چهارشنبه 23 ربیع‌الثانی 1447
۲۳ مهر ۱۴۰۴
15 اکتبر 2025

(۶۳۴۷) آیا مسح صورت با دست‌ها بعد از دعا، سنت است یا بدعت؟

(۶۳۴۷) سوال: آیا مسح صورت با دست‌ها بعد از دعا، سنت است یا بدعت؟

جواب:

اهل علم در این‌باره اختلاف کرده‌اند: برخی گفته‌اند که شایسته است وقتی انسان دعا را به پایان می‌رساند و دست‌هایش را بلند کرده، با آن‌ها صورتش را مسح کند و آن‌ها به حدیثی استدلال کرده‌اند که ضعیف است، ولی ابن حجر رحمه‌الله گفته است: این حدیث طرقی دارد که برخی برخی دیگر را تقویت می‌کنند، و مجموع آن‌ها نشان می‌دهد که حدیث حسن است.

و برخی دیگر از علما گفته‌اند: صورت را نباید با دست‌ها مسح کرد زیرا احادیث این باب ضعیف‌اند، و در نتیجه این عمل بدعت است، شیخ‌الاسلام ابن تیمیه رحمه‌الله نیز همین نظر را دارد.

به نظر من کسی که صورتش را مسح می‌کند مورد انکار قرار نمی‌گیرد، و کسی هم که مسح نمی‌کند، نیز به این کار امر نمی‌شود.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: هل يُسَنُّ مسح الوجه باليدين بعد الدعاء، أم أن هذا بدعة؟

فأجاب رحمه الله تعالى: اختلف أهل العلم في هذا: فمنهم من قال: إنه ينبغي إذا فرغ من الدعاء، وهو رافع يديه أن يمسح بهما وجهه، واستدلوا بحديث ضعيف، لكن قال ابن حجر رحمه الله له طرف يُقَوِّي بعضُها بعضا، ومجموعها يقضي بأنه حديث حسن.

ومن العلماء من قال: إنه لا يمسح وجهه بيديه، والأحاديث في هذا ضعيفة، فيكون مسحه بيديه بدعة وإلى هذا ذهب شيخ الإسلام ابن تيمية رحمه الله.

وأرى أنه لا يُنكر على من مسح، ولا يؤمر بمسح مَنْ لم يمسح.

مطالب مرتبط:

(۶۳۵۷) من حدود پنجاه هزار ریال بدهی دارم، چه دعایی برای پرداخت بدهی گفته می‌شود؟

انسان به پروردگارش پناه ببرد و از او بخواهد که قرضش را ادا کند و او را از فقر بی‌نیاز سازد.....

ادامه مطلب …

(۶۳۴۶) آیا دعای جمعی پس از نماز جایز است؟ مثلاً امام دعا کند و دیگران بگویند «آمین»؟

استجابت دعا به الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ برمی‌گردد اما این کار بدعت است، زیرا رسول الله صَلَّى‌اللهُ‌عَلَيْهِ‌وَآلِهِ‌وَسَلَّم هرگز پس از نماز با اصحابش به صورت جمعی دعا نمی‌کرد...

ادامه مطلب …

(۶۳۰۱) کدام زمان‌ها و مکان‌ها محل اجابت دعا هستند؟

از زمان‌هایی که دعا در آن‌ها مستجاب می‌شود، پایان شب است و ساعتی در روز جمعه وجود دارد، چنان‌که در حدیث آمده است...

ادامه مطلب …

(۶۲۹۷) موانع اجابت دعا چیست و زمان‌های اجابت آن کدام‌اند؟

اول باید بدانیم که دعا خود عبادت است، و از طریق آن انسان به الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَى نزدیک می‌شود....

ادامه مطلب …

(۶۳۲۲) آیا رسول الله صَلَّى‌اللهُ‌عَلَيْهِ‌وَآلِهِ‌وَسَلَّم پس از نماز دست به دعا برمی‌داشت؟

روایت نشده که رسول الله صَلَّى‌اللهُ‌عَلَيْهِ‌وَآلِهِ‌وَسَلَّم پس از نماز فرض، یا حتی پس از نافله، دست‌های خود را برای دعا بلند کرده باشد؛ بلکه رسول الله صَلَّى‌اللهُ‌عَلَيْهِ‌وَآلِهِ‌وَسَلَّم امت خود را راهنمایی کرده که دعایشان پیش از سلام باشد...

ادامه مطلب …

(۶۳۱۳) مواضع و زمان‌های اجابت دعا کدام‌اند؟

از مهم‌ترین وسایل اجابت دعا، اخلاص برای الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَى است...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه