(۶۵۶۲) سوال: اللهÀ در شما برکت بیاندازد، حکم مردی که با همسایگانش بد رفتاری می‌کند و در مورد آن‌ها بد می‌گوید و خانواده‌ی خود را از زیارت همسایگانش منع می‌کند، چیست؟ آیا برای همسر او جایز است که بدون خبر شوهرش به زیارتشان برود؟

جواب:

بدی به همسایه، حرام و نقص در ایمان است زیرا رسول اللهﷺ فرمودند: «مَنْ كَانَ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ فَلْيُكْرِمْ جاره»[۱]: (هر کسی که به اللهÀ و روز قیامت ایمان دارد پس همسایه ‌اش را اکرام کند) و: «وَاللَّهِ لَا يُؤْمِنُ، وَاللَّهِ لَا يُؤْمِنُ، وَاللَّهِ لَا يُؤْمِنُ؟. قِيلَ: وَمَنْ يَا رَسُولَ اللَّهِ؟ قَالَ: الَّذِي لَا يَأْمَنُ جَارُهُ بَوَايِقَهُ»[۲]: (قسم به الله مؤمن نیست، قسم به الله مؤمن نیست، قسم به الله مؤمن نیست، گفته شد: یا رسول الله چه کسی؟ فرمود: کسی‌که همسایه‌اش از شر (وظلم) او در امان نباشد. (

و عدم اکرام همسایه یا بدی کردن با قول یا با فعل به او،  دلیلی بر نقصی بزرگ در ایمان می‌باشد.

و در حدیث از رسول اللهﷺ آمده است که فرمودند: «مَا زَالَ يُوصِينِي جِبْرِيلُ بِالْجَارِ، حَتَّى ظَنَنْتُ أَنَّهُ سَيُوَرِّثُهُ»[۳]: (همواره جبرئيل در مورد همسايه به من توصيه مى‌كرد تا اينكه گمان بردم همسايه از همسايه ارث مى‌برد. )

لذا بر همسایه اکرام و عدم اذیت همسایه‌اش واجب است حتی اگر فرض شود که همسایه‌اش او را اذیتش می‌کند، اما او صبر نماید و از اللهÀ امید اجر داشته باشد و واجب خود را انجام دهد، لذا او انسان برتر و افضل او خواهد بود از جهتی که واجب خود را ادا نموده و بر اذیت همسایه‌اش صبر کرده است.

اما منع کردن همسرش از زیارت همسایه‌اش، این امر به شوهرش برمی‌گردد: اگر از فساد آن‌ها بر همسر خود، هنگامی که نزدشان رود، بترسد یا پیش همسایه‌هایش جوانان هستند و از فتنه افتادن همسر خود یا آنان بترسد، در این صورت همسر خود را از رفتن نزد آن‌ها منع نماید و این حق را دارد و بعد از آن همسرش حق ندارد که بدون اجازه‌ی شوهرش نزدشان برود چون که شوهر مسؤل خانه می‌باشد.

[۱] تخریج آن گذشت.

[۲] صحیح بخاری: كتاب الأدب، باب إثم من لا يأمن جاره بواقه، شماره (٥٦٧٠).

[۳] تخریج آن گذشت.