(۴۴۵۷) آیا قربانی از جانب میت جایز است؟

(۴۴۵۷) سوال: آیا قربانی از جانب میت جایز است؟

جواب:

بله قربانی کردن از جانب میت جایز است به این معنی که انسان در ایام قربانی (روز عید قربان و سه روز بعد از آن) قربانی کند و نیت را از جانب میت بکند و مثلا در نزد ذبح کردن آن، بگوید: «اللهم هذا منك و لك، اللهم هذه عن فلان» : (بار الهی این از تو و برای تو است، بار الهی این از جانب فلانی است): اما این امر مشروعی نیست زیرا از رسول اللهﷺ وارد نشده است که از جانب یکی از امواتش قربانی کردن باشد در صورتی که ام المؤمنین خدیجهÈ که از محبوب‌ترین زنان در نزدش بود وفتت نمود و از جانب او قربانی نکرد و در حیاتش سه تا از دخترانش وفات نمودند و عمویش حمزه بن عبدالمطلبJ در جنگ احد شهید شد ولی از جانبشان قربانی ننمود لذا اگر این امر مشروعی می‌بود رسول اللهﷺ آن را با قول یا فعل یا تقریرش بیان می‌کرد و از هیچ یک از اصحاب دانسته نشده است که در حیات رسول اللهﷺ از جانب یکی از امواتشان قربانی کرده باشند ولی اگر کسی از جانب میتی قربانی کرد منع کرده نمی‌شود اگرچه بعضی از اهل علم گفته‌اند: این کار نفعی به میت نمی‌رساند و گفته‌اند: صدقه دادن قیمت آن قربانی از جانب میت بهتر از قربانی کردن از جانب او می‌باشد.

ولی در این‌جا مسئله‌ای وجود دارد: اگر انسان از جانب خودو خانواده‌اش قربانی کند و نیت زنده و مرده‌ی آن را داشته باشد لذا امید داریم که إن شاء الله این برایشان نفع داشته باشد و مشروع است چون رسول اللهﷺ از جانب خود و خانواده‌اش قربانی می‌نمود و این محتمل است که از خانواده‌اش مرده ‌ زنده را شامل باشد یا این که فقط از جانب زنده‌ها باشد.

و چیزی که شایسته است رد شود فعل بعضی از مردم است که قربانی را از مال خودشان می‌خرند و از جانب میت قربانی می‌کنند و از جانب خود و خانواده‌یشان نیت نمی‌کنند و این بدون شک خلاف سنت می‌باشد لذا قربانی در اصل فقط برای زنده‌ها می‌باشد.

نکته‌ی آخر: هنگامی که میت وصیت به قربانی کرده باشد در این صورت در تبعیت از وصیت او باید قربانی ذبح شود و این از عمل او می‌باشد چون که به آن وصیت کرده است.

تعداد بازدید: 0

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: هل تجوز الأُضْحِيَّةُ عن الميت؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: نعم تجوز الأضحية عن الميت، بمعنى أن يضحي الإنسان في أيام النحر، أي: في عيد الأضحى وثلاثة أيام، بعده أُضْحِيَّةً ينويها عن الميت يقول مثلا عند ذبحها اللهم هذا منك ولك، اللهم هذه عن فلان، ولكن ليس هذا بأمر مشروع، لأنه لم يرد عن النبي -صلى الله عليه وعلى آله وسلم- أنه ضحى عن أحدٍ من أمواته، فقد ماتت أم المؤمنين خديجة رضي الله عنها، وهي من أحب النساء إليه ولم يضح لها، واستشهد عمه حمزة بن عبد المطلب في أحد ولم يُضَح عنه، ومات له ثلاث بنات في حياته، ولم يُضَح عنهن، ولو كان هذا أمرًا مشروعًا لبينه النبي – صلى الله عليه وعلى آله وسلم-، إما بقوله، وفعله، وإقراره، ولم يُعلم أن أحدًا من الصحابة ضَحَّى عن أحد من أمواته في حياة النبي -صلى الله عليه وعلى آله وسلم-، لكن لو ضَحى عن ميت لم يُمنع، وإن كان بعض أهل العلم قال: إنه لا ينفع الميت، وقالوا: إن الصدقة بثمن الأضحية عن الميت أفضل من الأضحية.

ولكن ها هنا مسألة: إذا ضحى الإنسان عنه وعن أهل بيته، ونوى أنه عن الحي والميت فأرجو أن يكون ذلك نافعا إن شاء الله تعالى ومشروعا، لأن النبي صلى الله عليه وعلى آله وسلم كان يضحي بالأضحية عنه وعن أهل بيته، فهذا محتمل أن يكون عن أهل بيته الأحياء والأموات، ويحتمل أن يكون عن أهل بيته الأحياء فقط.

والشيء الذي ينبغي أن ينكر ما يفعله بعض الناس تجده يشتري الأضحية من ماله، ويضحي بها عن أمواته ولا ينويها عنه، وعن أهل بيته، وهذا أمر خلاف السُّنَّةِ بلا شك، فالأضحية في الأصل عن الأحياء فقط.

التنبيه الآخر: أنه إذا أوصى الميت بأُضْحِيَّةٍ فهنا لا بد أن يضحى عنه إتباعًا لوصيته، ويكون هذا من عمله لأنه أوصى به.