چهارشنبه 23 ربیع‌الثانی 1447
۲۳ مهر ۱۴۰۴
15 اکتبر 2025

(۴۷۰۰) آیا آیه ۷۹ سوره بقره شامل کسانی می‌شود که قرآن می‌نویسند و برای آن پول می‌گیرند؟

(۴۷۰۰) سوال: خداوند در سوره بقره می­فرماید: “فَوَيْلٌ لِلَّذِينَ يَكْتُبُونَ الْكِتَابَ بِأَيْدِيهِمْ ثُمَّ يَقُولُونَ هَٰذَا مِنْ عِنْدِ اللَّهِ لِيَشْتَرُوا بِهِ ثَمَنًا قَلِيلًا ۖ فَوَيْلٌ لَهُمْ مِمَّا كَتَبَتْ أَيْدِيهِمْ وَوَيْلٌ لَهُمْ مِمَّا يَكْسِبُونَ” ” پس وای بر کسانی که با دست خود می نویسند، سپس می گویند: « این از جانب خداست» تا آن را به بهای اندک بفروشند، پس وای بر آنها از آنچه دستهايشان نوشته، و وای بر آنان از آنچه از این راه به دست می آورند!” (البقره ٧٩)، معنی این آیه چیست؟ و آیا شامل کسانی می­شود که نوشته­های قرآنی نوشته و در ازای آن پول دریافت می­کنند؟

جواب:

معنی این آیه این است که: خداوند به کسانی که به او افترای دروغ می­بندند، یعنی به دست خود کلامی نوشته و سپس به مردم می­گویند این از نزد خدا است تا بتوانند با این کار به منفعتی دنیایی (جاه و مقام، ریاست، مال و …) دست یابند وعده (عذاب) داده است و تبیین نموده که مقصودش کتابت باطل و کسب حرام ایشان است. اما درباره کسانی که نوشته می­نویسند و به گردن مریض آویزان می­کنند تا شفا پیدا کند یا از مریضی محافظت شود، ابتدا باید دید آیا این کار جایز است؟ -اگر نوع نوشته مشخص نباشد، یا اسامی حرام مانند اسامی جن و شیطان و مانند آن روی آن نوشته شده باشد، آویزان کردن آن به گردن مریض مطلقا حلال نیست. اما اگر در این نوشته­ها قرآن یا احادیث نبوی نوشته شده باشد، در حلال بودن آن بین علما دو قول مختلف وجود دارد و قول ارجح آن است که حلال نیست، زیرا عبادت خداوند سبحان به آنچه که در شرع خود قرار نداده بدعت است و اعتقاد به آن که چیزی که خدا آن را سبب قرار نداده سبب است، نوعی از شرک می­باشد.

بنابراین قول ارجح این است: آویختن نوشته و امثالهم بر گردن مریض چه قرآن باشد چه هر چیز دیگر جایز نیست. همچنین قرار دادن این نوشته­ها زیر بالشت و تخت و … مریض هم جایز نمی­باشد.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: يقول الله -تعالى- في سورة البقرة: ﴿ فَوَيْلٌ لِلَّذِينَ يَكْتُبُونَ الْكِتَبَ بِأَيْدِيهِمْ ثُمَّ يَقُولُونَ هَذَا مِنْ عِندِ اللَّهِ لِيَشْتَرُوا بِهِ ثَمَنًا قَلِيلًا فَوَيْلٌ لَهُم مِّمَّا كَنَبَتْ أَيْدِيهِمْ وَوَيْلٌ لَهُم مِّمَّا يَكْسِبُونَ ﴾ [البقرة: ٧٩]، ما معنى هذه الآية، وهل يدخل فيها من يكتبون الأحجبة من القرآن مقابل أجر نقدي يتقاضونه؟

فأجاب -رحمه الله تعالى -: معنى هذه الآيات الكريمة: أن الله سبحانه وتعالى توعد أولئك الذين يفترون عليه كَذِبًا، فيكتبون بأيديهم كلاما، ثم يقولون للناس: هذا من عند الله مِنْ أَجْلِ أن ينالوا به من الدنيا، إما جاها، أو رئاسة، أو مالا ، أو غير ذلك، ثم بيّن الله -تعالى- أن هذا الوعيد على الفعلين جميعا على كتابتهم الباطلة، وعلى كسبهم المُحَرَّم الناشئ عن هذه الكتابة الباطلة، أما الذين يكتبون الأحجبة، وهو ما يُعلّق على المريض لشفائه من المرض، أو على الصحيح لوقايته من المرض، فإنه يُنظر: هل تعليق هذه الأحجبة جائز، أم لا؟ فإذا كانت هذه الأحجبة لا يُعلم ما كُتب فيها، أو كُتب فيها أشياء مُحرَّمة، كأسماء الشياطين والجن، وما أشبه ذلك، فإن تعليقها لا يحل بكل حال، وأما إذا كانت هذه الأحجبة مكتوبة من القرآن، والأحاديث النبوية، ففي حلها قولان لأهل العلم، والراجح أنه لا يحلُّ تعليقها، وذلك لأن التعبد الله -سبحانه وتعالى بما لم يشرعه الله بدعة، ولأن الاعتقاد بأن شيئًا من الأشياء سبب لم يجعله الله سببا نوع من الشرك.

وعلى هذا فالقول الراجح أنه لا يجوز أن يُعلق على المريض شيء لا من القرآن، ولا من غيره، ولا أن يعلق -على الصحيح – شيء لا من القرآن، ولا من غيره، وكذلك لو كتبت هذه الأحجبة ووضعت تحت وسادة مريض، ونحو ذلك، فإنه لا يجوز.

مطالب مرتبط:

(۴۶۹۱) حکم اسلام درباره حق سرقفلی چیست؟

اگر موجر قبل از موعد اتمام قرارداد از مستاجر تقاضای تخلیه ملک را دارد، طلب مبلغی پول به عنوان عوض مدت باقیمانده از قرارداد بلامانع است....

ادامه مطلب …

(۴۶۸۸) آیا درآمد حاصل از کار دوم بدون اطلاع کارفرما حرام است؟

تا زمانی که بین تو و ضامنت شرط و توافقی مبنی بر که چه با اجرت و جه بدون اجرت نباید برای دیگران کار بکنی...

ادامه مطلب …

(۴۶۸۹) حکم پرداخت کمتر از مزد توافق شده به کارگر

اگر کسی کارگری به کار بگمارد و به صورت کامل از او کار بکشد، سپس دستمزد او را کامل به او ندهد، خداوند در روز قیامت دشمن او خواهد بود...

ادامه مطلب …

(۴۷۱۰) حکم شهادت دروغ و انکار حقوق کارگر

هر کس شهادتی که به آن آگاه است، کتمان کند، خداوند در موردش می فرماید:...

ادامه مطلب …

(۴۶۹۸) حکم دریافت دستمزد برای آموزش قرآن و احادیث

قول ارجح این است که بر خلاف دریافت دستمزد برای تلاوت قرآن که حرام است، دریافت دستمزد برای آموزش قرآن جایز است...

ادامه مطلب …

(۴۷۰۸) آیا دریافت درصدی از درآمد کارگران پس از اجازه دادن به آنها برای کار آزاد جایز است؟

اگر کار کارفرما با کارگری تمام شد، می­تواند اگر مدت قرارداد تمام شده او را به کشورش بازگرداند، یا اینکه آنها را مطابق قانون به کفیل دیگری واگذار کند. اما اگر چنین نکرد حلال نیست از آنها و از کار آنها پول بگیرد، زیرا هیچ نقشی در کار و شغل آنها در بازار ندارد...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه