(۴۳۷۱) سوال: در سال گذشته الحمدلله مناسک حج را به آسانی تمام انجام دادیم و اللهÀ را برای آن شاکریم ولی قبل از طواف وداع خواستیم که بعضی چیزهایی که نیاز داشتیم را بخریم ولی آنجا شخصی بود که فتوای را خواند که در آن بود که خریدن لوازم یا چیزهایی که لازم دارید از بعد از طواف وداع نیز اشکالی ندارد پس طواف وداع نمودیم سپس برای خریدن این لوازم رفتیم و بیتشر از ۴۵ دقیقه طول نکشید آیا چیزی بر ما لازم است لطفاً این را توضیح دهید جزاکم الله خیرا؟

جواب:

افضل این است که طواف وداع آخرین کار باشد زیرا رسول اللهﷺ می‌فرماید: «لا ينفِر أحدٌ حتَّى يكونَ آخرَ عهدِه الطَّوافُ بالبيتِ»[۱] : (کسی از مکه خارج نشود مگر این که آخرین کارش طواف (وداع) باشد).

ولی علما رخصت داده‌اند که انسان به چیزهای که متعلق به سفر است یا متعلق به نیازهای است که در بلد خود دارد مانند هدایایی که حجاج برای خانواده‌‌هایشان می‌برند بخرند اگرچه بعد از طواف وداع باشد.

اما اگر برای تجارت چیزی بخرد باید دوباره طواف وداع کند و این چیزی است که اهل علم گفته‌اند.

ولی ما می‌گوییم: او اینها را قبل از طواف وداع بخرد تا این که آخرین کارش طواف کعبه باشد.

[۱] تخریج آن گذشت.