چهارشنبه 23 ربیع‌الثانی 1447
۲۳ مهر ۱۴۰۴
15 اکتبر 2025

(۴۳۰۹) آیا برای زن جایز است که برای رمی جمرات کسی را وکیل بگیرد؟

(۴۳۰۹) سوال: آیا برای زن جایز است که برای رمی جمرات کسی را وکیل بگیرد مخصوصا زمانی که شلوغ می‌باشد؟

جواب:

برای زن و غیر زن جایز نیست که در رمی کسی را وکیل بگیرد زیرا رمی از افعال حج است و اللهÀ می‌‌فرماید: {وَأَتِمُّوا۟ ٱلۡحَجَّ وَٱلۡعُمۡرَةَ لِلَّهِ} [سوره البقرة: ۱۹۶] : (و حج و عمره را برای الله به اتمام برسانید): و : {طثُمَّ لۡیَقۡضُوا۟ تَفَثَهُمۡ وَلۡیُوفُوا۟ نُذُورَهُم} [سوره الحج: ۲۹] : (سپس، باید آلودگی‌هایشان را بر طرف سازند، و به نذر‌‌های خود وفا کنند): و شلوغی عذر نیست زیرا با تأخیر یا تقدیم رمی در وقت دیگر از شلوغی رهایی یابد اگر که تقدیم آن جایز باشد و برای همین رسول اللهﷺ به ضعفای خانواده‌اش اجازه داد که شب مزدلفه را به خاطر شلوغی ترک کنند و به منی بروند و رمی جمره‌ی عقبه را به جا آوردند[۱] اما اجازه نداد که کسی به نیابت ایشان رمی کنند و همچنین به شتربان اجازه دادن که روزی را رمی ‌کنند و روزی رمی نکنند[۲] و به آنها اجازه نداد که کسی به نیابت از ایشان رمی کنند و این دلالت می‌دهد که باید خود حج کننده رمی را به جا آورد و همانگونه که ذکر کردم می‌توان با تقدیم اگر برای او صحیح باشد یا با تأخیر از شلوغی رهایی یابد پس تقدیمی که صحیح است رمی جمره‌ی عقبه در روز عید است.

و امکان تأخیر نیز  رمی جمرات در ایام تشریق است اگر که بتواند تا شب به تأخیز بیاندازد و رمی در شب به خاطر هوای مناسب و خنک آن راحت‌تر است و رمی در شب به دلیل عدم وجود دلیل صریح بر منع آن، جایز است.


[۱] رواه مسلم (۱۲۹۵).

[۲] رواه ابو داود (۱۹۷۶).

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: هل يجوز للمرأة أن تُوَكَّلَ من يَرْمِي عنها فِي الْجِمَارِ، وخصوصا في الزحام؟

فأجاب رحمه الله تعالى: لا يجوز للمرأة ولا لغيرها أن تُوَكَّلَ من يَرْمِي عنها، لأن الرمي من أفعال الْحَجّ، وقد قال الله -تبارك وتعالى-: ﴿ وَأَتِمُّوا الْحَجَ والعمرة له ﴾ [البقرة: ١٩٦]، وقال تعالى: ﴿ ثُمَّ لْيَقْضُوا تَفَنَهُمْ وَلْيُوفُوا نذورهُمْ ﴾ [الحج: ٢٩]، وأما الزحام فليس بعذر ، لأنه يمكن التخلص منه بتأخير الرمي إلى وقت آخر، أو بتقديمه إذا كان يجوز تقديمه، ولهذا أَذِنَ النبي صلى الله عليه وسلم للضَّعَفَةِ من أَهْلِهِ أَن يَدْفَعُوا مِنْ مُزْدَلِفَةَ بليل لِيَصِلُوا إلى مِنِّى قبل زَحْمَةِ الناس فيرموا الْجَمْرَةَ جَمْرَةَ الْعَقَبَةِ ولم يأذن لهم أن يُوَكَّلُوا من يرمي عنهم، وكذلك أذن النبي صلى الله عليه وسلم للرُّعَاةِ رعاة الإبل أن يرموا يومًا ويَدَعُوا يوما، ولم يأذن لهم أن يُوَكَّلُوا من يرمي عنهم، وهذا دليل على تأكد الرمي على الحاج بنفسه، وكما ذكرت أن الزحام يمكن تلافيه، أو التخلص منه بتقديمه إن كان . تقديمه، أو يصح بتأخيره فالذي يصح تقديمه، مثلنا به وهو رمي جَمْرَةِ الْعَقَبَةِ يوم العيد.

وأما الذي يمكن تأخيره فرمي الْجَمَرَاتِ في أيام التشريق إذ يمكن أن يؤخر الرمي إلى الليل والرمي في الليل فيه سعة، وفيه لطافة الجو وبرودته، والرمي جائز في الليل لعدم وجود دليل صريح يمنع من الرمي ليلا.

مطالب مرتبط:

(۴۳۲۸) حکم ترک طواف افاضه در حج به‌ علت ازدحام و خروج از مکه بدون انجام آن

شما همچنان در حج می‌باشی و بر شما واجب است که الان به مکه بروی و رکنی که اللهÀ در این قول برایت فرض کرده را به جا آوری.....

ادامه مطلب …

(۴۳۲۶) حکم طواف افاضه زن بدون مَحرم در ایام تشریق

اگر زن بر نفس خود امینت دارد شرط طواف زن همراه با مَحرم بودن نیست اما اگر از فاسقان و ضرر در امان نیست باید محرمی همراه او باشد که از او حمایت کند...

ادامه مطلب …

(۴۳۵۸) زمان مشروع برای طواف وداع

طواف وداع برای هر کسی که حج یا عمره می‌کند واجب است قبل از این که از مکه خارج شود طواف وداع را بدون سعی به جا آورد....

ادامه مطلب …

(۴۳۳۰) آیا با انجام طواف افاضه ما را از طواف قدوم و وداع مستغنی می‌سازد؟

بله او را از طواف قدوم و وداع مستغنی می‌سازد...

ادامه مطلب …

(۴۳۰۱) آیا رمی جمرات پیش از ظهر صحیح است؟

وقت رمی به نسبت رمی جمره‌ی عقبه برای کسانی که دارای قدرت و توانایی هستند از طلوع روز عید می‌باشد و برای غیر، از ضعیفان و افراد کم سن و زنان که در شلوغی مردم نمی‌توانند وقت آن برای ایشان از آخر شب می‌باشد....

ادامه مطلب …

(۴۳۳۳) حکم ترک اقامت شبانه در منی و گذراندن بخشی از شب در مسجدالحرام

شایسته بود که شما خلاف این را انجام می‌دادید و در ایام تشریق شب و روز را در منی باقی می‌ماندید و اگر مکانی برای شما نبود صبر می‌کردید تا این که مردم تمام می‌شدند ...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه