(۵۴۶۱) حکم شک در رضاع گذشته بر صحت نکاح و مشروعیت فرزندان

(۵۴۶۱) سوال: مردی با دختر دایی خود ازدواج کرده و از او دارای پنج فرزند است. بعد از این همه سال، بین خانواده و مادر این مرد گفتگویی در گرفته که در آن، مادر پسر گفته که وقتی زن پسرش نه ماهه بوده، یک بار به او شیر داده است. اول گفته: یک بار به او شیر داده‌ام. اما بعد از اینکه اصرار کرده‌اند که راست بگوید و مطمئن شود، گفته: یادم نمی‌آید که یک بار او را شیر داده‌ام یا بیشتر. به خاطر اینکه مال خیلی قبل بوده و حدود بیست سال از آن گذشته است. در چنین وضعیتی، مرد باید چکار کند؟

جواب:

هیچ چیزی در این حالت متوجه شوهر نیست؛ زیرا شیرخوارگی تنها زمانی ثابت می‌شود که پنج بار بوده و در دو سال اول، قبل از گرفتن بچه از شیر باشد. اما کمتر از آن، باعث محرمیت نمی‌شود و احکام شیرخوارگی با آن به اثبات نمی‌رسد. اما اگر در تعداد مراتب شیر خوردن شک وجود دارد که آیا به پنج بار رسیده یا کمتر از آن بوده؛ در چنین صورتی، اصل بر عدم ثبوت آن است و بنا بر این، محرمیتی حاصل نمی‌شود. اما احتیاط این است که با وجود شک، ازدواج صورت نگیرد.

اما اینها که الان ازدواج کرده‌اند و پیمان ازدواجشان بنا بر وجه صحیحی منعقد گشته؛ دیگر بر شوهر لازم نیست که از این زن جدا شود. چون یقینی که فاسد کننده‌ی عقد ازدواج باشد، وجود ندارد. عقد، ثابت و یقینی است و فاسد کننده‌ی عقد، یقینی نیست و هیچ گاه یک امر یقینی به خاطر وجود فاسد کننده‌ای که یقینی نباشد، ترک نمی‌شود. این مرد می‌تواند با همسرش بماند و گناهی ندارد. فقط در صورتی باید از او جدا شود که مادرش مطمئن شود این زن را پنج بار یا بیشتر، در سن شیرخوارگی که باعث ایجاد محرمیت می‌شود، شیر داده است. در چنین حالتی عقد فاسد شده و بر مرد واجب است که از این زن جدا شود. اما فرزندانی که حاصل این ازدواج هستند، فرزندان مشروع این مرد هستند؛ زیرا نتیجه‌ی همخوابی هستند که صاحبش معتقد بوده بر مبنای حکم شرعی صورت می‌گیرد.

تعداد بازدید: 5

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: رجل تزوج من ابنة خاله، وقد أنجبت له خمسة أطفال، وبعد هذه المدة دار حديث بين الأسرة ووالدته، فذكرت والدته أنها أرضعت زوجة ابنها يوم أن كان عمرها تسعة أشهر، وقالت في أول الأمر: إنها أرضعتها مرة واحدة، وبعد الإلحاح عليها في الصدق والتأكد منه قالت: إنها لا تتذكر كم رضعة أرضعتها أهي مرة واحدة، أم أكثر، لطول المدة، فقد مضى على ذلك حوالي عشرين عامًا، فماذا يفعل هذا الزوج في هذا الحالة؟

فأجاب رحمه الله تعالى: ليس على الزوج في هذه الحالة شيء؛ وذلك لأن الرضاع لا يثبت إلا إذا كان خمسة رضعات في الحولين، وقبل الفطام، فما دون ذلك فإنه لا يُحرّم، ولا يثبت به شيء من أحكام الرضاع، ولكن إذا حصل شك في الرضاع: هل بلغ الخمس، أو هو دون الخمس، فإن الأصل عدم ثبوت ذلك؟ فلا تحريم حينئذ، لكن الاحتياط ألا يتزوجها مع الشك.

أما وقد تم الزواج الآن، وانعقد على وجه صحيح، فإنه لا يلزمه أن يفارقها؛ لعدم وجود المفسد المتيقن فالعقد الآن ثابت متيقن، والمفسد غير متيقن، ولا يترك متيقن لغير متيقن وحينئذ فإنه يبقى مع زوجته هذه، ولا حرج عليه، إلا أن تتأكد الأم فيما بعد أنها أرضعت هذه المرأة خمس مرات فأكثر في وقت الرضاع الذي يثبت به التحريم، فإنه حينئذ يتبين أن العقد فاسد ويجب عليه مفارقتها والأولاد الذين حصلوا أولاد شرعيون لهذا الرجل؛ لأنهم خُلِقوا من ماء يعتقد صاحبه أنه حصل بمقتضى الحكم الشرعي.