(۳۸۹۴) سوال: حکمت از زود افطاری کردن و به تأخیر انداختن سحری در ماه رمضان چیست؟

جواب:

حکمتش آسان گرفتن بر بندگان و پایبند بودن به حدود و اوامر الله ﷻ است؛ زیرا الله ﷻ خوردن سحری را تا زمان طلوع فجر محدود نموده و فرموده است: {فَالآنَ بَاشِرُوهُنَّ وَابْتَغُوا مَا كَتَبَ اللَّهُ لَكُمْ وَكُلُوا وَاشْرَبُوا حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَكُمْ الْخَيْطُ الأَبْيَضُ مِنْ الْخَيْطِ الأَسْوَدِ مِنْ الْفَجْرِ ثُمَّ أَتِمُّوا الصِّيام إِلَى اللَّيْلِ} [البقرة: ۱۸۷] : (اکنون با آنان هم‌بستری کنید و آن‌چه را که الله برایتان مقدّر نموده، جویا شوید؛ بخورید و بیاشامید تا روشنی فجر در سپیده‌دم از سیاهی شب برایتان آشکار گردد سپس روزه را تا این که شب فرا برسد تکمیل نمایید). در این قسمت از آیه تأمل و تدبر کنید: {حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَكُمْ الْخَيْطُ الأَبْيَضُ مِنْ الْخَيْطِ الأَسْوَدِ مِنْ الْفَجْرِ} : (تا روشنی فجر در سپیده‌دم از سیاهی شب برایتان آشکار گردد) نگفت: تا این که فجر طلوع کند؛ در این عبارت، تدبر کن تا اشاره‌ی‌ واضح به آسان گرفتن بر امت برایت آشکار شود و این که بندگان فقط به اندازه‌ی توان و طاقتشان تکلیف می‌شوند.

زود خوردن افطاری نیز به این منظور است که هر چه زودتر، حق نفس از آن‌چه دوست دارد اما به خاطر فرمان‌برداری و اطاعت از الله ﷻ از آن دست کشیده است داده شود. پایبند بودن به حدود شرعی نیز در این مسئله وجود داردزیرا الله ﷻ می‌فرماید: {ثُمَّ أَتِمُّوا الصِّيام إِلَى اللَّيْلِ} [البقرة: ۱۸۷] : (سپس روزه را تا این که شب فرا برسد تکمیل نمایید). رسول الله ﷺ نیز فرمود: «إذا أقبل الليل من هاهنا وأدبر النهار من هاهنا وغربت الشمس فقد أفطر الصائم»[۱] : (وقتی شب از این‌جا روی آورد و روز از این‌جا پشت نمود و خورشید غروب کرد، روزه‌دار افطار می‌کند).

۱-تخریج آن گذشت.