(۴۲۹۸) سوال: در حج امسالم بعد از عرفه به مزدلفه رفتم و آنجا را شب ماندم ولی فراموش کردم که به مشعر الحرام بروم، آیا گناهی بر من هست شیخ بزرگوار؟ و اگر گناهی بر من می‌باشد کفاره‌ی آن چیست؟

جواب:

اگر در مزدلفه در هر مکانی از آن شب را گذراندی گناهی بر تو نیست و ضرری به تو نمی‌رساند اگر به مشعر الحرام نروی زیرا رسول اللهﷺ در مشعرالحرام ایستاند و فرموند: «وَوَقَفْتُ هَاهُنَا، وَجمعٌ كُلُّهَا مَوْقِفٌ»[۱] : (در مزدلفه ایستاده‌ام و آن نیز به تمامی، موقف است): جمع یعنی مزدلفه؛ بنابراین در هر مکانی که وقف کرده‌ای و شب را در آنجا ماندی کفایت می‌کند و چیزی که از این قول رسول اللهﷺ آشکار می‌شود: «وَوَقَفْتُ هَاهُنَا، وَجمعٌ كُلُّهَا مَوْقِفٌ»[۲] : (در مزدلفه ایستاده‌ام و آن نیز به تمامی، موقف است): این است که برای انسان شایسته نیست که بر خود سختی و زحمت برای رسیدن مشعر ااحرام متحمل شود بلکه در مکانی که قرار دارد بماند و نماز صبح را که خواند اللهÀ را بخواند تا صبح بسیار روشن گشته سپس به منی برود.

[۱] رواه مسلم (۱۲۱۸).

[۲] رواه مسلم (۱۲۱۸).