سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۱ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۵۸۸۵) تکلیف شرعی در قبال زیان رساندن به فرزند

(۵۸۸۵) سوال: مدت طولانی است که به خاطر یک حادثه، در نگرانی روحی و پشیمانی به سر می‌برم، وقتی دخترم پنج ماهه بود، آن اتفاق رخ داد، من در خواب بودم و با صدای بچه بیدار شدم، به جای آن که او را بگیرم، ضربه‌ای به او زدم، اما بدون اینکه نام الله ﷻ را یاد کنم. بچه سکوت کرد، پس فکر کردم که خوابیده است، صبح که بیدار شدم، دیدم حرکت نمی‌کند و نمی‌تواند حرف بزند، همه اعضا تشنج داشتند و همین حالت ادامه دارد و هنوز هم که هفت سال دارد در همین وضعیت است، با ایمان به قضاء و قدر الهی، همچنان نمی‌توانم از خودم بگذرم چون شاید من علت این اتفاق باشم، این مسئله مرا می‌آزارد. آیا من گناهکار هستم و باید کفاره بدهم؟

جواب:

بدون شک این کار اشتباهی است و با تربیت صحیح همخوانی ندارد، وقتی کودک شکایت می‌کند، باید با ملاطفت، مهربانی و آرامش به او پاسخ داد، کسی‌که به مردم رحم نمی‌کند، الله به او رحم نخواهد کرد، [۱] الله رحمان، با افراد مهربان مهربانی می‌کند، [۲] در حالی که افراد سخت‌دل از رحمت الله ﷻ بیرون می‌افتند. وظیفه این زن است که از کاری که انجام داده به الله ﷻ  توبه کند، همچنین باید دیه حواسی را که این دختر از دست داده بپردازد، مثل حرکت و یا شنوایی اگر از دست داده باشد، خسارت این موارد با توجه به دیدگاه علماء است، از الله ﷻ می‌خواهم که برای ما و او بخشش و عفوی فراگیر فراهم نماید.


[۱]  بخاری: کتاب التوحید، باب قول الله تبارک و تعالی: {قُلِ ادْعُوا اللَّهَ أَوِ ادْعُوا الرَّحْمَٰنَ ۖ أَيًّا مَا تَدْعُوا فَلَهُ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَىٰ} [إسراء: ۱۱۰] شماره ۶۹۴۱؛ مسلم: کتاب الفضائل، باب رحمته ﷺ الصبیان والعیال وتواضعه وفضل ذلک، شماره ۲۳۱۹.

[۲]  ابو داود: کتاب الأدب، باب فی الرحمة، شماره ۴۹۴۱؛ ترمذی: کتاب البر والصلة، باب ما جاء فی رحمة المسلمین، شماره ۱۹۲۴.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

تقول السائلة: يا فضيلة الشيخ، منذ مدة طويلة وأنا أعيش في قلق نفسي وتأنيب ضمير نتيجة حادثة وقعت لي عندما كانت طفلتي في الخامسة من الشهور، فقد كنت نائمة وأفقت على صراخها، وبدلا من أن آخذها قمت بضربها ولكن دون أن أذكر اسم الله عليها، فسكتت الطفلة، فظننتها قد نامت، وعندما استيقظت في الصباح وجدتها لا تتحرك ولا تتكلم و جميع الأعضاء متشنجة، ولا تزال على هذه الحالة حتى الآن، وهي في سبع سنوات من عمرها، ومع إيماني بقضاء الله وقدره إلا أنني لا أستبعد أن أكون أنا السبب فيما حدث لها، وهذا ما يعذبني يا فضيلة الشيخ، فهل أنا آئمة؟ وهل على كَفَّارة، نرجو نصيحتكم مأجورين؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: لا شك أن هذا العمل عمل خاطئ، وليس من التربية الحسنة؛ فإن الطفل إذا صاح ينبغي أن يُهدأ باللطف واللين والرقة، «ومَنْ لَا يَرْحَمِ النَّاسَ لَا يَرْحَمُهُ اللهُ»، «والرَّاحِمُونَ يَرْحَمُهُمُ الرَّحْمَنُ»، والقساة القلب – والعياذ بالله- من أبعد الناس عن الرحمة. والواجب على هذه المرأة أن تتوب إلى الله -عزّ وجلَّ- مما صنعت وعليها دية عن كل ما فقدته هذه البنت من الحواس؛ كالحركة مثلا، والسمع إذا كان قد فقد سمعها، وغير ذلك من الديّة حسبما ذكره أهل العلم، وأسأل الله لنا ولها المغفرة والعفو.

مطالب مرتبط:

(۵۸۹۶) حکم راننده در تصادف غیرعمد منجر به فوت در روز قیامت

این مسئله از مسائل مهمی بوده که مردم به سبب بی‌‌پروایی در رانندگی، سرعت و عدم توجه به قوانینی که مردم را مقید می‌‌کند به آن مبتلا شده‌‌اند و قاعده‌‌ی  این است که اگر از جانب راننده تجاوز از حد یا سهل‌‌انگاری باشد در قبال آنچه به سبب این تصادف تلف شده ضامن بوده همچنین در صورتی که در آن کفاره باشد، کفاره را ادا کند....

ادامه مطلب …

(۵۹۰۹) حکم شرعی جمع‌آوری مال برای دیه و استفاده از آن در صورت اتمام مبلغ

(گرفتن) اضافه بر دیه حرام است، لذا بر او واجب بوده که هنگام جمع شدن کامل دیه متوقف شود چون او به مقتضای این قبض از مردم گدایی می‌‌کند...

ادامه مطلب …

(۵۸۹۸) حکم کفاره در تصادف منجر به فوت پدر

اگر تصادف با ماشین رخ داده واجب است بررسی شود سبب تصادف چه بوده: اگر تصادف به خاطر راننده بوده، حال چه با تجاوز از حد یا با سهل‌‌انگاری از جانب او، بر او واجب بوده که ضامن آنچه به سبب تصادف تلف شده باشد...

ادامه مطلب …

(۵۸۹۳) حکم شرعی در قبال حادثه‌ی ناخواسته‌ی آتش‌سوزی

ین زن هیچ گناهی در این حادثه سوختگی خواهرش ندارد، امیدوارم الله ﷻ برای صبرش در این مصیبت، به او پاداش بدهد و از الله ﷻ می‌خواهم که او را در درجات بالاتری قرار دهد

ادامه مطلب …

(۵۹۱۴) نوزادی پدرش در اثر تصادف وفات نموده، آیا برای برادران بزرگش درست است آن را ببخشند؟

برای برادران بزرگ و بقیه‌‌ی میراث‌‌بران بزرگ و عاقل جایز است که فقط از سهم خود کوتاه بیایند، اما کسانی که کوچک هستند، کسی حق ندارد که از سهم آن‌‌ها کوتاه بیاید....

ادامه مطلب …

(۵۸۹۴) حکم شرعی کفاره در تصادف غیرعمد منجر به فوت

کفاره و این حق الله بوده و کفاره­‌ی آن آزاد کردن برده است  در صورتی که نیافت دو ماه پی در پی روزه بگیرد که میان این روزها حتی یک روز هم بدون وجود عذر حسی یا شرعی افطار نکند.

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه