(۶۰۲۹) سوال: شخصی در ایام طفولت بر مصحف به دروغ قسم خورده است یعنی تقریبا پانزده سال داشته است اما بعد از اینکه به سن رشد رسیده به خاطر آن پشیمان شده یعنی فهمیده که این کار از لحاظ شرعی حرام است؛ آیا بر او گناه یا کفاره وجود دارد؟ لطفا پاسخ دهید. بارک الله فیکم.

جواب:

این سؤال متضمن دو مسئله است: مسئله‌‌ی اول: قسم یاد کردن به مصحف برای تأکید قسم، برای این صیغه اصلی در سنت سراغ ندارم. بنابراین مشروع نیست. مسئله‌‌ی دوم: قسم یاد کردنش به دروغ در حالی که می‌‌دانسته است. این گناه بزرگی است و بر او واجب است از آن به سوی الله À توبه نماید. حتی برخی از اهل علم می‌‌گویند: این از جمله قسم دروغی است که صاحب خود را در گناه سپس وارد عذاب جهنم می‌‌کند. لذا اگر بعد از بلوغش این قسم از او صادر شده، گناهکار است و باید به سوی الله À توبه کند و کفاره‌‌ای ندارد؛ زیرا کفاره فقط در قسم‌‌هایی است که به آنچه در آینده باشد، بر می‌‌گردد اما در آنچه به گذشته مربوط باشد، کفاره وجود ندارد بلکه انسان در محور گناهکار بودن یا نبودن قرار می‌‌گیرد. بنابراین هرگاه بر چیزی قسم یاد کرد که می‌‌داند دروغ است، گناهکار می‌‌شود و اگر بر چیزی قسم خورد که گمان غالبش بر این بود که راست است یا اینکه می‌‌داند درآن راستگو است، گناهی ندارد.