چهارشنبه 23 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
15 اکتبر 2025

(۶۰۳۲) حکم کسی که بر چیزی قسم یاد کرده در حالی که می‌‌داند دروغ می‌‌گوید

(۶۰۳۲) سوال: اگر کسی بر چیزی قسم یاد کرد در حالی که می‌‌داند دروغ می‌‌گوید و بعد از قسم گفت: (استغفر الله و اتوب الیه) حکم آن چیست؟ آیا بر او کفاره واجب است؟

جواب:

هرگاه بر چیزی قسم یاد کرد در حالی که می‌‌داند دروغ می‌‌گوید، دو گناه را حمل می‌‌کند: گناه اول دروغ و گناه دوم کوچک شمردن قسم، از این جهت که به دروغ قسم یاد نموده است؛ لذا همان‌‌طور که الله À در مورد آنها می‌‌فرماید، می‌‌شود: {وَيَحْلِفُونَ عَلَى الْكَذِبِ وَهُمْ يَعْلَمُونَ}[المجادلة: ۱۴]: (و بر دروغ سوگند یاد می‌کنند در حالی خودشان می‌دانند) بنابراین بر او واجب بوده از این گناه که شامل دو بدی است و کفاره‌‌ای ندارد به سوی الله À توبه کند، زیرا کفاره فقط در قسم‌‌هایی بوده که مربوط به آینده است اما قسم‌‌هایی که مربوط به گذشته است، شخص در آن یا در امان بوده یا این که گناهکار است. اگر می‌‌داند یا اینکه گمان غالبش بر این باشد که دروغ می‌‌گوید، گناهکار است و اگر می‌‌داند یا اینکه غالب گمانش بر این باشد که راست می‌‌گوید، گناهی بر او نیست. اما در قسم‌‌هایی که مربوط به گذشته است، کفاره وجود ندارد هر چند که دروغ گفته باشد.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: إذا حلف شخص على شيء وهو يعلم أنه كاذب، أن حلف قال: أستغفر الله وأتوب إليه ما حكم ذلك؟ وهل عليه كَفَّارة؟

 

فأجاب رحمه الله تعالى: إذا حلف على شيء يعلم أنه كاذب فيه فقد تحمل إثمين الإثم الأول الكذب والإثم الثاني الاستهانة باليمين، حيث حلف على كذب، فيكون كما قال الله فيهم: ﴿وَيَحْلِفُونَ عَلَى الْكَذِبِ وَهُمْ يعْلَمُونَ﴾ [المجادلة: ١٤]، فعليه أن يتوب إلى الله من هذا الذنب الذي فعله والذي تضمن سيئتين، ولا كَفَّارة عليه؛ لأن الكفَّارة إنما تكون في الخلف على شيء مستقبل، أما الخلف على شيء ماض فهو إما سالم وإما آثم، فإن كان يعلم أنه كاذب أو يغلب على ظنه أنه كاذب فهو آثم، وإن كان يعلم أنه صادق أو يغلب على ظنه أنه صادق فهو غير آثم، أما الكفَّارة فلا تجب في الخلف على أمر ماض، ولو كان كاذبًا فيه.

مطالب مرتبط:

(۶۰۸۵) حکم پرداخت کفاره قسم‌های پدر

به نسبت پرداخت کفاره به جای او: معلوم است که کفاره بر کسی که قسم یاد نموده واجب بوده و او در قبال آن مسئول است و واجب بوده خود آن را پرداخت کند....

ادامه مطلب …

(۶۰۴۵) حکم قسم خوردن در شرایط ترس از مرگ

هرگاه انسان بر قسم یاد نمودن بر چیزی مجبور باشد و کسی که او را وادار نموده بر اجرای تهدیدش قادر باشد، برای او جایز است بر آن چیز قسم یاد کند ولی بهتر از آن این است که در قسمش تأویل کند....

ادامه مطلب …

(۶۰۴۱) حکم قسم یاد کردن به امانت برای کسی که نمی‌‌داند قسم یاد نمودن به آن شرک است

قسم یاد کردن به امانت مانند دیگر قسم‌‌ها به غیر از الله À نوعی شرک است اما شرک اکبر که عمل را تباه می‌‌سازد، نیست. ....

ادامه مطلب …

(۶۰۴۹) حکم قسم بر اساس تصور اشتباه

هرگاه انسان بر چیزی قسم یاد نمود با این تصور که درست است سپس خلاف آن برایش آشکار گشت، چیزی بر او نیست، چون در قسمش راست گفته است از این جهت که هنگام قسمش تصور دیگری نداشته است....

ادامه مطلب …

(۶۰۹۲) حکم شکستن قسم برای ترک سیگار و کفاره آن

اگر گناهش را تکرار نمود با این وجود که قسم یاد نموده که آن را انجام ندهد بر او کفاره‌‌ی قسم واجب بوده که عبارت است....

ادامه مطلب …

(۶۰۲۳) حکم قسم خوردن در تجارت

اگر بگوید: به الله قسم این را با این قیمت خریده‌‌ام یا به الله قسم که همینقدر قیمتش است در حالی که دروغ می‌‌گوید. این کسی است که عهد الله À و قسمش را با قیمت اندکی می‌‌فروشد. کسی که کالایش را با قسم دروغ می‌‌فروشد از جمله سه نفری است که الله À در روز قیامت به آنها نگاه نکرده، آنها را پاک نمی‌‌کند و برای آنها عذابی دردناک است....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه