سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۶۷۹۲) حکم گوش دادن به آنچه به عنوان “اناشید اسلامی” معروف است، برای جوان مسلمان چیست؟

(۶۷۹۲) سوال: حکم گوش دادن به آنچه به عنوان “اناشید اسلامی” معروف است، برای جوان مسلمان چیست؟

جواب:

به این سوال جوابی عام می‌دهم: اناشیدی که خالی از آلات لهو مانند موسیقی و نی (نوعی آلت موسیقی) و نظایر آن است، اگر موضوع آن مفید باشد و به شیوه‌ی معروف نزد عرب‌ها اجرا شود و در آن صداهای فتنه‌انگیز که شهوات را تحریک می‌کنند، وجود نداشته باشد، بدون اشکال است همان‌طور «أَنَّ عُمَرَ مَرَّ بِحَسَّانَ وَهُوَ يُنْشِدُ الشِّعْرَ فِي الْمَسْجِدِ، فَلَحَظَ إِلَيْهِ، فَقَالَ: قَدْ كُنْتُ أُنْشِدُ وَفِيهِ مَنْ هُوَ خَيْرٌ مِنْكَ، ثُمَّ الْتَفَتَ إِلَى أَبِي هُرَيْرَةَ، فَقَالَ: أَنْشُدُكَ اللَّهَ، أَسَمِعْتَ رَسُولَ اللَّهِ يَقُولُ: أَجِبْ عَنِّي، اللَّهُمَّ أَيِّدْهُ بِرُوحِ الْقُدُسِ؟ قَالَ: نَعَمْ»[۱]: (که حَسَّان رَضِيَ‌اللهُ‌عَنْهُ در مسجد مشغول شعر خواندن بود که عمر از کنارش گذشت و با گوشه‌ی چشم به او نگاه کرد (که شعر نخوان) حسان رَضِيَ‌اللهُ‌عَنْهُ گفت: زمانی که فردی بهتر از تو در اين مسجد بود، شعر می‌خواندم؛ آنگاه حسان رَضِيَ‌اللهُ‌عَنْهُ به ابوهريره رَضِيَ‌اللهُ‌عَنْهُ نگاه کرد و گفت: تو را به الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ سوگند، آيا شنيدی که رسول الله صَلَّى‌اللهُ‌عَلَيْهِ‌وَآلِهِ‌وَسَلَّم فرمود: (ای حسان)، از طرف من (به مشرکین) پاسخ بده؛ بارالهی، حسان را توسط جبرئيل ياری کن؟ ، ابوهريره رَضِيَ‌اللهُ‌عَنْهُ گفت: بله).

اما اگر این اناشید همراه با آلات لهو مانند مزامیر، موسیقی و طبل باشد یا موضوع آن‌ها عشق و فتنه باشد یا صداهایی در آن‌ها باشد که جذاب و فتنه‌انگیز هستند یا به شیوه‌ی آهنگ‌های ناپسند خوانده شوند، گوش دادن به آن‌ها جایز نیست.


[۱] صحیح بخاری: كتاب بدء الخلق، باب ذكر الملائكة، شماره (٣٠٤٠)، و صحیح مسلم في فضائل الصحابة، الله باب فضائل حسان بن ثابت را شماره (٢٤٨٥).

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: أسأل عن حكم الاستماع إلى ما يُسمَّى بالأناشيد الإسلامية بالنسبة للشاب المسلم؟

فأجاب رحمه الله تعالى: أجيب على هذا السؤال بجواب عام: فالأناشيد الخالية من آلات اللهو أي من الموسيقى والمزمار، وما أشبه ذلك، إذا كان موضوعها موضوعا مفيدا، وأنشدت على الوجه المعروف عند العرب، ولم يكن فيها أصوات فاتنة تثير الشهوة، فلا بأس بها، فقد مَرَّ عُمَرُ فِي المَسْجِدِ وَحَسَّانُ يُنْشِدُ فَقَالَ: كُنْتُ أُنْشِدُ فِيهِ، وَفِيهِ مَنْ هُوَ خَيْرٌ مِنْكَ – يعني رسول الله – صلى الله عليه وعلى آله وسلم – ثُمَّ التَفَتَ إِلَى أَبِي هُرَيْرَةَ، فَقَالَ: أَنْشُدُكَ بِاللَّهِ، أَسَمِعْتَ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم يَقُولُ: «أَجِبْ عَنِّي، اللَّهُمَّ أَيَّدُهُ بِرُوحِ القُدُسِ؟». قَالَ: نعم.

أما إذا كانت الأناشيد مصحوبة بآلات اللهو، كالمزامير والموسيقى والطبول، أو كان موضوعها موضوع غرام وفتنة، أو كانت الأصوات فيها مغرية مثيرة للفتنة، أو أنشدت على تلحين الأغاني الماجنة، فإنها لا تجوز.

مطالب مرتبط:

(۶۷۹۱) حکم گوش دادن به اناشید اسلامی

اناشیدی که در آن موعظه است و در آن به حال انسان هنگام مرگ، وضعیت او بعد از دفن و وضعیت او در روز قیامت ذکر می‌شود، گوش دادن به آن‌ها مطلوب است و سلف صالح نیز به چنین اناشیدی گوش می‌دادند زیرا این اشعار باعث نرم شدن قلب، اشک ریختن چشم‌ها و خشوع اعضا و جوارح می‌شوند و دارای فایده هستند....

ادامه مطلب …

(۶۸۰۰) سوال کننده خانم: آیا حضور در جشن‌هایی که در آن خواننده‌ی زن بدون طبل‌ حضور دارد، جایز است؟

خواننده زن معمولا آوازهایش همراه با موسیقی است و اگر با موسیقی همراه باشد، حرام است زیرا موسیقی از معازف است و رسول الله صَلَّى‌اللهُ‌عَلَيْهِ‌وَآلِهِ‌وَسَلَّم آن را حرام کرده است...

ادامه مطلب …

(۶۷۹۶) درباره‌ی شعر مباح برای من بگویید؟

اشعار بسیاری در زمینه پند و حکمت وجود دارد که شناخته شده هستند و می‌تواند در کتاب‌های ادب آنها را مطالعه کند و هر کدام از آنها را که خواست استفاده کند....

ادامه مطلب …

(۶۷۹۳) حکم گوش دادن به اناشید‌ی که به عنوان اناشید اسلامی شناخته شده است چیست؟

اگر به شکل آهنگ‌های بی‌ارزش و پست باشد، حرام است و اگر از کسانی باشد که صدای زیبایی دارند و شنونده را به فتنه می‌اندازد، حرام است و اگر حاوی معانی باطل باشد، حرام است....

ادامه مطلب …

(۶۸۰۶) نظر شما در مورد حکم شرعی بازی ورق چیست؟

برخی از مشایخ ما، از جمله شیخ عبد الرحمن بن سعدی، حکم به تحریم آن داده‌اند، چه این بازی با شرط‌بندی باشد و چه بدون آن....

ادامه مطلب …

(۶۷۹۷) آیا شعر در اسلام حرام است؟

شعر نیکو، نیکو است و شعر زشت، زشت است و  هیچ اشکالی ندارد که انسان شاعر باشد به شرطی که اشعارش درباره مسائل مفید باشد مانند نظم در علوم شرعی همچنین علوم عربی که به آن کمک می‌کنند...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه