سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۳۰۱) حکم شوخی و استفاده از الفاظ و عبارات ناشایست درباره‌ی قرآن

(۳۰۱) سوال: حکم کسی که از روی شوخی، الفاظ و عبارات ناشایستی درباره‌ی قرآن به کار می‌برد؛ مثلاً عبارتی از قرآن را یاد کرده و آن را به کلمه‌ی ‌عامیانه‌ای ربط می‌دهد.

جواب:

كفر، فرقی ندارد که از روی شوخی یا جدّی باشد لذا هرگاه انسان مرتکب چیزی شود که موجب کفر است، كافر به شمار می‌رود (پناه بر الله)؛ که از بزرگ‌ترینش این است که مرتکب چیزی شود که معنای تمسخر و ریشخند به قرآن در آن وجود داشته باشد که این کفر است و از الله می‌خواهیم ما را از آن در امان نگه دارد. منافقان که می‌گفتند: (هیچ کس را مانند قاریان خودمان ندیده‌ایم که تن‌پرورتر، دروغ‌گوتر و ترسوتر در هنگام رویایی با دشمن باشد) منظورشان از این سخن، رسول الله ﷺ و اصحاب ایشان رَضِيَ‌اللهُ‌عَنْهُم بود؛ الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ درباره‌ی آنان فرمود: {يَحْذَرُ الْمُنَافِقُونَ أَنْ تُنَزَّلَ عَلَيْهِمْ سُورَةٌ تُنَبِّئُهُمْ بِمَا فِي قُلُوبِهِمْ قُلِ اسْتَهْزِئُوا إِنَّ اللَّهَ مُخْرِجٌ مَا تَحْذَرُونَ * وَلَئِنْ سَأَلْتَهُمْ لَيَقُولُنَّ إِنَّمَا كُنَّا نَخُوضُ وَنَلْعَبُ قُلْ أَبِاللَّهِ وَآيَاتِهِ وَرَسُولِهِ كُنتُمْ تَسْتَهْزِئُونَ * لا تَعْتَذِرُوا قَدْ كَفَرْتُمْ بَعْدَ إِيمَانِكُمْ} [التوبه: ۶۴-۶۶]: (منافقان از آن می‌ترسند که الله سوره‌ای بر آنان نازل نماید که آن‌ها را از آنچه درون قلب‌هایشان است آگاه کند. بگو: مسخره کنید که الله آن چه را که از آن می‌ترسید، آشکار می‌نماید. اگر از آن‌ها بپرسی پاسخ می‌دهند که: ما به مزاح و سرگرمی سخن می‌گفتیم. بگو: آیا الله، آیات او و پیامبرش را مسخره می‌کردید؟ عذر نیاورید که شما بعد از ایمانتان، کافر شدید).

بنابراین کسی ‌که سخن کفرآمیز بگوید، کافر است و فرقی ندارد آن را جدی، از روی بازی و شوخی یا غیر شوخی گفته باشد. بنابراین بر کسی ‌که چنان سخنی گفته واجب است به درگاه الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ توبه کند و پس از خروج از دین اسلام، دوباره بدان بازگردد. همچنین بر مؤمن واجب است كلام الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ و کلام رسول الله ﷺ را تعظیم نماید همان طور که واجب است الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ و رسول الله ﷺ را چنان که شایسته است، تعظیم نماید و از غلو در آن، خودداری نماید. مسخره کردن قرآن و ربط دادن کلمات و عبارات قرآنی که کلام پروردگار جهانیان است با سخن عامیانه و پوچ، کاری بسیار خطرناک است که چه بسا انسان به سبب آن، بدون این ‌که خودش متوجه باشد، از اسلام خارج شود.

***


این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: ما حكم من يستعمل ألفاظا غير لائقة في القرآن أو عبارات أو جملا، وهذا من باب المزاح، كذكر كلمة من القرآن، وربطها بكلمة عامية؟

فأجاب رحمه الله تعالى: الكفر لا فرق فيه بين المازح والجاد، فمتى أتى الإنسان بما يوجب الكفر فهو كافر والعياذ بالله، و من أعظم ذلك أن يأتي بشيء يفيد السخرية بالقرآن أو الاستهزاء بالقرآن، فإن هذا كفر نسأل الله العافية منه.

كما قال الله -عز وجل- في المنافقين الذين كانوا يقولون: ما رأينا مثل قرائنا هؤلاء أرغب بطونًا، ولا أكذب ألسنا، ولا أجبن عند اللقاء، يعنون بذلك رسول الله – صلى الله عليه وعلى آله وسلم- وأصحابه، فأنزل الله فيهم: ﴿يَحْذَرُ الْمُنَفِقُونَ أَن تُنَزَّلَ عَلَيْهِمْ سُورَةٌ تُنَبِّئُهُم بِمَا فِي قُلُوبِهِمْ قُلِ اسْتَهْزِهُ وَا إِنَّ اللَّهَ مُخْرِجُ مَا تَحْذَرُونَ  وَلَئن سَأَلْتَهُمْ لَيَقُولُنَ إِنَّمَا كُنَّا نَخُوضُ وَنَلْعَبُ قُلْ أَبِاللَّهِ وَعَايَنَيْهِ وَرَسُولِهِ كُنتُمْ تَسْتَهْزِءُونَ لَا تَعْتَذِرُوا قَدْ كَفَرْتُم بَعْدَ إِيمَنكم﴾ [التوبة: ٦٤-٦٦].

فمن أتى بكلمة الكفر فهو كافر، سواء أتى بها جادًا، أم لاعبًا مازحًا، أم غير مازح، فعلى من فعل ذلك أن يتوب الله عز وجل، وأن يعتبر نفسه داخلا في دين الإسلام بعد أن خرج منه، ويجب على المؤمن أن يعظم كلام الله -عز وجل-، وأن يعظم كلام رسول الله -صلى الله عليه وعلى آله وسلم – كما عليه أن يعظم الله سبحانه وتعالى، وأن يعظم رسول الله -صلى الله عليه وعلى آله وسلم- بما يليق به، ولا يكون غلوا فيه.

و أما السخرية بالقرآن وربط الكلمات القرآنية -وهي كلام رب العالمين- بكلام عامي مبتذل فهذا أمرٌ خطير جدا، قد يخرج به الإنسان من الإسلام و هو لا يشعر.

مطالب مرتبط:

(۲۹۲) توضحیاتی در مورد آیه ۴۴ سوره مائده

گفته شده: این آیه، عام است که یهود و دیگران را شامل می‌شود؛ که این دیدگاه، درست است زیرا اعتبار به عموم لفظ است نه به خصوص سبب...

ادامه مطلب …

(۲۸۳) الحاد در مورد اسماء و صفات الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ

الحاد در لغت به معنای میل و انحراف است و به همین خاطر، حفره‌ا‌ی که در گوشه‌ی قبر است را لَحد می‌گویند زیرا به یک گوشه‎‌ از قبر، متمایل شده است....

ادامه مطلب …

(۳۰۳) خطر نفاق

نفاق دو نوع است: نوع اول: نفاق اكبر که موجب خروج از اسلام می‌شود نوع دوم: نفاق اصغر که فرد را از اسلام خارج نمی‌کند...

ادامه مطلب …

(۲۹۵) حکم دشنام دادن دین بدون قصد

هر کس به دین اسلام توهین کند و دشنام دهد، کافر است و تفاوتی ندارد که جدی یا از روی شوخی باشد؛ هر چند ادعای ایمان هم داشته باشد، مؤمن نیست....

ادامه مطلب …

(۲۸۲) معنای کلمه‌ی الحاد

در لغت به معنای روی‌گردانی از فرمان برداری الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ با معصیت و نافرمانی از او است که با ترک واجبات و انجام کارهای حرام صورت می‌پذیرد...

ادامه مطلب …

(۳۱۲) ادعای سود یا زیان رساندن برخی افراد به مردم

این افراد که ادعا دارند سود یا زیان می‌رسانند، دروغ‌گو هستند که برای هیچ کس جایز نیست آنان را باور و تصدیق کند و در مورد این چیزها از آن‌ها بپرسد؛

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه