(۶۲۲۸) سوال: در ماه رمضان قرائت قرآن کریم بسیار زیاد میشود و این کار نیکو و پاداش آن بزرگ و عظیم است؛ اما پس از رمضان، ممکن است قرآن رها شود تا رمضان بعدی، و در این مدت قرآن بر روی قفسهها بماند، در این مورد چه نصیحتی برای ما و سایر مسلمانان دارید؟
جواب:
ما به برادران مسلمان بهویژه حافظان قرآن نصیحت میکنیم که همواره قرآن را تلاوت کرده و آن را پیوسته مرور کنند تا به پاداش آن دست یابند و پیوندشان با کلام الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَى حفظ شود و نباید زمانی از عمرشان را بدون بهرهی نیک از گفتار یا کردار بگذرانند.
برادران حافظ قرآن را به تعاهد قرآن (مرور مداوم آن) تشویق میکنم؛ زیرا رسول الله صَلَّىاللهُعَلَيْهِوَآلِهِوَسَلَّم به آن امر کرده و فرمودند: «تَعَاهَدُوا القُرْآنَ، فَوَالَّذِي نَفْسِي بِيَدِهِ لهُوَ أَشَدُّ تَفَصِّيًا مِنَ الإِبِلِ فِي عُقُلِهَا»[۱]: (بر تلاوت قرآن محافظت كنيد، سوگند به كسى كه جانم در دستان اوست، (فراموش كردن) قرآن سريعتر از فرار كردن شترانى است كه پاهايشان با طناب بسته شده است).
پس بر حافظان قرآن واجب است که قرآن را رها نکنند؛ چراکه رها کردن و روی گرداندن از قرآن تا آنجا که منجر به فراموشی آن شود، ممکن است گناه بزرگی باشد.
و در اینجا مسألهای هست که میخواهم به آن اشاره کنم، و آن اینکه: برخی جوانان از حفظ قرآن میترسند و میگویند: من قرآن را حفظ نمیکنم، چون میترسم آن را فراموش کنم و در نتیجه گناهکار شوم، این بیتردید از وسوسههای شیطان است که انسان را از خیر بازمیدارد.
لذا ای برادرم، تا وقتی که در دوران جوانی هستی، قرآن را حفظ کن، آن را مرور کن، از الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَى یاری بخواه و برای ثبات آن حریص باش، لذا اگر با تلاش و کوشش آیهای را فراموش کردی، هیچ گناهی بر تو نیست چرا که ثابت شده رسول الله صَلَّىاللهُعَلَيْهِوَآلِهِوَسَلَّم شبی نماز میخواند و آیهای از قرآن را فراموش کرد، و اُبَیّ بن کعب رَضِيَاللهُعَنْهُ پس از نماز آن را به یاد ایشان آورد، پس رسول الله صَلَّىاللهُعَلَيْهِوَآلِهِوَسَلَّم فرمودند: «هَلَّا أَذْكَرْتَنِيهَا»[۲]: (چرا آن (آیه) را به یادم نیاوردی؟)
و همچنین از کنار مردی گذشت که قرآن میخواند، پس فرمودند: «يَرْحَمُهُ اللَّهُ، لَقَدْ أَذْكَرَنِي كَذَا وَكَذَا، آيَةً كُنْتُ أُنْسِيتُهَا مِنْ سُورَةِ كَذَا وَكَذَا»[۳] : (الله او را مورد رحمت قرار دهد، او فلان و فلان آیه را به یادم آورد که از فلان سوره و فلان سوره بود و من آن را فراموش کرده بودم).
در نتیجه: اگر انسان تلاش کند و قرآن را حفظ نماید و به مرور آن بپردازد، سپس با وجود این کوشش، بخشی از آن را فراموش کند، بیتردید گناهی بر او نیست، پس ای جوان، بر تو باد که به الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَى پناه ببری از شر شیطان راندهشده، و از الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَى در حفظ کتابش یاری بطلبی و آغاز به حفظ قرآن نمایی، و زمان خود را از اتلاف بیهوده نگه داری و در کشور ما الحمدلله، حلقههای زیادی برای آموزش قرآن وجود دارد، چه به صورت حفظ و چه روخوانی، از الله سُبْحَانَهُوَتَعَالَى میخواهیم که این حلقات را در سراسر سرزمینهای اسلامی گسترش دهد و بهوسیلهی آنها بندگان مؤمن خود را حفظ فرماید.
[۱] صحیح بخاری: كتاب فضائل القرآن باب استذكار القرآن وتعاهده، شماره (٤٧٤٦)، و صحیح مسلم: کتاب صلاة المسافرين وقصرها، باب فضائل القرآن وما يتعلق به شماره (۷۹۱).
[۲] سنن أبو داود: كتاب الصلاة، باب الفتح على الإمام في الصلاة، شماره (۹۰۷).
[۳] صحیح بخاری: كتاب فضائل القرآن باب نسيان القرآن، وهل يقول نسيت آية كذا وكذا، شماره (۴۷۵۱).