سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۴۱۳۴) حکم احرام از جده برای حج نایبانه به‌ جای میقات اصلی

(۴۱۳۴) سوال: به خاطر کار به مکه­ی مکرمه آمدم در حالی که حج واجب خود را ادا کرده­ام و در سال دوم خواستم که به نیابت از مادرم که فوت شده حج را ادا کنم و از برخی در مورد کیفیت احرام سؤال کردم و به من گفتند: به جده برو و از آن جا نیت احرام بیاور لذا به جده رفتم و از آن جا نیت احرام را آوردم و مناسک حج را کامل نمودم؛ آیا این حج من درست است یا این که لازم است چیز دیگری را انجام دهم؟ لطفا پاسخ دهید بارک الله فیکم.

جواب:

اگر در مکه بودی احرام تو برای حج از مکانی است که تو در آن جا در مکه هستی و نیازی به رفتن به جده یا جای دیگری نیست به دلیل حدیث ابن عباس È که پیامبر ﷺ میقات­ها را مشخص نمود سپس فرمود: «ومن كان دون ذلك فمن حيث أنشأ حتی أهل مكة من مكة»: (کسی که غیر از این­ها باشد از هر جایی که هست نیت می­کند حتي اهل مکه در مکه نیت می­کنند)[۱].

اما اگر می­خواهی نیت عمره کنی در حالی که در مکه هستی باید به نزدیک­ترین جا خارج از حدود حرم بروی تا این که بدین وسیله از احرام خارج شوی به همین دلیل زمانی که عایشه È از پیامبر ﷺ درخواست نمود که به عمره بیاید به برادرش عبدالرحمن بن ابوبکر دستور داد که همراهش تا تنعیم بیاید تا این که از آن نیت احرام بیاورد.[۲]

بنابراين كسي كه به تو گفت: باید به سوی جده بروی قولش وجهی ندارد و حج تو در هر صورت إن شاء الله درست است مادامی که بر منهج رسول الله ﷺ است و تو در دین الله À خالص هستی لذا همان­طور که می­خواستی از جانب مادرت ادا می­شود.


[۱] بخاري: كتاب الحج، باب مهل أهل مكة للحج و العمرة، شماره­ى (۱۵۲۴)، و مسلم: كتاب الحج، باب مواقيت الحج و العمرة، شماره­ى (۱۱۸۱).

[۲] بخاري: كتاب الحج، باب التمتع و الإقران و الإفراد بالحج، شماره­ى (۱۵۶۱)، و مسلم: كتاب الحج، باب بيان وجوه الإحرام، شماره­ى (۱۲۱۱).

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: قدمت إلى مَكَّةَ الْمُكَرَّمَةِ من أجل العمل، وأديتُ فَرِيضَةَ الْحَجِّ عن نفسي، وفي السنة الثانية أردت أن أحج عن والدتي المتوفاة، وقد سألت البعض عن كيفية الْإِحْرَامِ وقالوا لي: اذهب إلى جُدَّةَ وأَحْرِمْ من هناك، وفعلا ذهبت إلى جُدَّةَ وأَحْرَمْتُ من هناك، وأتممت مناسك الحج، فهل حجتي هذه صحيحة، أم يلزمني شيء آخر أفعله؟ أفيدوني بارك الله فيكم.

فأجاب -رحمه الله تعالى -: إذا كنت في مَكَّةَ فإن إحرامك لِلْحَجِّ يكون من مكانك الذي أنت فيه في مَكَّةَ ولا حاجة إلى أن تخرج إلى جُدَّةً ولا إلى غيرها، لحديث ابن عباس رضي الله عنهما أن النبي صلى الله عليه وسلم وَقَتَ الْمَوَاقِيتَ ثم قال: «ومن كَانَ دُونَ ذَلِكَ فِمِنْ حيث أَنْشَأَ، حتى أَهْلُ مَكَّةَ من مَكَّةَ».

وأما إذا كنت تريد أن تُحْرِمَ بِعُمْرَةِ وأنت في مَكَّةَ، فإنه لا بُدَّ أن تخرج إلى أدنى الحل، يعني إلى خارج حدود الْحَرَمِ حتى تهل بها، ولهذا لما طلبت عائشة رضي الله عنها من النبي صلى الله عليه وسلم أن تأتي بِعُمْرَةٍ أمر أخاها عبد الرحمن بن أبي بكر أن يخرج بها إلى التَّنْعِيمِ حتى تُهلَّ مِنْهُ.

وعلى هذا، فالذي قال لك: لا بُدَّ أن تخرج إلى جُدَّةَ لا وجه لقوله، وحَبُّكَ بكل حال صحيح إن شاء الله تعالى، ما دام على منهج الرسول صلى الله عليه وسلم، وأنت مخلص في دين الله، فيكون لأُمِّكِ كما أردت.

مطالب مرتبط:

(۴۱۳۹) حکم عبور حاجی تمتع از ابیار علی بدون احرام هنگام بازگشت از مدینه به مکه

بنابراین در حق این مرد مشروع است که در ابیار علی احرام ببندد یعنی از ذی الحلیفه هنگامی که از مدینه بر می­گردد زیرا به نیت حج برگشته بنابراین از میقات عبور می­کند در حالی که نیت حج را دارد پس بر او لازم است احرام ببندد....

ادامه مطلب …

(۴۱۳۷) حکم احرام از مکه به‌ جای میقات و نیابت در تکرار حج واجب

احرام بستن در میقات برای کسی که قصد حج و عمره را دارد واجب است ...

ادامه مطلب …

(۴۱۵۵) حکم حجی که بدون احرام از میقات انجام شده

بر تو فدیه واجب واجب است یعنی گوسفندی را ذبح نموده و بین فقرا تقسیم کنی...

ادامه مطلب …

(۴۱۶۱) حکم نیت احرام در فرودگاه جده بدون همراه داشتن لباس احرام

حقیقت این است که انسان می­تواند در هواپیما بدون لباس احرام نیت احرام کند بدین صورت که....

ادامه مطلب …

(۴۱۴۸) حکم احرام از جعرانه پس از عبور ناآگاهانه از میقات در مسیر مدینه به مکه

جواب ما بر این سؤال این است که عمره درست است زیرا ارکان آن را کامل ادا کردید؛ احرام، طواف، سعی را انجام دادید اما نزد اهل علم بر شما فدیه لازم است....

ادامه مطلب …

(۴۱۶۲) حکم نیت احرام پس از پاک شدن از حیض در خانه برای عمره

بر این زن طبق آن چه اهل علم می­گویند خون واجب است یعنی گوسفندی که آن را در مکه ذبح نموده و همه­ی گوشت آن را بین فقرا تقسیم کند و مادامی که نمی­دانسته گناه از او ساقط می­شود اما فدیه ساقط نمی­شود زیرا واجبی را ترک نموده است....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه