سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۴۴۵۳) حکم قربانی از جانب مادر متوفی

(۴۴۵۳) سوال: مادرم وفات نموده و من می‌خواهم از جانب او با پول خودم قربانی دهم آیا او را در قربانی خود و خانواده‌ام شریک کنم یا از جانب او خاص قربانی دهم؟

جواب:

قربانی دادن خاص از جانب میت مشروع نیست اگر چه جایز باشد ولی مشروع نیست وقتی که از رسول اللهﷺ واصحابش تا جایی که می‌دانیم وارد نشده است که از جانب یکی از مورده‌هایشان قربانی مستقلی انجام دهند لذا همسر رسول اللهﷺ خدیجهÈ و زینب بنت خزیمهÈ وفات نمود و دخترانش مگر فاطمهÈ وفات نمود و همچنین پسرانش و عمویش حمزهJ وفات نمودند و قربانی مستقلی از جانب هیچ‌کدامشان نداد بلکه در هنگام ذبح قربانی می‌فرمود: «اللهم هذه عن محمد و آل محمد»[۱] : (بار الهی این از جانب محمد و آل محمد است): لذا آل بیت او شامل زنده‌ها و مرده‌ها می‌شود.

و اینگونه است که افضل برای سوال کننده این است که قربانی را خاص مادرش قرار ندهد بلکه از جانب خود و خانواده‌اش قربانی کند که شامل مرده ‌ زنده خواهد شد و این سنت می‌باشد و بعضی از مردم در در اولین سالی شخص فوت کرده است از جانب او قربانی می‌دهند و آن را قربانی حفرة (گور ) یا دفنة (خاکسپاری) و این از بدعت‌ها می‌باشد چون که قربانی را با این اسم به اولین سالی که وفات کرده است تخصیصی داده‌اند که از رسول اللهﷺ و اصحابش روایت نشده است لذا از بدعتی می‌باشد که مردم آن را به وجود آورده‌اند و هر بدعتی همانگونه که رسول اللهﷺ فرمودند گمراهی است.


[۱] تخریج آن گذشت.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: لي والدة متوفاة وأريد أن أُضَحيَ عنها من مالي، فهل أُشْرِكُها في أضحيتي وأهل بيتي، أم أضحي عنها بأضحية خاصة؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: لا يشرع للميت أضحية خاصة تخص به، وإن كان هذا جائزا لكنه ليس بمشروع، إذ لم يرد عن النبي صلى الله عليه وعلى آله وسلم ، ولا عن أصحابه – فيما أعلم- أنه ضحى عن أحد من الأموات أضحية مستقلة، فالنبي -عليه الصلاة والسلام- قد ماتت زوجته خديجة وماتت زوجته زينب بنت خُزَيْمَةَ، ومتن بناته إلا فاطمة ومات أبناؤه ومات عمه حمزة، ولم يخص أحدا منهم بأضحية، وإنما كان يقول -عليه الصلاة والسلام- عند تضحيته: «اللهم هَذِهِ عَنْ مُحَمَّدٍ وآلِ محمد» فيشمل آل بيته الأحياء والأموات.

وإذا كان كذلك فإن الأفضل في حق السائل ألا يخص أمه بأضحية خاصة، وإنما يضحي بأضحية عنه وعن أهل بيته وتشمل الأحياء والأموات، هذه هي السنة، وإن بعض الناس يضحي بأضحية عن الميت أول سنة من موته يسمونها أضحية الحُفْرَةِ، أو أضحية الدَّفْنَةِ، وهذا من البدع لأن تخصيص الميت بأضحية بهذا الاسم في أول سَنَةٍ يموت لم يرد عن الرسول -عليه الصلاة والسلام-، ولا عن أصحابه فيكون من البدع التي ابتدعها الناس، وكل بدعة ضلالة كما قال النبي صلى الله عليه وسلم.

مطالب مرتبط:

(۴۴۴۹) حکم قربانی کردن گوسفند دارای نشانه‌گذاری بر گوش‌ها

صحیح این است که اشکالی ندارد و حیوانی گوش، شاخ و دم‌شان قطع شده باشد همه به عنوان قربانی درست است ولی به دلیل وجود نقصی که در آنها وجود دارد شایسته نیست که قربانی شوند...

ادامه مطلب …

(۴۴۶۶) حکم نگرفتن مو و ناخن در دهه‌ی ذوالحجه برای قربانی‌کننده و خانواده‌اش

کسی که می‌خواهد قربانی کند هنگامی که ماه ذوالجحه وارد شد برایش جایز نیست که چیزی از مو، ناخن و پوستش بگیرد تا این که قربانی کند و مخاطب اینجا قربانی کننده است نه کسی که از جانب او قربانی می‌شود لذا آن برای خانواده حرام نمی‌باشد...

ادامه مطلب …

(۴۴۳۹) فرق بین هَدْی و أضحیه و فدیه چیست؟

أضحیه: آنچه در ایام عید أضحی (قربان) برای تقرب به اللهÀ در همه‌ی شهرها (در مکه و غیر آن) ذبح می‌شود اما هدی: آنچه انسان از شتر، گاو و گوسفند در مکه ذبح می‌کند و به فقرای حرم صدقه می‌دهد...

ادامه مطلب …

(۴۴۶۴) حکم گرفتن مو و ناخن برای کسی که قصد قربانی دارد

این حدیث صحیحی است که مسلم آن را روایت کرده است و حکم آن تحریم است...

ادامه مطلب …

(۴۴۵۶) حکم قربانی و حج از جانب برادری که در حادثه‌ای وفات یافته است

قول راجح از اقوال اهل علم این است که جایز می‌باشد انسان عبادت الله را به این نیت که برای میتی از اموات مسلمین باشد انجام دهد...

ادامه مطلب …

(۴۴۵۰) آیا ذبح حیوان اخته به عنوان قربانی جایز است؟

بله ذبح حیوان اخته به عنوان قربانی جایز است و حتی بعضی از اهل علم گفته‌اند که بهتر از حیوان فحل (نر) می‌باشد....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه