جمعه 18 ربیع‌الثانی 1447
۱۸ مهر ۱۴۰۴
10 اکتبر 2025

(۵۳۹۲) اگر بین زوجین خصومتی پیش بیاید و زن، شوهرش را بر خود حرام کند آیا تأثیری دارد؟

(۵۳۹۲) سوال: اگر بین زوجین خصومتی پیش بیاید و زن، شوهرش را بر خود حرام کند آیا تأثیری دارد همانطور که اگر از مرد سر بزند؟

جواب:

این که زن، شوهرش را برخود حرام کند حکم قسم به خود می‌گیرد یعنی اگر بعد از آن با شوهرش همبستری کرد بر زن واجب است که کفاره‌ی قسم را بپردازد چون در عموم این قول اللهÀ وارد است که می‌فرماید: {یَـٰۤأَیُّهَا ٱلنَّبِیُّ لِمَ تُحَرِّمُ مَاۤ أَحَلَّ ٱللَّهُ لَكَۖ تَبۡتَغِی مَرۡضَاتَ أَزۡوَ ٰ⁠جِكَۚ وَٱللَّهُ غَفُورࣱ رَّحِیمࣱ* قَدۡ فَرَضَ ٱللَّهُ لَكُمۡ تَحِلَّةَ أَیۡمَـٰنِكُمۡۚ وَٱللَّهُ مَوۡلَىٰكُمۡ} [سوره التحريم: ۱-۲] : (ای پیامبر! چرا چیزی را که الله بر تو حلال کرده است به خاطر خشنودی همسرانت (بر خود) حرام می‌کنی؟! و الله آمرزندۀ مهربان است* به راستی الله (راه) گشودن سوگندهای‌تان را برای شما مقرر داشته است): لذا الله حرام کردن آنچه اللهÀ حلال قرار داده است را در حکم قسم بیان نموده است و برای همین فرموده است: {قَدۡ فَرَضَ ٱللَّهُ لَكُمۡ تَحِلَّةَ أَیۡمَـٰنِكُمۡۚ وَٱللَّهُ مَوۡلَىٰكُمۡ} [سوره التحريم: ۲] : (به راستی الله (راه) گشودن سوگندهای‌تان را برای شما مقرر داشته است).

و برای همین اللهÀ کفاره‌ی قسم را بعد از امر به خوردن پاکیزگی‌ها ذکر کرده است بلکه بعد از نهی از تحریم آنچه اللهÀ حلال کرده است آورده و فرموده است: {یَـٰۤأَیُّهَا ٱلَّذِینَ ءَامَنُوا۟ لَا تُحَرِّمُوا۟ طَیِّبَـٰتِ مَاۤ أَحَلَّ ٱللَّهُ لَكُمۡ وَلَا تَعۡتَدُوۤا۟ۚ إِنَّ ٱللَّهَ لَا یُحِبُّ ٱلۡمُعۡتَدِینَ* وَكُلُوا۟ مِمَّا رَزَقَكُمُ ٱللَّهُ حَلَـٰلࣰا طَیِّبࣰاۚ وَٱتَّقُوا۟ ٱللَّهَ ٱلَّذِیۤ أَنتُم بِهِۦ مُؤۡمِنُونَ* لَا یُؤَاخِذُكُمُ ٱللَّهُ بِٱللَّغۡوِ فِیۤ أَیۡمَـٰنِكُمۡ} [سوره المائدة: ۸۷-۸۹] : (ای کسانی‌که ایمان آورده‌اید! چیزهای پاکیزه‌ای را که الله برای شما حلال کرده است (بر خود) حرام نکنید، و از حد تجاوز ننمایید، همانا الله متجاوزان را دوست نمی‌دارد* و از چیزهای حلال (و) پاکیزه‌ای که الله به شما روزی داده است؛ بخورید، و از الله که به او ایمان دارید؛ بترسید* الله شما را بخاطر سوگندهای لغو (و بیهوده) تان مؤاخذه نمی‌کند): تا آخر آیه لذا دلالت بر این می‌دهد که تحریم پاکیزه‌ها حکم قسم را دارد پس این که زن شوهر خود را تحریم کند از این جهت کفاره‌ی قسم بر او واجب می‌شود.

و کفاره‌ی قسم نیز غذا داده به ۱۰ مسکین یا لباس دادن به آن‌ها یا آزاد کردن برده است و اگر آن‌ها را نیافت سه روز پشت سرهم روزه بگیرد و غذا دادن به مسکین به دو صورت می‌تواند انجام دهد:

اول: این که غذا بپزد و نهار یا شام دعوتشان کند تا بخورند.

دوم: این که ۶ کلیو برنج به ایشان بدهد و خوب است اگر که همراه آن گوشتی نیز بدهد تا با آن خورشت شود و غذا کامل شود.

سوال کننده: آیا باید زن باید آن را از خودش بپردازد یا اگر شوهرش بپردازد اشکالی ندارد؟

جواب: اشکالی ندارد که شوهرش با اجازه‌ی او بپردازد اگر که اجازه داد یا این که زن از شوهرش اجازه بگیرد که از مالش (یعنی مال شوهر) آن غذا را بپردازد نیز اشکالی ندارد.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: إذا حصلت خصومة بين زوجين، فحرمت الزوجة زوجها عليها، فهل يؤثر هذا، كما لو صدر هذا التحريم من الرجل؟

فأجاب -رحمه الله تعالى-: تحريم المرأة زوجها على نفسها حكمه حكم اليمين، بمعنى أنها إذا مكنته بعد هذا التحريم فإنه يجب عليها أن تكفّر كفارة اليمين؛ لأن ذلك داخل في عموم قوله تعالى: ﴿ یَـٰۤأَیُّهَا ٱلنَّبِیُّ لِمَ تُحَرِّمُ مَاۤ أَحَلَّ ٱللَّهُ لَكَۖ تَبۡتَغِی مَرۡضَاتَ أَزۡوَٰجِكَۚ وَٱللَّهُ غَفُورࣱ رَّحِیمࣱ* قَدۡ فَرَضَ ٱللَّهُ لَكُمۡ تَحِلَّةَ أَیۡمَـٰنِكُمۡۚ وَٱللَّهُ مَوۡلَىٰكُمۡ ﴾ [التحريم: ١-٢]. فبين الله -سبحانه وتعالى- أن تحريم ما أحل الله حكمه حكم اليمين، ولهذا قال: ﴿ قَدۡ فَرَضَ ٱللَّهُ لَكُمۡ تَحِلَّةَ أَیۡمَـٰنِكُمۡۚ وَٱللَّهُ مَوۡلَىٰكُمۡ ﴾ [التحريم: ٢].

ولأن الله تعالى ذكر كفارة اليمين بعد أن أمر بالأكل من الطيبات، بل بعد أن نهى عن تحريم ما أحل الله فقال الله تعالى: ﴿ یَـٰۤأَیُّهَا ٱلَّذِینَ ءَامَنُوا۟ لَا تُحَرِّمُوا۟ طَیِّبَـٰتِ مَاۤ أَحَلَّ ٱللَّهُ لَكُمۡ وَلَا تَعۡتَدُوۤا۟ۚ إِنَّ ٱللَّهَ لَا یُحِبُّ ٱلۡمُعۡتَدِینَ* وَكُلُوا۟ مِمَّا رَزَقَكُمُ ٱللَّهُ حَلَـٰلࣰا طَیِّبࣰاۚ وَٱتَّقُوا۟ ٱللَّهَ ٱلَّذِیۤ أَنتُم بِهِۦ مُؤۡمِنُونَ* لَا یُؤَاخِذُكُمُ ٱللَّهُ بِٱللَّغۡوِ فِیۤ أَیۡمَـٰنِكُمۡ ﴾ [المائدة: ۸۷-۸۹] إلى آخره، فدل هذا على أن تحريم الطيبات حكمه حكم اليمين، فتحريم المرأة زوجها من هذا الباب يجب عليها كفارة يمين.

وكفارة اليمين هي: إطعام عشرة مساكين، أو كسوتهم، أو تحرير رقبة، فمن لم يجد فصيام ثلاثة أيام متتابعة ، وإطعام عشرة مساكين على وجهين:

۱- إما أن يصنع طعامَ غداء أو عشاء، فيدعوهم إليه حتى يأكلوا.

٢ – وإما أن يعطيهم حبًّا ستة كيلوات من الأرز، ويحسن أن يجعل معها شيء من اللحم يكون إداما لها، ليتم بذلك الإطعام.

هل يلزم أن تُطعم هي من نفقتها الخاصة، أم لو أطعم زوجها عنها فلا بأس بذلك؟

فأجاب رحمه الله تعالى: نعم، لا بأس أن يطعم عنها زوجها بإذنها، فإذا أَذِنَتْ له، أو استأذنت منه أن تطعم من ماله فأطعمت، فلا حرج.

مطالب مرتبط:

(۵۳۹۰) حکم ظهار مشروط

(۵۳۹۰) سوال: من مردی هستم که ازدواج کردم و خانواده‌ای را اداره می‌کنم و خواستم که برای کسب روزی حلال از کشورم بروم ولی نتوانستم که هزنیه سفر را پرداخت کنم و همسرم کمی زیور آلات داشت که به من داد تا آن بفروشم که با پول آن بتوانم سفر کنم و این با رضایت […]

ادامه مطلب …

(۵۳۹۴) حکم عبارت «بر من حرام است» و ارتباط آن با وقوع طلاق

قسم با این صیغه خلاف آنچه رسول اللهﷺ امر کرده است می‌باشد...

ادامه مطلب …

(۵۳۸۶) حکم ظهار و شروط بازگشت همسر پس از اختلاف با مادر شوهر

قول تو: او را مثل مادرم (در همبستری) قرار دادم، حرام است و جایز نیست ...

ادامه مطلب …

(۵۳۸۵) کفاره ظهار در صورت عجز از انجام آن

این‌که قبل از دادن کفاره با همسرت همبستری نمودی، چیزی بر گردن تو نیست اگر که تنگ دست بودی بلکه اکثر اهل علم می‌گویند جایز است...

ادامه مطلب …

(۵۴۰۰) کفاره‌ی ظهار چیست؟

کسی که ظهار کرده است می‌گوییم: واجب است که برده‌ای را آزاد کنی و اگر نیافتی دو ماه را پشت سرهم روزه بگیری و یک روز را هم بین آن‌ها افطار نکنی مگر این که عذری (سفر یا بیماری) داشته باشی و اگر آن را نیز نتوانستی پس به ۶۰ مسکین غذا دهی و کفاره همین‌طور که سوال کننده ملاحظه می‌کند براساس تربیت است نه اختیار...

ادامه مطلب …

(۵۳۸۴) حکم زوجه در صورت تحقق ظهار مشروط و تأخیر در ادای کفاره از سوی شوهر

اگر قصد مرد از گفتن: تو بر من به مانند مادر و خواهرم همبستری با تو بر من حرام است، حرام کردن او است پس بی شک ظهار کرده و جایز نیست که با او همبستری کند..

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه