یکشنبه 20 ربیع‌الثانی 1447
۲۰ مهر ۱۴۰۴
12 اکتبر 2025

(۴۵۰۷) حکم ساخت کلیسا توسط مسیحیان در سرزمین‌های اسلامی

(۴۵۰۷) سوال: آیا برای مسملمانان جایز است که به مسیحیان اجازه دهند در سرزمین مسلمین کلیسا‌هایشان را بسازند و اعمال دینی خود را در آن انجام دهند؟

جواب:

این سوال خیلی مهمی است و بسیاری از مردم تفاوت بین دین اسلام و ادیان دیگر چه از دین نصاری که خود را به عیسی پسر مریم نسبت می‌دهند و دین یهود که خود را به موسی پسر عمران نسبت می‌دهند، تفاوت این سه دین و ادیان دیگر دنیا را مانند تفاوت بین مذاهب در یک دین می‌نگرند و این گمان اشتباهی است و همه‌ی بندگان بنده‌ی اللهÀ هستند و او خالق و روزی دهنده‌ی آنها می‌باشد و او کسی است که آنها را به وجود آورده و به آن‌ها نعمت داده است و به سوی او باز می‌گردند و حساب روز قیامت در نزد اللهÀ است و بندگان آنچه اللهÀ از شریعت برای آن‌ها می‌خواهد او را عبادت می‌کنند و اللهÀ هر آنچه را که بخواهد اراده می‌کند ولی اللهÀ در کتاب گران‌قدرش که بر محمدﷺ نازل فرموده است بیان نموده است: {وَمَن یَبۡتَغِ غَیۡرَ ٱلۡإِسۡلَـٰمِ دِینࣰا فَلَن یُقۡبَلَ مِنۡهُ} [سوره آل عمران: ۸۵] : (و هر کس که دینی غیر از اسلام بر گزیند، هرگز از او پذیرفته نخواهد شد): و اسلام شریعتی است که اللهÀ آن را برای هر زمان و مکانی تشریع کرده است به صورتی که در زمان دعوت موسی دین اسلام دین یهود بوده است و در زمان دعوت عیسی دین اسلام دین نصاری بوده اما بعد از بعثت محمدﷺ دین اسلام فقط دین محمدﷺ است، اللهÀ می‌‌فرماید: {وَأَرۡسَلۡنَـٰكَ لِلنَّاسِ رَسُولࣰاۚ} [سوره النساء: ۷۹] : (و ما تو را رسول برای مردم فرستادیم): و : {تَبَارَكَ ٱلَّذِی نَزَّلَ ٱلۡفُرۡقَانَ عَلَىٰ عَبۡدِهِۦ لِیَكُونَ لِلۡعَـٰلَمِینَ نَذِیرًا} [سوره الفرقان: ۱] : (پر برکت و بزرگوار است کسی‌که فرقان (= قرآن) را بر بنده‌اش نازل کرد؛ تا بیم دهندۀ جهانیان باشد): لذا مردم و عالمیان عام است و همه‌ی فرزندان آدم را شامل می‌شود بلکه رسول اللهﷺ فرستاده به سوی آدمیان و جنیان می‌باشد، اللهÀ می‌‌فرماید: {قُلۡ یَـٰۤأَیُّهَا ٱلنَّاسُ إِنِّی رَسُولُ ٱللَّهِ إِلَیۡكُمۡ جَمِیعًا ٱلَّذِی لَهُۥ مُلۡكُ ٱلسَّمَـٰوَ ٰ⁠تِ وَٱلۡأَرۡضِۖ لَاۤ إِلَـٰهَ إِلَّا هُوَ یُحۡیِۦ وَیُمِیتُۖ فَـَٔامِنُوا۟ بِٱللَّهِ وَرَسُولِهِ ٱلنَّبِیِّ ٱلۡأُمِّیِّ ٱلَّذِی یُؤۡمِنُ بِٱللَّهِ وَكَلِمَـٰتِهِۦ وَٱتَّبِعُوهُ لَعَلَّكُمۡ تَهۡتَدُونَ} [سوره اﻷعراف: ۱۵۸] : (بگو: «ای مردم! من فرستادۀ الله به سوی همۀ شما هستم، آن پروردگاری که فرمان‌روایی آسمان‌ها و زمین از آنِ اوست، معبود (راستینی) جز او نیست، زنده می‌کند، و می‌میراند، پس به الله و فرستاده‌اش آن پیامبر «أمّی» (درس ناخوانده) که به الله و کلماتش ایمان دارد، ایمان بیاورید، و از او پیروی کنید؛ باشد که هدایت شوید).

در این صورت دین اسلام همان دینی است که بر همه‌ی فرزندان آدم و همچنین جن واجب می‌باشد و آن دینی است که محمدﷺ با آن مبعوث شده است.

بر همین اساس پذیرش دینی غیر از دین اسلام برای انسان حرام است و برایش جایز نیست و اگر غیر مسلمانی بخواهد در سرزمین مسلمانان معبد و کلیسا و غیره را بسازد، جایز نمی‌باشد چون که معنای آن اظهار دین غیر اسلام در سرزمین اشلام می‌باشد و این جایز نیست و دو دین در یک سرزمین جمع نمی‌شود بلکه دین یکی است و آن دینی است که بندگان، اللهÀ را با آن عبادت می‌کنند.

بنابراین بر حکام مسلمانان حرام است که بگذارند غیر مسلمانی از نصاری و یهود و غیر از آنها در سرزمین اسلام معبادشان را بسازند و تفاوتی نمی‌کند که آن معبد کلیسا یا صومعه یا معبد راهبان یا غیره باشد و تنها چیزی که ساخته می‌شود مساجد است که از خصوصیت‌های مسلمانان می‌باشد.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: هل يجوز للمسلمين أن يسمحوا للمسيحيين أن يَبْنُوا كَنَائِسَ داخل بلادهم، ويقيموا شَعَائِرَهُمْ فيها؟

فأجاب رحمه الله تعالى: هذا السؤال سؤال مهم جدا، وذلك أن كَثِيرًا من النَّاسِ يَظُنُّونَ أَن الفَرْقَ بَيْنَ دِينِ الإسلام والأديان الأخرى، سواء كان ذلك مِن دِينِ النَّصَارَى الَّذِينَ يَنتَسِبُونَ إلى المسيح عيسى ابن مريم، أو من دِينِ الْيَهُودِ الَّذِينَ يَنتَسِبُونَ إلى موسى بن عمران عليهما وعلى نبينا محمد صلى الله عليه وسلم أفضل الصلاة والسلام، يظنون أن الْفَرْقَ بَيْنَ هذه الأديان الثلاثة وغيرها أيضًا مما يدين به العالم، كالفرق بين مذهب ومذهب في ملة واحدة، وهذا ظُن خطأ، وذلك أن الْعِبَادَ كُلَّهمُ عِبَادُ الله تعالى هو خالقهم ورازقهم، وهو الذي أَعَدَّهُمْ وأَمَدَّهُمْ، وهو الذي يكون إليه المرجع، ويكون لديه الحساب يوم القيامة، وهو –سبحانه وتعالى – يَتَعَبَّد عباده بما شاء من شريعة، ويَمْحُو الله تعالى مَا يَشَاءُ ويُثْبِتُ، ولكنه – سبحانه وتعالى- بَيَّنَ في كتابه العزيز الذي أَنْزَلَهُ على محمد صلى الله عليه وسلم أَن ﴿ وَمَن يَبْتَغِ غَيْرَ الْإِسْلَامِ دِينًا فَلَن يُقْبَلَ مِنْهُ ﴾ [آل عمران: ٨٥]، والإسلام هو الشريعة التي شرعها الله تعالى لعباده في كل زمان وفي كل مكان وفي حال قيام دعوة موسى -عليه الصلاة والسلام- كان الإسلام دين اليهود، وفي حال قيام دعوة عيسى -عليه الصلاة والسلام – كان الإسلامُ دَينَ النَّصَارَى، وبعد بعثة الرسول -عليه الصلاة والسلام – محمد كان الإسلامُ دِينَهُ فقط، قال الله تعالى: ﴿ وَأَرْسَلْنَكَ لِلنَّاسِ رَسُولًا ﴾ [النساء: ٧٩]، وقال تعالى: ﴿ تَبَارَكَ الَّذِي نَزَّلَ الْفُرْقَانَ عَلَى عَبْدِهِ لِيَكُونَ لِلْعَالَمِينَ نَذِيرًا ﴾ [الفرقان: ١]، فالناس والعالمون عام يشمل كل بني آدم، بل إن النبي صلى الله عليه وسلم مُرْسَلٌ إلى الْجِنِّ وَالْإِنْسِ، وقال تعالى: ﴿ قُلْ يَأَيُّهَا النَّاسُ إِنِّي رَسُولُ اللَّهِ إِلَيْكُمْ جَمِيعًا الَّذِى لَهُ مُلْكُ السَّمَوَاتِ وَالْأَرْضِ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ يُحْيِ وَيُمِيتُ فَتَامِنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ النَّبِيِّ الْأُتِيَ الَّذِى يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَكَلِمَتِهِ، وَاتَّبِعُوهُ لَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ ﴾ [الأعراف: ١٥٨].

إذن فَدِينُ الإسلام هو الدِّينُ الذي يجب أن يكون الْخَلْقُ عليه من بني آدم ومن الْجِنِّ أيضًا، هذا هو الواجب، وهو الذي بُعِثَ به محمد صلى الله عليه وسلم.

على هذا اعتناق الإنسان دينا غير دين الإسلامِ مُحرَّم عليه، ولا يجوز له، وعلى هذا فإذا أراد أحدٌ من غيرِ الْمُسْلِمِينَ أن يَبْني في بلاد المسلمين مَعَابِدا من كَنَائِسَ وغيرها، فإن ذلك لا يجوز لأن معناه إظهارُ غَيْرِ دِينِ الإسلام في بلاد الإسلام، وهذا لا يجوز، ولا يجتمع دِينَانِ في بَلَدٍ وَاحِدٍ، بل الدِّينُ واحد، وهو الذي تَعَبَّدَ اللهُ به عِبَادَهُ.

وعليه فيحرم على ولاة المسلمين أن يُمَكِّنُوا أحدًا من غيرِ الْمُسْلِمِينَ من النَّصَارَى أو اليهود أو غيرهم أن يَبْنُوا مَعَابِدَ في بلاد الإسلام، سواء كانت كَنَائِسَ، أو صَوَامِعَ، أو بيعًا، أو غيرها، وإنما تُبنى المساجد التي هي من خَصَائِصِ الْمُسْلِمِينَ.

مطالب مرتبط:

(۴۵۱۰) آیا خوردن اموال غیر مسلمانان جایز است؟

اموال غیر مسلمانان اگر از معصومین هستند هستند جایز نیست که مسلمان در اموال و اعراضشان به آن‌ها خیانت کند...

ادامه مطلب …

(۴۵۰۹) حکم عدالت حاکم مسلمان در برخورد با اهل کتاب

بر حاکم مسلمان واجب است که با مسلمان و ذمی با عدل رفتار کند و عدل یعنی حق هر آنچه مستحق آن هستند را بدهد...

ادامه مطلب …

(۴۵۰۴) حکم جهاد رفتن بدون رضایت والدین

برای تو حلال نیست که به جهاد بروی و خانواده‌ات به تو نیاز دارند و تو را از رفتن به جهاد منع می‌کنند...

ادامه مطلب …

(۴۵۰۶) مسئولیت شرعی جنگ میان کشورهای اسلامی

بر مسلمانان واجب است هنگامی که دو گروه از آنان با یکدیگر می‌جنگند سعی در صلح بین آن دو کنند....

ادامه مطلب …

(۴۵۰۸) حکم زندگی مشترک با غیرمسلمان در یک اتاق و استفاده‌ی مشترک از آب برای وضو

برای انسان مسلمان جایز است از آبی که شخص غیر مسلمان ذخیره و جمع کرده است وضو بگیرد و همچنین برای مسلمان جایز است لباسی که غیر مسلمانی آن را شسته است بپوشد و غذایی که پخته است که را بخورد اما ذبح غیر مسلمان اگر یهود و نصاری باشد حلال است...

ادامه مطلب …

(۴۵۰۵) حکم جهاد بدون اجازه والدین

اگر جهاد غیر فرض می‌باشد، بدون اجازه‌ی آن دو به جهاد نرو اما اگر جهاد واجب است، نیازی به اجازه‌ی پدر و مادر نیست بلکه بدون این که اجازه بگیری به جهاد می‌روی اگرچه ایشان راضی نباشند زیرا هنگامی که مخلوق دستور به معصیت خالق می‌دهد اطاعت نمی‌شود مگر این که پدر و مادر در ماندن تو در ضرورت باشند که در این صورت دفع این ضرورت بر جهاد مقدم می‌شود....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه