چهارشنبه 23 ربیع‌الثانی 1447
۲۳ مهر ۱۴۰۴
15 اکتبر 2025

(۴۸۷۳) حکم ارث مسلمانان از والدین غیرمسلمان

(۴۸۷۳) سوال: اگر مالی از فردی کافر به جای مانده و این فرد کافر فرزندانی مسلمان داشته باشد که برخی از آنها نماز نخوانند، در این حالت مال او چگونه باید تقسیم شود؟

جواب:

اگر این فرد کافر نزدیکانی کافر داشت، باید این مال به آنها اعطا گردد. مثلا اگر این فرد کافر یهودی یا نصرانی بود و فرزندانی مسلمان داشت، ما پس از مرگش مالش را به فرزندان مسلمانش نمی‌دهیم زیرا پیامبر ما ﷺ در این باره فرموده‌اند: «لا يَرِثُ الْمُسْلِمُ الْكَافِرَ، وَلا يَرِثُ الْكَافِرُ الْمُسْلِمَ»: «نه مسلمان از کافر ارث می برد و نه کافر از مسلمان». اگر یهودی بود در اقوام و نزدیکان او به دنبال افراد یهودی و اگر نصرانی بود به دنبال افراد نصرانی می‌گردیم و آنها را وارث اموال این شخص می‌کنیم.

اما مرتد – العیاذ بالله – کسی که اصلش مسلمان باشد اما نماز نمی‌خواند، مانند کسی است که مرده باشد. در این امر در بین علما اختلاف وجود دارد: آیا نزدیکان مسلمانش وارث اموال او خواهند شد یا اینکه اموال او به بیت المال خواهد رسید؟ برخی از علما می‌گویند که اموال وی به نزیکان مسلمانش خواهد رسید زیرا ارتداد او باعث خروج او از دینی شده که باید بر آن پایدار می‌ماند. برخی دیگر از علما نیز می‌گویند که بنا بر حدیث :«لا يَرِثُ الْمُسْلِمُ الْكَافِرَ، وَلا يَرِثُ الْكَافِرُ الْمُسْلِمَ»: «نه مسلمان از کافر ارث می برد و نه کافر از مسلمان»، نزدیکان مسلمان وی نمی‌توانند از او ارث ببرند و بنابراین اموالش به بیت المال خواهد رسید.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: كيف يُصنع بالمال الذي يخلفه الكافر بعد موته إذا كان له أولاد مسلمون، وفيهم أيضًا من لا يصلي؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: نعم إذا كان هذا الكافر له أقارب كفار، فإنه يُعطى إياهم، مثال ذلك يهودي، أو نصراني له أولاد مسلمون، فمات هذا اليهودي، أو النصراني، فإننا لا نُورث أولاده من ماله لقول النبي – صلى الله عليه وعلى آله وسلم-: «لاَ يَرِثُ المُسْلِمُ الكَافِرَ، وَلَا الكَافِرُ المُسْلِمَ». لكن نبحث عن أقاربه من اليهود إن كان يهوديا، أو من النصارى إن كان نصرانيا، ونورثه إياه حسب الترتيب الشرعي.

أما المرتد – والعياذ بالله – كرجُل مات، وهو لا يصلي، وأصله مسلم فقد اختلف العلماء -رحمهم الله : هل يرثه أقاربه المسلمون، أو يكون ميراثه لبيت المال؟ فمن العلماء من قال يرثه أقاربه المسلمون، لأن ارتداده خروج عن الدين الذي يجب عليه أن يبقى عليه فيرثه أقاربه المسلمون. وقال بعض أهل العلم: إنه لا يرثه أقاربه المسلمون لعموم قول النبي صلى الله عليه وسلم: «لا يَرِثُ المُسْلِمُ الكَافِرَ». وعلى هذا يكون ميراثه لبيت المال يجعل في بيت المال، ويصرف في المصالح العامة.

مطالب مرتبط:

(۴۹۰۵) حکم ارث نوه پسری در صورت فوت مادر پیش از پدربزرگ و تعیین سهم‌الارث دختر و زوجه

اگر این نوه پسری همان جوانی  باشد که در سوال قید شده است، در این حالت به زوجه یک هشتم (در صورت وجود دختر و نوه) می‌رسد و به دختر نصف و باقیمانده ارثیه به نوه پسری خواهد رسید. ...

ادامه مطلب …

(۴۸۷۶) حکم مال مورثی که مقداری از آن آلوده به رباست چیست؟

مال این مورث برای وارثانش حلال می‌باشد حتی اگر این مال را از طرق حرام به دست آورده باشد.....

ادامه مطلب …

(۴۹۰۶) تقسیم ارث مرد متوفی با دو پسر، دو دختر و همسر باردار

اگر به جز این افراد وارث دیگری در کار نباشد، یک هشتم ماترک به زوجه خواهد رسید و به اندازه سهم دو پسر برای فرزند یا فرزندانی که در شکم مادر هستند از سهم الارث به صورت موقت جدا می‌شود و بقیه بین دو دختر و دو پسر وی تقسیم می‌گردد...

ادامه مطلب …

(۴۹۱۱) نحوه تقسیم ارث در صورت فوت شخصی با بازماندگان: پدر، مادر و دو دختر

به دختران دو سوم، به پدر یک ششم و به مادر یک ششم کل ارثیه سهم خواهد رسید....

ادامه مطلب …

(۴۸۸۷) : آیا زوجه می‌تواند از سهم الارث خود از ارثیه زوج، به برادران شوهرش صدقه بدهد؟

بله اگر برادران شوهرش فقیر باشند این امر کاملا بلا اشکال خواهد بود...

ادامه مطلب …

(۴۹۰۸) سهم‌الارث همسران، دختران و برادر در صورت فوت زوج و یکی از دختران

در این مساله ارثیه به بیست و چهار قسمت تقسیم می‌گردد: به دو همسر یک هشتم یعنی سه قسمت از بیست و چهار قسمت می‌رسد و برای پنج دختر نیزشش قسمت از این بیست و چهار قسمت منظور می‌گردد و بقیه سهم به برادر می‌رسد، ...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه