(۵۱۰۲) سوال: دختری ۲۴ ساله هستم و درخانواده بزرگتر از همه هستم، ۳ خواهر کوچکتر از خودم دارم و برادرانم از خواهرانم کوچکتر هستند، مشکلی که داریم این است که پدرمان ۱۴ سال است که از مادرمان جدا شده و بعد از جدایی ما را در مدرسهی ایتام ثبت نام کردند ، وی به دیدنمان نمی آمد و خرجی مان را نمی داد، مدیر مدرسه از پدرمان درخواست هزینه ی مدرسه را کرد، زیرا ما از جملهی ایتام به شمار نمی آمدیم و پدرمان در قید حیات بود، او در پاسخ به مسوول میگفت: از مدرسه بیرونشان کن و بگذار در خیابان سرگردان شوند، در نتیجه مادرمان مجبور میشد هزینهی مدرسه را پرداخت کند در حالی که مادرمان ۱۰ سال بود که ازدواج کرده بود.
ما الان بزرگ شده ایم و تحصیلات دانشگاه را به پایان رسانده ایم، و در این سن باید افرادی باشند که جهت ازدواج مان اقدام کنند، افرادی که به خواستگاری می آمدند آنان را به سوی پدرمان می فرستادیم، پدرمان در جوابشان میگفت: من نه دختری دارم که ازدواج کنند و یا اینکه آنان را به ازدواج در آورم.
این را میخواهم بگویم که ما به ملاقات پدرمان نمیرویم، زیرا فردی است که اولا: نماز نمی خواند، دوما: هیچ خیری در زندگیمان از او ندیده ایم و ما را جزء دخترانش به حساب نمیآورد، آیا چنین موقفی که ما در مقابل پدرمان گرفته ایم رضایت بخش است و یا اینکه با این کارمان گناهکاریم؟
و حکم کاری که با ما کرده است چیست؟ و همچنین حکم بی تفاوت بودنش در مسالهی ازدواجمان چیست؟
جواب:
این سوال دو مساله را در بر دارد:
مسالهی اول: به نسبت شما، اگر آن چیزی که در مورد پدرتان گفتید درست باشد، یعنی اینکه نماز نمی خواند، هیچگونه حق سرپرستی بر شما ندارد، زیرا با ترک کردن نماز کافر می شود و کافر هیچ گونه ولایت و سرپرستی بر مسلمان ندارد، پس الله ù کافران را بر مسلمانان چیره نکرده است، شما می توانید اگر برادرانتان به سلوغ بلوغ و رشد رسیده اند با آن ارتباط برقرار کنید و از طریق آنان ازدواج کنید و اگر نتوانند عموهایتان این کار را انجام می دهند، همچنین نزدیکانی که عصبه هستند، یکی پس از دیگری این مسوولیت را بر عهده می گیرند و تا زمانی که پدرتان چنین وضعیتی دارد حق سرپرستی بر شما ندارد، بلکه سرپرستی ایشان ساقط می شود.
مسالهی دوم در مورد پدرتان، اگر آن چیزی که گفتید درست است من او را نصیحت می کنم، اینکه به سوی الله توبه کند و در قبال وظیفهای که بر شما دارد بر وی واجب است، که حقتان را ادا کند، از جمله سرپرستی و ادای امانت و ازدواجتان با کسانی که به خواستگاری می آیند و مناسب ازدواجتان هستند، یعنی اینکه از دین و اخلاقشان راضی باشید.
با توجه به حدیث، رسول اللهﷺ می فرمایند: «إذا أتاكُم من تَرضونَ خُلقهُ ودينهُ فزوّجوهُ ، إلا تفعلوا تكنْ فتنةٌ في الأرضِ وفسادٌ عريضٌ»[۱] : (هرگاه فردی به خواستگاری آمد که از دین و اخلاقش راضی بودید، پس آن را به ازدواج در آورید، در غیر اینصورت سبب فساد و فتنه در روی زمین خواهید شد).
.و از الله می خواهم که ما و پدرتان را هدایت کند و ما و شما را یاری دهد.
[۱] – به تخریج آن اشاره شد.