(۴۵۹۴) سوال: طلایی از مغازهای خریدیم. بعد از چند روز تصمیم گرفتیم آن را با طلایی دیگر معاوضه کنیم (قبلا بر سر بازگرداندن توافق کرده بودیم). طلا را با طلایی ارزانتر معاوضه کردیم و بقیه پول را هم گرفتیم. آیا این خرید و فروش جایز بوده؟ جناب شیخ لطفا با جزئیات به ما پاسخ بفرمایید.
جواب:
بلااشکال است. اگر طلا خریدید و قیمت آن را پرداخت کردید، چه آن را نگاه بدارید چه آن را بازگرداندید و طلای دیگری بردارید بلامانع است. زیرا این مورد فسخ معامله اول و ایجاد معامله جدید است. اما اگر پیشتر توافق نکرده بودید و بدون توافق طلا را بازگردانده بودید و به صاحب مغازه گفته بودید که این طلا را با طلای (دیگر همراه با پرداخت اختلاف قیمت) معاوضه کن، آنگاه این معامله ناجایز محسوب میگردید که پیامبر فرموده است:“الذهب بالذهب، والفضة بالفضة، والبُر بالبُر، والشعير بالشعير، والتمر بالتمر، والملح بالملح، مثلًا بمثل، سواء بسواء، يدًا بيد، فإذا اختلفت هذه الأصناف فبيعوا كيف شئتم إذا كان يدًا بيد”
“طلا را در برابر طلا، نقره را در برابر نقره، گندم را در برابر گندم، جو را در برابر جو، خرما را در برابر خرما و نمک را در برابر نمک، مثل هم به طور مساوی و دست به دست بفروشید. اما اگر نوع آنها با هم تفاوت داشت (مثلا طلا را در برابر نقره خواستید بفروشید) هر گونه که فروختید اشکالی ندارد؛ به شرط اینکه دست به دست باشد.”
