دوشنبه 21 ربیع‌الثانی 1447
۲۱ مهر ۱۴۰۴
13 اکتبر 2025

(۴۴۱۷) حکم قطع حج به‌ سبب اختلاف مالی و ترک ادامه مناسک پس از احرام

(۴۴۱۷) سوال: من راننده بودم و در ماه حج جمعی بر حج کردن اتفاق کردن و من را نیز راننده‌ی خود قرار دادند تا این که با ماشینم آنها را بین مشاعر ببرم و من نیز همراه آنان نیت حج کردم و زمانی که به مکه رسیدیم و داخل مسجد الحرام شدیم و طواف قدوم را به جا آوردیمو خارج شدیم، نظرشان را تغییر دادند و به من گفتند: ماشینت را در مکه بزار و خودت برو حجت را به تنهایی به جا آور و ما بر مبلغی از مال با هم توافق کرده بودیم که چیزی بسیار کمتر از آن به من دادند و نیز عصبانی شدم و به جده رفتم و حج خود را قطع کردم و از آن روز تا الان نمی‌دانم که چه چیزی بر من مترتب شده است، اولا ایشان حق داشتند که کمتر از مالی که اتفاق کرده بودیم به من بدهند، دوما: چه چیزی بر من لازم می‌باشد که از حج انصراف دادم و ایشان نیز از آن لحظه حج خود را قطع کردند و رها کردند؟

جواب:

اما به نسبت دستمزد مادامی که فسخ از جانب ایشان بوده است باید آن را کامل بدهند چون که تو عذری نیاوردی و سهل‌انگاری نکردی بلکه ایشان خودشان سفر را قطع کرده‌اند لذا باید دست مزد را کامل بپردازند.

اما به نسبت حج: اگر شما از احرام عمره بیرون آمدید یعنی طواف، سعی و کوتاه کردن موی سر را انجام دادید سپس از احرام بیرون آمدید با این نیت که در زمان حج حج را به جا آورید در این صورت چیزی بر شما نیست چون قبل از این احرام ببندید از آن منصرف شدید اما اگر آن بعد از احرام بودن است بر تو واجب است که از احرام عمره به خاطر فوت شدن حج بیرون بیایی و حجی که بدون عذر از آن خارج شدی به جا آوری و همچنین بتید آنچه اهل تلم می‌گویند یعنی فدیه‌ای را ذبح کنی زیرا هنگامی که بدون عذر از احرام بیرون آمدی خطا کردی.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: كنت أعمل سائقا، وفي شهر الْحَجِّ اتفق جماعة على الحج وكلموني على ذلك، لكي أتنقل بهم بسيارتي بين المشاعر، ونويت الْحَجَّ معهم، وعندما وصلنا مَكَّةَ ودخلنا المسجد الْحَرَامِ، وطفنا طَوافِ الْقُدُوم، بعد ذلك خرجنا، وإذا بهم غَيَّرُوا رأيهم وقالوا لي : أوقف السيارة في مكة، وأنت اذهب وحُجَّ وحدك، وكنت قد اتفقت معهم على مبلغ من المال، وأعطوني أقل منه بكثير، وعندها غضبت ونزلت إلى جُدَّةَ ، وقطعت حجي، ومن يومها وأنا لا أعرف ماذا يترتب عليَّ من جَرَّاءِ ذلك، فهل لهم الحق أولا: في نقض هذا الاتفاق على الأجرة، وثانيًا: ماذا عليَّ في العدول عن الْحَجِّ، فهم أيضًا عدلوا عن الْحَجِّ وقطعوه من تلك اللحظة؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: أما بالنسبة للأجرة، فإن لك الأجرة كاملة ما دام الْفَسْخُ من قِبَلِهِمْ لأنه لا عذر منك أنت ولا تفريط، وإنما هم الذين قطعوا ذلك على أنفسهم، فيلزمهم أن يُعْطُوكَ الأجرة كاملة.

أما بالنسبة لِلْحَجِّ: فإن كنتم قد تحللتم بِعُمْرَةٍ يعني: طفتم، وسعيتم، وقَصَّرْتُمْ، ثم حللتم على نية أن تأتوا بالْحَجِّ في وقته، فإنه لا شيء عليكم حيث انصرفتم من الْإِحْرَامِ قبل أن تحرموا، وأما إن كان ذلك بعد الْإِحْرَامِ فإنه يجب عليك الآن أن تتحلل بِعُمْرَةٍ لفوات الْحَجّ، وعليك أن تأتي بالْحَجِّ الذي تحللت منه بدون عذر، وعليك أيضًا على ما قاله أهل العلم أن تذبح لذلك فِدْيَةٌ، لأنك أخطأت حينما تحللت بدون عذر.

مطالب مرتبط:

(۴۴۱۶) حکم ناتمام ماندن عمره پس از احرام به دلیل شرایط اضطراری

اگر انسان احرام به عمره بست بر او واجب است که آن تمام کند...

ادامه مطلب …

(۴۴۲۷) حکم ترک تقصیر در عمره و خروج از احرام به‌صورت سهوی

در مکانی که می‌باشد موی سر خود را کوتاه کند مگر این زمان از آن گذشته باشد که فدیه‌ای را مکه ذبح می‌کند و آنجا بین فقرا تقسیم می‌کند.....

ادامه مطلب …

(۴۳۹۸) حکم حاجی مریضی که نتوانسته رمی جمرات و طواف افاضه را در وقت مقرر انجام دهد

اگر این مردی که در روز عرفه بیمار شده است و بیماریی او به گونه بوده است که نمی‌توانسته است نسکش را به اتمام برساند و اگر در ابتدای احرامش شرط قرار داده است که اگر مانعی برای من به وجود آمد از همان‌جا از احرام بیرون می‌آیم، چیزی بر او لازم نیست...

ادامه مطلب …

(۴۴۰۵) حکم نقص در مناسک حج و تأثیر حج دوم بر جبران نقص حج اول

حج اولی تمام نشده است چون حج بدون طواف افاضه تمام نمی‌شود و برای همین شایسته‌ی این مفتی است که او را امر به انجام طواف افاضه کند تا این که حج اولش کامل شود سپس حج دیگر به جا آورد و این حج آخری تطوع (مستحب) است....

ادامه مطلب …

(۴۴۱۱) حکم عمره‌ی ناتمام به دلیل بیماری روانی

نسبت عمره‌ی او، ظاهر کلام او این است که او او عمره را ادا کرده است چون که می‌گوید طواف و سعی بین صفا و مروه را انجام داده است و فقط کوتاه کردن موی سر باقی مانده است....

ادامه مطلب …

(۴۴۰۳) حکم نقص در طواف وداع به دلیل خستگی و عدم توانایی

کسی که واجبی را ترک کرد فدیه را باید گوسفند (نر یا ماده) یا بز (نر یا ماده) در مکه ذبح کند و بین فقرا تقسیم کند....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه