(۵۱۴۰) سوال: زنی هستم که با مردی ازدواج کردم اما صاحب فرزندی نشده ام، شوهرم می خواهد با زنی دیگر ازدواج کند و دختر دختر خواهرم را برای او انتخاب کرده ام،آیا جایز است که با او و با خالهی مادرش در یک زمان ازدواج کند؟
جواب:
جایز نیست انسان با دو زن جمع ببندد که یکی از آن دو خالهاش یا عمهاش و یا خواهرش باشد، اما در مورد جمع بستن بین دو خواهر الله عزوجل می فرماید: {وَأَن تَجْمَعُوا بَيْنَ الْأُخْتَيْنِ إِلَّا مَا قَدْ سَلَفَ ۗ}[النساء:۲۳] ترجمه:( و (بالأخره این که) دو خواهر را با هم جمع آورید، مگر آنچه گذشته است (که با ترک یکی از آن دو خواهر، قلم عفو بر این کار که در زمان جاهلیّت واقع شده است، کشیده خواهد شد).
و اما در مورد زن و عمه اش و زن و خاله اش رسول الله می فرمایند: (لَا يُجْمَعُ بَيْنَ الْمَرْأَةِ وَعَمَّتِهَا وَلَا بَيْنَ الْمَرْأَةِ وَخَالَتِهَا[۱]) ترجمه: (جایز نیست با زن و عمه اش و با زن و خاله اش در یک زمان ازدواج کند.)
و قاعده در این مساله چنان چه اهل علم ذکر می کنند این است که: هرگاه دو زن ازدواج کردنشان با هم حرام باشد پس همانا جمع بستن بینشان حرام است، یعنی به فرض مثال اگر یکی از این دو زن مرد بودند جایز نبود که با هم ازدواج کنند در نتیجه جمع بستن میانشان حرام است، پس زن و عمه اش امکان ندارد که با همدیگر ازدواج کنند اگر فرض کنیم یکی از آن دو مرد بودند همچنین زن و خاله اش و همچنین دو خواهرش.اما جمع میان زن و دختر خاله اش و زن و دختر عمه اش ایرادی ندارد زیرا انسان می تواند با دختر خاله اش و دختر عمه اش ازدواج کند به عنوان مثال اگر فرض کنیم یکی از آن دو (دختر خاله و دختر عمه) مرد باشند می توانند باهم ازدواج کنند، براین اساس جایز است فرد با زن و دختر عمه اش و یا با زن و دختر عمویش ویا با زن و دختر خاله اش و یا با زن و دختر دایی اش جمع ببندد .
بر این اساس پس با توجه به سوالی که خواهرمان داشتند جایز نیست که با همدیگر جمع ببندند؟
شیخ در پاسخ می گوید:بله و هم چنین دختر دختر خواهر جایز نیست که بین او و خاله اش جمع بسته شود چرا که خالهی زن خالهی همهی کسانی که از فروعش می باشند می باشد و هم چنین عمهی زن عمهی همهی کسانی که از فروعش می باشند یعنی از فروع این زن.
[۱] – امام بخاری آن را تخریج کرده است، کتاب نکاح، باب لاتجمع بین المراه و عمتها، حدیث شماره (۵۱۰۹).و امام مسلم: کتاب نکاح، باب تحریم جمع بین زن و عمهاش و خاله اش در ازدواج، حدیث شماره(۱۴۰۸).