(۶۰۱۷) حکم قسم یاد کردن به مصحف چیست؟

(۶۰۱۷) سوال: حکم شریعت از دیدگاه شما پیرامون قسم یاد کردن به مصحف چیست؟ جزای کسی که به مصحف قسم یاد کند چیست؟ کفاره‌‌ی آن چیست؟

جواب:

حلف همان سوگند و قسم است که یاد نمودن آن مگر به الله À یا صفاتی از صفاتش جایز نیست. منظور از قسم به الله À، قسم به هر نامی از نام‌‌های الله À است؛ به دلیل فرموده‌‌ی رسول الله ﷺ: «من کان حالفا فلیحلف بالله أو لیصمت»[۱]: (هر کسی می‌‌خواهد قسم یاد کند، یا به الله قسم یاد کند یا ساکت شود) همچنین فرموده‌‌‌‌اش: «من حلف بغیر الله فقد کفر أو أشرك»[۲]: (كسي كه به غير الله قسم یاد کند کافر شده یا شرک ورزیده است) بنابراین قسم به پیامبر، کعبه، جبرئیل، میکائیل و کسی که پایین‌‌تر از پیامبر است، از جمله صالحین و امامان و … جایز نیست. هر کسی این کار را انجام داد از الله À طلب بخشش نموده و به سوی او توبه کند و چنین کاری را تکرار نکند. هرگاه به الله À قسم یاد نمود، نیازی نیست به مصحف قسم یاد کند. قسم یاد کردن به مصحف امری است که سلف صالح بر آن نبوده و در زمان رسول الله ﷺ و صحابه وجود نداشته است. حتی بعد از تدوین مصحف به آن قسم یاد نمی‌‌کردند. بلکه انسان به الله À قسم یاد کند بدون اینکه قسمش به مصحف باشد.

[۱] بخاری: کتاب الشهادات، باب کیف یستحلف، شمارهی (۲۵۳۳)، مسلم: کتاب الأیمان، باب النهی عن الحلف بغیر الله تعالی، شمارهی (۱۶۴۶).

[۲] أبوداود: کتاب الأیمان والنذور، باب فی کراهیة الحلف بالأباء، شمارهی (۳۲۵۱)، ترمذی: کتاب النذور والأیمان، باب ما جاء فی کراهیة الحلف بغیر الله، شمارهی (۱۵۳۵).

تعداد بازدید: 6

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: ماحكم الشرع في نظركم في الخلف على المصحف؟ وما هو جزاء من حلف على المصحف؟ وما هي الكفارة؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: الخلف، وهو اليمين والقسم، لا يجوز إلا بالله تعالى أو صفة من صفاته، ونعني بالخلف بالله الخلف بكل اسم من أسماء الله تعالى؛ لقول النبي صلى الله عليه وسلم: «مَن كانَ حالِفًا فَلْيَحْلِفْ بِالله أو لِيَصْمُتْ» ولقوله: «مَن حَلَفَ بِغَيْرِ الله فقد كَفَرَ أو أَشْرَكَ»، فلا يجوز الحلف بالنبي ولا بالكعبة ولا بجبريل ولا بميكائيل ولا بمن دون النبي من الصالحين والأئمة وغيرهم، فمن فعل ذلك فليستغفر الله وليَتُبْ إليه، ولا يعد، وإذا حلف بالله -سبحانه وتعالى- فإنه لا حاجة إلى أن يأتي بالمصحف ليحلف عليه، فالحلف على المصحف أمر لم يكن عند السلف الصالح ، ولم يكن في عهد النبي صلى الله عليه وسلم ولا في عهد الصحابة، حتى بعد تدوين المصحف لم يكونوا يحلفون على المصحف بل يحلف الإنسان بالله -سبحانه وتعالى – بدون أن يكون ذلك على المصحف.