سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۴۸۴۷) آیا کسی که هدیه‌ای به کسی داده، می‌تواند آن را پس بگیرد؟

(۴۸۴۷) سوال: آیا کسی که هدیه‌ای به کسی داده، می‌تواند آن را پس بگیرد؟

جواب:

اگر کسی هدیه‌ای به کس دیگری داد و دریافت کننده هدیه آن را دریافت کرد، پس گرفتن آن ابدا حلال نیست. زیرا پیامبر کسی را که هدیه خود را بازپس گیرد(به استثنای پدری که هدیه را از فرزند چه دختر – چه پسر خود بازپس گیرد، آن هم به شرطی که حیله‌ای در آن نباشد. حیله مانند اینکه به هر کدام از دو فرزند خود صد ریال بدهد، سپس صد ریال یکی از آنها را از او پس بگیرد تا به دیگری بدهد که این حیله بر حرام است و هیچ سودی ندارد) به قبیح‌ترین شیوه تشبیه کرده است.

خلاصه جواب  اینکه: اگر کسی هدیه‌ای به کس دیگری داد و دریافت کننده هدیه آن را دریافت کرد، پس گرفتن آن ابدا حلال نیست به استثنای پدری که هدیه را از فرزند خود بازپس گیرد، آن هم به شرطی که حیله‌ای در آن نباشد که اگر حیله‌ای در آن باشد حرام است.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: هل يحق لمن وهب هبة أن يرجع فيها؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: إذا وهب هبة وقبضها الموهوب له، فإنه لا يَحِلُّ للواهب أن يرجع فيها، ولو رجع لم يمكن من ذلك، لأن النبي – صلى الله عليه وعلى آله وسلم – شبه العائد في هبته بأقبح تشبيه، إلا أنه استثنى من ذلك مسألة واحدة، وهي الوالد إذا وهب ولده -الذكور أو الإناث- شيئًا، فإن له أن يرجع في ذلك، إلا أن يكون حيلة مثل أن يهب ولديه الاثنين، كل واحد مائة، ثم يرجع في هبة أحدهما مِنْ أَجْلِ أن يُفَضّل الثاني عليه، فإن الحيلة على المُحَرَّم حرام، ولا تنفع.

والخلاصة أن من وهب هبة، وأقبضها للموهوب له، فإنه لا يَحِلُّ له أن يرجع فيها، إلا الأب فيما يعطي ولده، ويشترط في رجوع الأب فيما يعطي ولده ألا يكون ذلك على سبيل الحيلة، فإن كان على سبيل الحيلة كان حراما.

مطالب مرتبط:

(۴۸۰۵) حکم ارتباط با کسی که مال او آمیخته به حرام و حلال است

در مساله مهمانی و هدایا، هر دو کاملا جایز هستند و هیج مشکلی متوجه تو نیست ...

ادامه مطلب …

(۴۸۳۳) حکم تقسیم ارث در زمان حیات پدر بدون در نظر گرفتن همه فرزندان

تقسیم اموال بین فرزندان اگر بر پایه عدل صورت بگیرد سهم هر پسر دو برابر هر دختر باشد هیچ اشکالی ندارد. اما با وجود این انجام دادن این کار به صلاح نیست، زیرا اگر کسی اموالش را بین فرزندانش تقسیم کند این اموال از تملک او خارج می‌گردند و ممکن است بعدها به آنها نیاز پیدا کند و یا اینکه همانطور که در این سوال آمده است فرزندان جدیدی به دنیا بیایند....

ادامه مطلب …

(۴۸۲۳) آیا می‌توانم از پولی که با ماشین پدرم درمی‌آورم برای خودم خرج کنم؟

آنچه از این پول برای خانه پدر و ماشین او خرج میکنی کاملا بلااشکال است، هر چند بهتر است برای آنها نیز اجازه بگیری.

ادامه مطلب …

(۴۸۲۷) آیا مادر می‌تواند سهم ارث خود را به برادرش بدهد و فرزندانش را از آن محروم کند؟

اگر این کار را در حالت صحت کامل انجام داده است کاملا بلا اشکال است و می‌تواند هر طور می‌خواهد در مال خود دست برد به شرطی که در بین فرزندانش تبعیض قایل نگردد، اما اینکه پول خود را به برادر یا هر کس دیگر از نزدیکانش بدهد هیچ منعی ندارد و حق طبیعی اوست...

ادامه مطلب …

(۴۸۲۴) آیا سرپرست خانواده می‌تواند در بین وراث خود تبعیض قایل شود؟

انسان میتواند اگر در صحت و سلامت کامل به سر می‌برد، برخی از وراثش را به برخی دیگر برتری دهد. اما در مورد فرزندان خود حق چنین کاری را ندارد و تبعیض بین فرزندان جز بین دختران و پسران جایز نیست و باید سهم هر پسر دو برابر هر دختر باشد...

ادامه مطلب …

(۴۸۰۳) حکم هدایایی که صبح روز عروسی به عروس داده میشود چیست؟

شکی نیست که هدایا جزو امور مستحب هستند زیرا باعث ایجاد محبت و الفت می­شوند...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه