یکشنبه 20 ربیع‌الثانی 1447
۲۰ مهر ۱۴۰۴
12 اکتبر 2025

(۶۶۵۰) کسی که بخواهد از بهتان و غیبت توبه کند، چکار کند؟

(۶۶۵۰) سوال: شیخ بزرگوار، کسی که بخواهد از بهتان و غیبت توبه کند، چکار کند؟

جواب:

کسی که بخواهد از آن دو توبه کند، برای برادر خود که غیبتش را کرده، استفغار کند و در جاهایی که غیبت او را نموده، زیاد ثنایی که مستحق آن است را بکند زیرا نیکی‌ها بدی‌ها را از بین می‌برد.

آیا واجب است که نزد او برود و از آنچه بر علیه او گفته، باخبر سازد و حلالیت بطلبد یا نه؟ برخی اهل علم گفته‌اند: واجب است که نزد او برود و از او حلالیت بطلبد زیرا ترس آن می‌رود که بعد از آن باخبر شود، پس باید از او طلب بخشش نماید.

 برخی اهل علم گفته‌اند: اگر که برادرش از غیبت کردن او باخبر است پس بر او واجب می‌باشد که نزدش برود و از او حلالیت بطلبد یعنی از او طلب بخشش نماید و اگر که از آن خبری ندارد پس اولی‌تر این است که او را باخبر نسازد چون چه بسا اگر او را از آن باخبر سازد، لج کند و او را نبخشد و بین آن‌ها دشمنی به وجود آید و سبب برانگیختن کینه و دشمنی بین آ‌ن‌ها گردد.

این قول که او را باخبر نسازد راجح است بلکه برای او طلب مغفرت نماید و در مجالسی که غیب او را نموده، ثنایی که مستحق آن است را بکند مگر این‌که ترس آن رود که به او خبر رسد یا مانند این اموری که نیاز به طلب بخشش دارد که باید از او حلالیت بطلبد.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: يا فضيلة الشيخ ماذا يعمل من أراد التوبة منهما؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: أما من أراد التوبة منهما، فإنه يستغفر لأخيه الذي اغتابه، ويُكثر من الثناء عليه بما يستحق في الأماكن التي اغتابه فيها، لأن الحسنات يذهبن السيئات.

وهل يجب عليه أن يَتَحَلَّلَه، فيذهب إليه ويخبره بما جرى منه في حقه، أو لا؟ قال بعض أهل العلم : إنه يجب عليه أن يذهب إليه وَيَتَحَلَّلَه، لأنه يُخشى أن يصل إليه العلم فيما بعد، فعليه أن يطلب منه السماح.

وقال بعض أهل العلم: إنه إن كان أخاه قد علم باغتيابه، فإنه يجب عليه أن يذهب إليه وَيَتَحَلَّلَه، أي يطلب منه السماح، وإن كان لم يعلم، فإن الأولى ألا يُخبره، لأنه ربما لو أخبره لركب رأسه، ولم يسمح له، وحصل بينهما عداوة وبغضاء، فيكون هو السبب في إثارة هذه العداوة والبغضاء.

وهذا القول هو الراجح أنه لا يخبره ، بل يستغفر له، ويثني عليه بما يستحق في المجالس التي اغتابه فيها اللهم إلا إذا كان يخشى أن يصل إليه العلم، أو نحو ذلك من الأمور التي تحتاج إلى استحلال، فإنه لا بد أن يَسْتَحِلَّهُ.

مطالب مرتبط:

(۶۶۷۴) در نفس خود شخصی را با آنچه بدش می‌آید یاد کردم، آیا گناه‌کار هستم؟

این غیبت محسوب نمی‌گردد ولی اگر نفس در مورد برادر مسلمانی چیزی گفت بهتر آن است که جلوی آن را گرفت تا که این سخن قلبی به سخن زبانی ارتقا نیابد و از باب گمان بد به مسلمانی نباشد و اصل در فرد مسلمان عدالت است و به او گمان بد نمی‌رود....

ادامه مطلب …

(۶۶۶۶) حکم کسی که از روی عصبانیت یا عمد به پدر و مادر خود را لعنت کند چیست؟

لعنت کردن پدر و مادر از گناهان کبیره است چرا که از رسول الله صَلَّى‌اللهُ‌عَلَيْهِ‌وَآلِهِ‌وَسَلَّم ثابت است کسی که به پدر و مادر خود چه به صورت مستقیم لعنت کند یا سبب آن باشد از گناهان کبیره است...

ادامه مطلب …

(۶۶۵۷) آیا غیبت کسی که آشکارا معصیت می‌کند جایز است؟

اصل در غیبت، حرام بودن آن است لذا غیبت کردن جایز نیست مگر این‌که مصلحتی وجود داشته باشد؛ بنابراین اگر غیبت کسی که آشکارا معصیت می‌کند، برای او یا دیگری مفید باشد، اشکالی ندارد...

ادامه مطلب …

(۶۶۵۱) حکم عادی شمردن دروغ و غیبت در مجالس

کم شرعی غیبت حرام بودن آن است بلکه از گناهان کبیره می‌باشد...

ادامه مطلب …

(۶۶۶۴) حکم دروغ‌گویی در تاریخ طلاق به توصیه‌ی پدر و تأثیر آن بر صحت طلاق

شکی نیست آنچه پدرت به تو امر نموده، حرام است و باید توبه کند و به سوی الله  سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ برگردد شاید الله  سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ توبه‌ی او را قبول کند....

ادامه مطلب …

(۶۶۴۹) فرق بین غیبت و بهتان چیست؟

فرق بین بهتان و غیبت این است که مردی که غیبت او را کردی به آنچه از او یاد کردی متصف باشد اما بهتان به آنچه از او ذکر کردی متصف نیست بلکه به او بهتان زدی و بر او دروغ بسته‌ای؛ لذا در این صورت جمع بین بهتان و غیبت می‌باشد....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه