(۶۸۳۳) آیا جایز است کشتن سگ‌هایی که به زراعت آسیب می‌زنند؟

(۶۸۳۳) سوال: آیا جایز است کشتن سگ‌هایی که به زراعت آسیب می‌زنند و در مسیر سیلابی که در هنگام بارش باران به مخزن آب می‌رود ادرار می‌کنند و اینکه مخازن آب آشامیدنی ما از آب باران است و مخازن دیگری نداریم و این سگ‌ها در مجاری آب می‌نشینند؟ لطفاً ما را راهنمایی کنید، الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ به شما پاداش خیر دهد.

جواب:

کشتن سگ‌های آزاردهنده جایز است زیرا حیوانات دو نوع هستند: نوعی که ذاتاً آزاردهنده هستند اگر چه به ‌ظاهر آرام باشند که این ویژگی در آنها عارضی است و برای حیواناتی که ذاتاً آزار می‌رسانند، دستور به کشتن آن‌ها به انسان داده شده است همان‌طور که در حدیث صحیح آمده است: «خَمْسٌ فَوَاسِقُ يُقْتَلْنَ فِي الْحِلِّ وَالْحَرَمِ: الْحَيَّةُ، وَالْغُرَابُ الْأَبْقَعُ، وَالْفَأْرَةُ، وَالْكَلْبُ الْعَقُورُ، وَالْحُدَيَّا»[۱]: (پنج حیوان مضر هستند که چه در حالت احرام و چه در حالت عادی کشته می‌شوند: مار، کلاغ أبقع (سیاه و سفید)، موش، سگ هار و پرنده‌ی کورکور (از خانواده ‌ی بازها)).

این حیوانات به دلیل اینکه ذاتاً آزاردهنده هستند، کشتن آنها مشروع است حتی اگر برخی از آنها به‌طور عارضی آرام باشند، مانع مستحب بودن کشتن آن‌ها نمی‌گردد اما برخی دیگر از حیوانات به‌طور ذاتی آزاردهنده نیستند و به‌صورت عارضی آزار می‌رسانند مانند سگ‌هایی که به‌طور عارضی باعث آزار می‌شوند مثل خوردن گل‌ها، خراب‌کردن خانه‌ها و موارد مشابه لذا کشتن این سگ‌ها نیز جایز است چون از آن‌ها آزار و اذیت سر زده است و شبیه به سگ هار هستند که رسول الله صَلَّى‌اللهُ‌عَلَيْهِ‌وَآلِهِ‌وَسَلَّم امر به کشتن آن‌ها داده است. پس اگر این سگ‌ها تا این حد باعث اذیت شوند و بر املاک شما مسلط گشته‌اند، کشتن آن‌ها جایز است اما نمی‌توانید صرفاً درباره‌ی ادرار کردن آنها در مجاری سیل و اتخاذ این مکان به‌عنوان محل زندگی و زاد و ولد، آنها را بکشید و شما باید با قرار دادن حصار یا دیوار یا چیزی مانند آن، از این مکان‌ها محافظت کنید اما اگر با وجود این تدابیر همچنان آسیب بزنند، آنگاه کشتن آنها جایز است زیرا بیابان برای شما و آنهاست و طبیعت آنها زندگی در بیابان‌هاست و در آن می‌مانند و زاد و ولد و… می‌کنند، پس شما از خود محافظت کنید زیرا آنها در مکان خودشان هستند.

[۱] صحیح مسلم: كتاب الحج، باب ما يندب للمحرم وغيره قتله من الدواب في الحل والحرم، شماره (۱۱۹۸).

تعداد بازدید: 1

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: هل يجوز قتل الكلاب التي تخرب الزراعة، وتبول في مجرى السيل الذي يروح إلى خزان الماء مع وقوع المطر، حيث إنه يوجد لدينا خزانات ماء لشربنا من مياه الأمطار، ولا يوجد لدينا غيرها، وتجلس الكلاب في مجاري الماء؟ أفيدونا أثابكم الله.

فأجاب -رحمه الله تعالى-: الكلاب المؤذية يجوز قتلها، وذلك لأن الحيوانات نوعان: نوع طبيعته الأذى، وإذا سالم، فإنما هو صفة عارضة، فالذي طبيعته الأذى يُؤمر الإنسان بقتله، كما في الحديث الصحيح: «خَمْسٌ فَوَاسِقُ، يُقْتَلْنَ فِي الْحِلَّ وَالْحَرَمِ الْحَيَّةُ وَالْغُرَابُ الْأَبْقَعُ وَالْفَأْرَةُ وَالْكَلْبُ الْعَقُورُ وَالْحُدَيَّا».

فهذه يُشرع قتلها، لكون طبيعتها الأذى، حتى لو فُرض أن بعضها سَالَمَ لعارض، فإن ذلك لا يمنع من استحباب قتلها.

وهناك قسم آخر من الحيوانات ليس فيه أذى من حيث طبيعته، ولكنه يحصل الأذى منه عرَضا، كالكلاب التي يحصل منها الأذية عرضا، كأكل الزهور، وفتق البيوت، وما أشبهها، فهذه يجوز قتلها، لأنها حصل منها الأذى بالفعل، وهي تشبه الكلب العقور الذي أمر النبي صلى الله عليه وسلم بقتله.

فإذا كانت هذه الكلاب تؤذي إلى هذا الحد، فإنها تكون متسلطة على أملاككم، فيجوز قتلها، وأما بولها في مجاري السيول، واتخاذ هذه المجاري مقرا لها تبقى فيه، وتتوالد فيه، وما أشبه ذلك، فهذا ليس لكم حق في أن تقتلوها من أجله، وإنما أنتم احفظوا هذه الأشياء بحمايتها بشبك، أو جدران، أو شبهها، فإذا تطلعت بعد أن تضعوا ما يحميها، فحينئذ يجوز قتلها، وذلك لأن البر لكم ولها، وهي من عادتها أن تعيش في البراري، وتربض فيها، وتتوالد فيها، إلى غير ذلك، فأنتم احموا أنفسكم منها، لأنها في مكانها هي.