(۴۰۶۱) سوال: فوایدی که مردم آن را در حج مشاهده می‌‌کنند چیست؟

جواب:

فوایدی که مسلمانان آن را در حج مشاهد می‌‌کنند فوایدی زیادی از جمله فواید دینی، اجتماعی و دنیوی است:

فواید دینی: آن چه حاجیان از ادای مناسک آن را انجام می‌‌دهند همچنین از آن چه از علم و نصیحت علما در این جا و آن جا می‌‌آموزند همچنین انفاق‌‌هایی که در حج حاصل می‌‌شود از انفاق در راه الله À محسوب می‌‌شود.

فواید اجتماعی: آن چه از شناخت بین مردم، انسجام، یادیگیری اخلاق نیک از یک‌‌دیگر، حسن تعامل و تربیت همان‌‌طور که برای هر خردمندی آشکار است حاصل می‌‌شود.

فواید دنیوی: آن چه از درآمد برای صاحبان ماشین‌‌ها و… به خاطر اجاره برای ادای حج حاصل می‌‌شود همچنین آن چه برای حاجیان از تجارتی که همراه خود می‌‌آوردند و از مکه وارد می‌‌کنند  و… از فواید بزرگ حاصل می‌‌شود به همین دلیل الله À می‌‌فرماید: {لِّيَشْهَدُوا مَنَافِعَ لَهُمْ}[حج: ۲۸](تا شاهد منافع (گوناگون) خویش باشند) لذا به صوررت صیغه‌‌ی جمع بلکه به صیغه‌‌ی منتهی الجموع ذکر نمود.

اما با کمال تأسف در این زمانه بسیاری از مردم از حج چنین استفاده‌‌های بسیار سودمندی نمی‌‌برند بلکه مانند این که حج اعمال و سخنانی پوچ و سست است که در آن جز تصویری صرف نیست به همین دلیل نه دل خشوع به دست می‌‌آورد و نه بین مؤمنین الفت و آموزش امور دینشان حاصل می‌‌شود بلکه چه بسا برخی بدشان بیاید که از نصیحت‌‌گری پند و اندرزی بشنوند تا جایی که ممکن است برخی از آن‌‌ها  نیت بدی در دعوت مردم به سوی باطل داشته باشند حال یا به وسیله‌‌ی گفتار یا به وسیله نشر بولتن‌‌های گمراه کننده و فاسد نیت بدی داشته باشند و این بدون شک از چیزهای نگران کننده است و از جمله چیزهایی است که حج را خارج از چارچوب شریعت که به خاطر آن تشریع شده قرار می‌‌دهد و برادران حاجی خود را به این مسائل توصیه می‌‌کنم:

 اول: اخلاص نیت برای الله À در حج لذا از حج خود نیتی جز رسیدن به پاداش الله À و بهشت نداشته باشند.

دوم: حرص کامل بر تبعیت از پیامبر ﷺ در حجش داشته باشند زیرا پیامبر ﷺ می‌‌فرماید: «لتأخذوا عني مناسككم»[۱]: (مناسک حج خود از من بگیرید).

سوم: حرص کامل بر انسجام، تقریب بین مسلمانان و آگاه ساختن یک‌‌دیگر از آن شایسته است در مسائل دینی، اجتماعی و.. بدانند.

چهارم: نرمی و لطف به حاجیان در هنگام مشاعر، طواف، سعی (بین صفا و مروه)، رمی جمرات (سنگ زدن به ستون‌‌های سه‌‌گانه)، رفتن به مزدلفه، عرفه و دیگر مکان‌‌ها.

پنجم: اهتمام دادن بر ادای مناسک حج با آرامش و این که شخص به این صورت نیاید گویا که می‌‌خواهد با یک لشکر یا سرباز جنگی مقابله کند و چنین چیزی هنگام رمی جمرات صورت می‌‌گیرد زیرا می‌‌یابی که مردم به سوی جمرات می‌‌آیند در حالی که یکی از آن‌‌ها با خشم و عصبانیت تمام حاضر می‌‌شود و شاید حرف‌‌های ناپسندی که در جای دیگر از این جا حتی شایسته نیست زده شود بزند چه برسد به این مکان.

 ششم: این که تا حد امکان از اذیت‌‌های حسی و معنوی دوری کند بدین معنا که از ریختن زباله در راه‌‌ها و خیابان‌‌ها و دیگر اذیت‌‌ها پرهیز کند همچنین از کشیدن سیگار در میان مردمی که از این کار بدشان می‌‌آید بپرهیزد هر چند که سیگار کشیدن در حالت احرام و غیر احرام حرام است زیرا الله À می‌‌فرماید: {فمَن فَرَضَ فِيهِنَّ الْحَجَّ فَلَا رَفَثَ وَلَا فُسُوقَ وَلَا جِدَالَ فِي الْحَجِّ}[بقره: ۱۹۷](پس کسی که در این ماه‌‌ها حج را (بر خود) فرض گرداند (باید بداند که) در حج آمیزش جنسی و گناه و جدال (روا) نیست) و سیگار حرام است و پافشاری بر آن باعث می‌‌شود گناهی از گناهان کبیره شود.

مهم این که انسان در حج براز لحاظ دین و اخلاق  کامل‌‌ترین حالت ممکن باشد تا طعم و اثر حج را بیابد.

[۱] تخریج آن گذشت.