سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۵۲۴۶) حکم بیزاری شوهر از همسر صالحه و ترک ادای حقوق واجب

(۵۲۴۶) سوال: مردی از زن خود بدش می‌آید و آن زن تمام حقوق واجب را به جا می‌آورد و نیازهای شوهرش را استجابت می‌کند ولی او از زن خود بدش می‌آید و واجبی که بر گردن او در قبال زن خود دارد را به جا نمی‌آورد، این زن چکار باید بکند؟

جواب:

کراهت و محبت به اختیار انسان نیست لذا چیزی می‌باشد که اللهÀ در قلب بنده می‌اندازد و اما انجام دادن واجبی که بر گردنش می‌باشد و ترک آن، به اختیار انسان است لذا می‌گوییم: این که زن خود را دوست ندارد علاجی ندارد مگر این که از اللهÀ خواست او را هدایت کند و محبت او ا در قلبش قرار دهد اما این که واجب او را به جا نمی‌آورد علاج آن ممکن است لذا بر شوهر واجب می‌باشد آنچه که به او واجب است از معاشرت شایسته و لباس و خرجی، کم و زیاد، بزرگ و کوچک و محل سکونت را به جا آورد و ترک آن عدری ندارد.

اما به نسبت زن، همچنین برای او واجب است که با همسر خود معاشرتی شایسته داشته باشد و هنگام انجام واجبی که بر گردن زن در قبال شوهرش است، از آن کراهت نداشته باشد و آن را به تعویق نیاندازد ولی اگر شوهرش واجب خود را انجام نمی‌دهد پس اولین کار اصلاح بین آن دو می‌باشد، طوری که به آن زن و شوهر، اللهÀ را یادآور شوند و از اللهÀ ترسانده شوند و از هر کدام خواسته شود که واجبی که در مقابل دیگری دارد را انجام دهد، اگر وضع خوب شد که خوب است و اگر خوب نگشت پس راهی جز جدایی نیست.

چون همسر ثابت بن قیس بن شماسJ نزد رسول اللهJ رفت و گفت:«يَا رَسُولَ اللَّهِ، ثَابِتُ بْنُ قَيْسٍ مَا أَعْتِبُ عَلَيْهِ فِي خُلُقٍ وَلَا دِينٍ، وَلَكِنِّي أَكْرَهُ الْكُفْرَ فِي الْإِسْلَامِ. فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ : ” أَتَرُدِّينَ عَلَيْهِ حَدِيقَتَهُ ؟ “. قَالَتْ : نَعَمْ. قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ : ” اقْبَلِ الْحَدِيقَةَ وَطَلِّقْهَا تَطْلِيقَةً»[۱]: (ای رسول الله، از اخلاق و ديانت ثابت بن قيس گِلايه ندارم. ولی من مسلمانم و دوست ندارم ناسپاسی اش را كنم. رسول الله ﷺ فرمود: آيا باغش را به او بر می گردانی؟» گفت: بله. رسول الله ﷺ خطاب به ثابت بن قيسJ فرمود: باغ را قبول كن و او را يك طلاق بده): پس او را طلاق داد.

اگر حالت بین زوجین مستقر نیست و ماندن‌شان کنار هم فقط کراهت و مشکل را بیشتر می‌کند پس راهی بهتر از جدایی نیست و غالبا یا برخی اوقات بعد از جدایی اللهÀ محبت را در قلب ایشان می‌اندازد و آن‌ها را می‌یابی که در تلاش بازگشتند کنار هم‌دیگر هستند.


[۱] رواه البخاری (۵۲۷۳).

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

تقول السائلة: رجل يكره زوجته، وهي تقوم بجميع الواجب، وتلبي له الحاجات لكنه يكرهها، ولا يقوم بالواجب الذي عليه تجاه هذه الزوجة، فماذا تفعل؟

فأجاب رحمه الله تعالى: الكراهة والمحبة ليست باختيار الإنسان، فهي شيء يلقيه الله -عز وجل- في قلب العبد وأما القيام بالواجب، وترك القيام بالواجب، فهذا شيء باختيار العبد، فنقول: كون الزوج يكرهها لا علاج له إلا سؤال الله -عز وجل- أن يهديه، ويلقي في قلبه محبتها. وكونه لا يقوم بالواجب هذا هو الذي يمكن علاجه، فالواجب على الزوج أن يقوم بما يجب لزوجته من المعاشرة بالمعروف من الكسوة والإنفاق، قليله وكثيره دقيقه وجليله، والسكنى ولا عذر له في ترك شيء منه.

وأما بالنسبة للزوجة فيجب عليها أيضًا أن تعاشر زوجها بالمعروف وألا تتكره عند بذل ما يجب عليها له، وألا تماطل بذلك، ولكن إذا كان زوجها لا يقوم بواجبها فأول ما يتخذ الإصلاح بينهما؛ بأن يؤتى بالرجل والمرأة ويُذكَّرا بالله – عز وجل – ويُخوّفا منه، ويطلب منهما أن يقوم كل واحد منهما بما يجب لصاحبه، فإن حَسُنَتِ الحال فهذا هو المطلوب وإن لم تحسن فليس إلا الفراق.

لأن امرأة ثابت ابن قیس بن شماس رضي الله عنه ذهبت إلى النبي -صلى الله عليه وعلى آله وسلم-، وقالت: يَا رَسُولَ اللَّهِ، ثَابِتُ بْنُ قَيْسٍ، مَا أَعْتِبُ عَلَيْهِ فِي خُلُقٍ وَلَا دِينِ وَلَكِنِّي أَكْرَهُ الكُفْرَ فِي الْإِسْلَامِ. فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم: أَتَرُدِّينَ عَلَيْهِ حَدِيقَتَهُ؟ قَالَتْ: نَعَمْ. قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم: «اقْبَلِ الْحَدِيقَةَ وَطَلَّقْهَا تَطْلِيقَةٌ». فَفَعَلَ.

فإذا كانت الحال غير مستقرة بين الزوجين، ولا يزيد بقاؤهما على النكاح إلا تعقيدا وشدة في الكراهة فلا أحسن من الفراق، وفي الغالب -أو أحيانًا- بعد الفراق يلقي الله المحبة في قلب كل واحد ، فتجدهما يحاولان الرجوع.

مطالب مرتبط:

(۵۲۲۶) حکم شرعی مخالفت زن با ازدواج دوم شوهر و درخواست طلاق به‌ سبب آن

می‌تواند با چهار زن (هم زمان) ازدواج کند و برای زن او حلال نیست که او را از ازدواج منع کند چون شوهر حق چند همسری را دارد ...

ادامه مطلب …

(۵۲۴۲) حکم هجر کردن زن خود بیشتر از سه روز

باید بدانیم که از واجبی که خوشبختی زندگی مشترک در آن است این است که معاشرت بین دو زوجین به بهترین نحو باشد ...

ادامه مطلب …

(۵۲۹۲) آیا برای شوهر جایز است که در طول سال زن خود را هجر کند؟

اگر زن واجب خود را ادا نموده است پس برای شوهر حرام است که او را هجر کند..

ادامه مطلب …

(۵۲۵۷) حقوق و تکالیف پس از عقد شرعی

ظر من این است که اگر او بر جدایی اصرار دارد، جدایی برای تو هم برای الان و هم برای آینده بهتر است که او را طلاق دهی و آنچه را هزنیه کردی بگیری ...

ادامه مطلب …

(۵۲۸۵) حکم دوری طولانی‌مدت شوهر از همسران به‌ سبب ممانعت اولیاء ایشان از سفر

اگر در عقد بر مرد شرط کرده‌اند که دخترانشان همراه او سفر نمی‌کنند پس پدرانشان حق دارند که شوهر را از سفر همراه همسرانش منع کنند...

ادامه مطلب …

(۵۲۷۶) حکم غیبت یک‌ساله شوهر از همسر برای اشتغال و طلب روزی

شرط اساسی در این مورد این است که زن و فرزندت در امنیت باشند....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه