(۵۹۱۳) سوال: با ماشین تصادف کردم و در اثر آن بازوی من آسیب دید، لذا راننده به من سه هزار ریال داد و آن را برای درمانم صرف کردم و مقداری از آن باقی ماند، آیا گرفتن هزینه در مقابل این آسیب درست است؟ با آنچه باقی مانده چه کار کنم؟
جواب:
عوضی را که تو در مقابل این آسیب گرفتی، همان چیزی است که از این مرد گرفتی و آن سه هزار ریال است و مقداری از آن که بعد از درمان باقی مانده، آنچه ظاهر بوده برای تو است، مگر اینکه آن مرد این هزینه را به تو بدهد و بگوید: این مال را بگیر و خود را درمان کن! اگر اوگفته باشد: خود را درمان کن، معنای حرفش این بوده که آنچه اضافه از هزینهی درمان است را به او برگردانی که در صورتی که آن را گرفت یا اجازه داد اشکالی ندارد اما اگر این سه هزار را داد و نگفت: خود را با آن درمان کن؛ این سه هزار عوضی در مقابل این تصادف است و هرگز چیزی از آن به او بر نمیگردد.
شیخ بزرگوار! از جهت حکم آیا برای او گرفتن عوض در مقابل این آسیب درست است؟
جواب: برای او گرفتن عوض در مقابل این جراحتها درست است.
شیخ بزرگوار! صدمات چگونه ارزیابی میشوند؟
جواب: ارزیابی صدمات نزد اهل علم در کتاب دیهها (ضمن کتب فقهی) مشهور است و در مورد شکستن بازو هنگامی که بعد از آن خوب شود، گفتهاند: دو شتر لازم است اما اگر دو طرف بر مقداری توافق نمودند، اشکالی ندارد. مگر اینکه بیش از آن اندازه باشد که باید کسی که پرداخت میکند آگاه باشد و در صورتی که به پرداخت بیش از آن راضی باشد اشکالی ندارد.