گیرد. رسول الله صلی الله علیه وسلم فرمود: «مسافرت فقط برای رفتن به سه مسجد، درست است: مسجد الحرام، و مسجد من، و مسجد الاقصی».

سوم: تخصیص این عمل به ماه رجب نیز بدعت است. زیرا ماه رجب مختص هیچ عبادتی قرار نگرفته. نه مختص روزه است و نه مختص نماز. بلکه حکم آن مانند دیگر ماه‌های حرام است، و ماه‌های حرام: رجب، ذو القعده، ذو الحجه و محرم هستند. اینها ماه‌هایی هستند که الله تعالی در مورد آنها در کتابش فرموده است: {إِنَّ عِدَّةَ الشُّهُورِ عِنْدَ اللَّهِ اثْنَا عَشَرَ شَهْرًا فِي كِتَابِ اللَّهِ يَوْمَ خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ مِنْهَا أَرْبَعَةٌ حُرُمٌ}[۱]، یعنی: {تعداد ماه‌ها(ی سال) نزد الله در کتابش از روزی که آسمان‌ها و زمین را آفرید، دوازده ماه است که چهار ماهِ آن، حرام می‌باشد}، و ثابت نشده که ماه رجب از بین این چهار ماه حرام مختص نماز و روزه قرار گرفته باشد. وقتی انسان این ماه را مخصوص عبادتی قرار دهد، بدون اینکه از رسول الله صلی الله علیه وسلم ثابت باشد، مبتدع است. زیرا رسول الله صلی الله علیه وسلم می‌فرماید: «بر شماست که به سنت من و سنت خلفای راشدین هدایت یافته‌ی بعد از من چنگ زنید و آنها را محکم بگیرید، و از امور نوپیدا در دین، بر حذر باشید. زیرا هر امر نوپیدایی در دین، بدعت است و هر بدعتی گمراهیست». نصیحتم برای برادرانی که این کار را انجام می‌دهند و در این مسجد که مدعی هستند مسجد معاذ بن جبل در یمن است، حاضر می‌شوند این است که خود را خسته نکنند، و اموالشان را برای این کار که جز دور شدن از الله، نتیجه‌ای ندارد، هدر ندهند. همچنین به آنها نصیحت می‌کنم که همت خود را صرف عباداتی کنند که مشروعیت آنها در کتاب الله و سنت رسول الله صلی الله علیه وسلم آمده است. والله الموفق.


[۱] – سوره توبه، آیه «۳۶».

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

(300) سئل فضيلة الشيخ : هناك مسجد في اليمن يقال : إنه مسجد معاذ بن جبل المشهور بمسجد الجند ، ويأتي الناس لزيارته في الجمعة من شهر رجب من كل سنة رجالاً ونساء فما حكم هذا العمل وما نصيحتكم لهؤلاء؟

فأجاب بقوله : هذا غير مسنون لأمور:

أولاً : لأنه لم يثبت أن معاذ بن جبل – رَضِيَ‌اللهُ‌عَنْهُ – حين بعثه النبي ، ﷺ،إلى اليمن اختط مسجداً له هناك ، وإذا لم يثبت ذلك فإن دعوى أن هذا المسجد له دعوى بغير بينة ، وكل دعوى بغير بينة فإنها غير مقبولة.

ثانياً : لو ثبت أن معاذ بن جبل اختط مسجداً هناك فإنه لا يشرع إتيانه وشد الرحل إليه ، بل شد الرحل إلى مساجد غير المساجد الثلاثة منهي عنه ، قال النبي ، ﷺ ، : “لا تشد الرحال إلا إلى ثلاثة مساجد :المسجد الحرام ، ومسجدي هذا ، والمسجد الأقصى” .

ثالثاً : أن تخصيص هذا العمل بشهر رجب بدعة أيضاً فإن شهر رجب لم يخص بشيء من العبادات لا بصوم ولا بصلاة وإنما حكمه حكم الأشهر الحرم الأخرى ، والأشهر الحرم هي : رجب ، وذو القعدة ، وذو الحجة ، ومحرم . هذه الأشهر التي قال الله – تعالى – عنها في كتابه : (إن عدة الشهور عند الله اثنا عشر شهراً في كتاب الله يوم خلق السموات والأرض منها أربعة حرم) (سورة التوبة ، الآية “36”) ولم يثبت أن شهر رجب خص من بينها في شيء لا بصيام ولا بقيام ، فإذا خص الإنسان هذا الشهر بشيء من العبادات من غير أن يثبت ذلك عن النبي ، ﷺ ، كان مبتدعاً لقوله ، ﷺ : “عليكم بسنتي وسنة الخلفاء الراشدين المهديين من بعدي ، تمسكوا بها وعضوا عليها بالنواجذ ، وإياكم ومحدثات الأمور ، فإن كل محدثة بدعة ، وكل بدعة ضلالة” . فنصيحتي لإخوتي هؤلاء الذين يقومون بهذا العمل في الحضور إلى المسجد الذي يزعم أنه مسجد معاذ في اليمن أن لا يتعبوا أنفسهم ويتلفوا أموالهم ويضيعوها في هذا الأمر الذي لا يزيدهم من الله إلا بعداً ونصيحتي لهم أن يصرفوا همهم إلى ماثبتت مشروعيته في كتاب الله وسنة نبيه، ﷺ ، وهذا كافٍ للمؤمن ، والله الموفق.

مطالب مرتبط:

۳۱۱ – جکم مساجدی که به نام پیامبران نامیده می‌شوند یا می‌گویند قبر پیامبری در آن است

نزد ما مساجدی هستند که با اسم پیامبران نامیده شده‌اند. مثل: مسجد جامع حضرت یونس، و دیگر مساجد مثل این. همچنین در داخل مسجد، مرقد آن پیامبر وجود دارد، و مردم رفته و در داخل این مساجد نماز می‌خوانند. در حدیث آمده که «الله، یهود و نصاری را لعنت کند، که قبرهای پیامبرانشان را مسجد نمودند». حکم این کارشان چیست؟

ادامه مطلب …

۳۰۹ – نصیحت به افرادی که به زیارت قبور اولیای الله می‌روند و برای آنها نذر و از آنها طلب می‌کنند

کسانی هستند که به زیارت قبور رفته و اموات را که به زعم خود، اولیاء الله هستند، می‌خوانند، و برای آنها نذر کرده و آنها را به فریاد رسی می‌طلبند و از آنها کمک می‌خواهند...

ادامه مطلب …

۳۱۰ – حکم درست کردن قبرها با آجر و سیمان روی زمین چیست؟

۳۱۰ – از شیخ رحمه الله سوال شد: حکم دین در مورد بنای قبرها با آجر و سیمان روی زمین چیست؟ جواب دادند: اولا، من این را درست نمی‌دانم که وقتی چنین سوالی از کسی پرسیده می‌شود، گفته شود: حکم دین در این مورد چیست؟ حکم اسلام در این مورد چیست؟ زیرا پاسخ یک نفر، […]

ادامه مطلب …

۲۹۹ – حکم سفر به نیت زیارت قبر رسول الله ﷺ چیست؟

۲۹۹ – از شیخ رحمه الله سوال شد: حکم سفر به نیت زیارت قبر رسول الله صلی الله علیه وسلم چیست؟ جواب دادند: سفر کردن برای زیارت قبور، جایز نیست. حال، قبر هر کس که می‌خواهد باشد. زیرا رسول الله صلی الله علیه وسلم می‌فرماید: «مسافرت فقط برای رفتن به سه مسجد، درست است: مسجد […]

ادامه مطلب …

۳۰۱ – آیا الله ﷻ دعای پیامبرش ﷺ که قبرش را به عنوان بتی برای پرستش قرار ندهد، برآورده كرده است؟

۳۰۱ – از شیخ رحمه الله سوال شد: آیا الله تعالی دعای پیامبرش مبنی بر اینکه قبرش را به عنوان بتی که پرستیده می‌شود، قرار ندهد، برآورده كرده است، یا اینکه حکمت او چیز دیگری اقتضا کرده است؟ جواب دادند: ابن قیم رحمه الله می‌گوید: الله تعالی دعایش را مستجاب فرمود. جایی ذکر نشده که […]

ادامه مطلب …

۳۰۴ – آیا درست است برای زیارت قبر پیامبر ﷺ دعا کنیم؟

۳۰۴ – از شیخ رحمه الله سوال شد: آیا مشروع است که انسان بگوید: «پروردگارا، مرا یکی از زائرین قبر پیامبرت صلی الله علیه وسلم قرار ده» یا بگوید: «پروردگارا، مرا یکی از زائرین مسجد پیامبرت صلی الله علیه وسلم قرار ده»؟ جواب دادند: مشروع این است که بگوید مرا یکی از زائران مسجد پیامبر […]

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه