جمعه 18 ربیع‌الثانی 1447
۱۸ مهر ۱۴۰۴
10 اکتبر 2025

(۶۰۶۲) حکم شکستن قسم حرام و کفاره آن

(۶۰۶۳) سوال: بر حرامی قسم یاد نمودم و از تعداد قسم‌‌هایی که بر حرام یاد نمودم مطمئن نیستم. این قسم‌‌ها را در خلوت خودم، در زمان سختی و در یک مکان بیان کردم و آن هم برای اینکه کاری را انجام ندهم. مدتی از انجام آن خودداری نمودم سپس آن را انجام دادم. من متأهل هستم و نمی‌‌دانم که آیا در این میان قسم به الله یاد کرده‌‌ام یا خیر؛ راه حل این موضوع چیست؟

جواب:

به برادر سؤال کننده می‌‌گوییم: بر تو واجب است که جز به الله À قسم یاد نکنی، زیرا رسول الله ﷺ می‌‌فرماید: «من کان حالفا فلیحلف بالله أو لیصمت»[۱]: (هر کسی می‌‌خواهد قسم یاد کند، یا به الله قسم یاد کند یا ساکت شود) قسم یاد نمودن به طلاق یا حرام از جمله قسم‌‌های مشروع نیست. اما اگر از انسان سر زد در حکم قسم است و در صورت مخالفت با قسم، کفاره‌‌ی قسم می‌‌دهد. این چیزی که گفتی: بر من حرام باشد که آن را انجام دهم سپس آن را انجام دادی بر تو واجب است کفاره‌‌ی قسم دهی. کفاره‌‌ی قسم عبارت است از: غذا دادن یا لباس دادن به ده مسکین یا آزاد کردن برده اگر نیافت سه روز پی در پی روزه بگیرد. اما تو را نصیحت نموده که زبانت را در قسم یاد کردن به غیر الله À، نه به حرام، نه به طلاق و نه به چیزهای دیگر رها نکنی.


[۱] تخریج آن گذشت.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: لقد حلفت بالحرام، ولست متأكدا من عدد الأيمان بالحرام، وكان ذلك أمام نفسي وفي وقت ضائقة وفي مكان واحد، وذلك على ألا أفعل شيئًا من الأشياء، وقد امتنعت وتركت ذلك الشيء مدة من الزمن، ثم عدت إلى فعله وأنا متزوج ولا أدري لو تخلل ذلك الخلف بالحرام الحلف بالله، فما هو الحل في هذا الموضوع؟

فأجاب رحمه الله تعالى نقول للأخ السائل: يجب عليك ألا تحلف إلا بالله ؛ لأن النبي صلى الله عليه وسلم يقول: «مَن كان حالفًا فلْيَحْلِفُ بالله أو لِيَصْمُتْ»، والخلف بالطلاق أو بالحرام ليس من الأحلاف المشروعة، ولكن إذا وقع للإنسان فإنه يُعتبر في حكم اليمين، فيكفر عنه كَفَّارة يمين إذا خالف ما حلف عليه، فهذا الشيء الذي قلت: عليَّ الحرام ألا أفعله ثم فعلته يجب عليك فيه أن تكفر كفارة يمين، وذلك بأن تطعم عشرة مساكين أو تكسوهم أو تُعتق رقبة، فإن لم تجد فتصوم ثلاثة أيام متتابعة ولكني أنصحك بألا تُطلق لسانك في الخلف بغير الله لا بالحرام، ولا بالطلاق، ولا بغيره.

مطالب مرتبط:

(۶۱۰۱) کفایت صدقه و افطاری در قبال کفاره‌ی قسم

واجب است برای کفاره بدون تأخیر بشتابد و نگوید: آن را به رمضان به تأخیر می‌‌اندازم، زیرا صدقه در رمضان بهتر است. می‌‌گوییم: الحمدلله در رمضان مجال برای صدقه باز است و کفاره همان وقت پرداخت می‌‌شود.....

ادامه مطلب …

(۶۰۹۱) حکم گفتن “به خود واگذار می‌‌شوی” و تأثیر آن بر طلاق و کفاره قسم

ه نسبت طلاق اگر به نزد آنها رفته و قصد تو واقع شدن طلاق بوده، طلاق او واقع می‌‌گردد و این طلاق در صورتی که اولین طلاق باشد رجعی است. اما اگر قصد تو تهدید و منع او از رفتن به سوی خانواده‌‌اش بدون طلاق دادنش بوده، طلاق واقع نمی‌‌شود ....

ادامه مطلب …

(۶۰۴۲) حکم قسم یاد کردن به امانت چیست؟

شرک اصغر است مگر اینکه کسی که قسم یاد می‌‌کند اعتقاد داشته باشد که آنچه به آن قسم یاد می‌‌کند، مانند الله À در تعظیم، عبادت و ... است؛ در این صورت شرک اکبر است...

ادامه مطلب …

(۶۰۴۳) حکم استفاده از عبارت “در امانت تو است” برای الزام به انجام کار

شبیه آن که معنای وصیت در آن نیست، به معنای قسم یاد کردن به امانت بوده و قسم یاد کردن به غیر الله À نوعی شرک است....

ادامه مطلب …

(۶۰۳۲) حکم کسی که بر چیزی قسم یاد کرده در حالی که می‌‌داند دروغ می‌‌گوید

هرگاه بر چیزی قسم یاد کرد در حالی که می‌‌داند دروغ می‌‌گوید، دو گناه را حمل می‌‌کند: گناه اول دروغ و گناه دوم کوچک شمردن قسم، از این جهت که به دروغ قسم یاد نموده است....

ادامه مطلب …

(۶۰۷۲) حکم قسم به طلاق بدون اطلاع همسر و ادامه زندگی زناشویی

مادامی که قصد تو خودداری از این کار بد بوده حکم این طلاقِ معلق، حکم قسم است و در صورتی که با آنچه بر آن قسم یاد نمودی مخالفت کردی، کفاره‌‌ی قسم بر تو واجب است....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه