چهارشنبه 23 ربیع‌الثانی 1447
۲۳ مهر ۱۴۰۴
15 اکتبر 2025

(۳۸۷۱) حکم روزه‌داری در صورت جنابت قبل از سحر و عدم انجام غسل

(۳۸۷۱) سوال: شخصی که قبل از وقت سحر یا در وقت سحر دچار جنابت ‌شود سپس سحری ‌بخورد و بعد از اذان فجر، نیت کند که روزه بگیرد سپس در حالی ‌که نمازش را نخوانده و غسل نکرده است تا مغرب بخوابد، حکمش چیست؟ با توجه به این ‌که همسرش به او رسیدگی می‌کند اما وی با وجود این که بیدار است سخن همسرش را گوش نمی‌دهد.

جواب:

اگر این مرد در این روز یا دیگر روزها نماز را ترک می‌کند، روزه‌اش باطل است و پذیرفته نمی‌شود؛ زیرا روزه‌ی كافر، درست نیست و تارك نماز، كافر است؛ یعنی دچار کفر اكبر شده که او را از اسلام خارج می‌کند و مرتد به شمار می‌رود. اگر با همین حالت بمیرد، از کسانی است که برای همیشه در آتش دوزخ خواهد ‌ماند و با فرعون، هامان، قارون و أبيّ بن خلف محشور خواهند شد؛ اما اگر فقط در همان روز نمازش را ترک کرده و معمولا نماز می‌خواند، بدون تردید مرتکب گناه بزرگی شده است ولی کافر نیست و روزه‌اش صحيح می‌باشد زیرا طهارت و پاکی از جنابت، از شروط صحت روزه نیست لذا اگر  روزه‌دار با جنابت، صبح کند، روزه‌اش صحيح است؛ يعني اگر در آخر شب دچار جنابت شود سپس سحری بخورد و تنها بعد از طلوع فجر غسل کند، روزه‌اش صحيح است؛ زیرا الله À می‌فرماید: {فَالآنَ بَاشِرُوهُنَّ وَابْتَغُوا مَا كَتَبَ اللَّهُ لَكُمْ وَكُلُوا وَاشْرَبُوا حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَكُمْ الْخَيْطُ الأَبْيَضُ مِنْ الْخَيْطِ الأَسْوَدِ مِنْ الْفَجْرِ ثُمَّ أَتِمُّوا الصِّيام إِلَى اللَّيْلِ} [البقرة: ۱۸۷] : (اکنون با آنان هم‌بستری کنید و آن‌چه را که الله برایتان مقدّر نموده، جویا شوید؛ و بخورید و بیاشامید تا روشنی فجر در سپیده‌دم از سیاهی شب برایتان آشکار گردد؛ سپس روزه را تا این که شب فرا برسد تکمیل نمایید)؛ این مستلزم این می‌باشد که جایز است شخص تا طلوع فجر هم‌بستری نماید و لازمه‌ی این نیز چنین می‌شود که وی غسل نخواهد کرد تا این که فجر، طلوع کند و بدین خاطر است که: «كان النَّبِيّ ﷺ يصبح جنباً من غیر حُلُم ثم يصوم»[۱] : (رسول الله ﷺ در حالت جنابت که ناشی از احتلام نبود، صبح می‌کرد سپس روزه می‌گرفت).


۱-تخریج آن گذشت.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

تقول السائلة: ما حكم من يكون عليه جنابة قبل وقت الشحور، أو أثناء وقت السحور، ثم تسحر، وبعد الأذان نوى الإمساك، ثم ذهب ونام، ولم يُصلِّ، ولم يغتسل من الجنابة، ونام حتى المغرب، ولم يصل، ولم يغتسل، علما بأن الزوجة قامت بأمره، وهو مستيقظ، ولم يسمع كلامها؟

فأجاب – رحمه الله تعالى -: إذا كان هذا الرجل يَدَعُ الصلاة في هذا اليوم وفي غيره فإنه لا صيام له، وصيامه باطل مردود عليه؛ لأن الصيام لا يصح من كافر، وتارك الصلاة كافر كفرًا أكبر مُحرِجًا عن الملة، وهو مرتد عن الإسلام، إذا مات على هذه الحال فهو من أهل النار المخلَّدين فيها، الذين يُخشَرون مع فرعون وهامان وقارون وأبي بن خلف.

أما إذا كان تركها في ذلك اليوم وحده، وكان من عادته أن يُصلي فلا شك أنه أتى إنما عظيما، ولكنه لا يَكْفُر بذلك، وصيامه صحيح؛ لأنه ليس من شرط الصيام الطهارة من الجنابة. ولهذا لو أن الإنسان أصبح جنبا وهو صائم كان صومه صحيحًا، يعني: لو أنه حصلت عليه جنابة في آخر الليل، ثم تسحر، ولم يغتسل إلا بعد طلوع الفجر، فإن صيامه صحيح.

ودليل ذلك قوله تعالى: ﴿ فَالْنَ بَشِرُوهُنَّ وَابْتَغُوا مَا كَتَبَ اللَّهُ لَكُمْ وَكُلُوا وَاشْرَبُوا حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَكُمُ الْخَيْطُ الأَبْيَضُ مِنَ الْخَيْطِ الْأَسْوَدِ مِنَ الْفَجْرِ ثُمَّ أَتِمُّوا القِيَامَ إِلَى اليل ﴾ [البقرة: ۱۸۷]. وهذا يقتضي أنه يجوز أن يُجامِع إلى أن يطلع الفجر، ومن لازم ذلك أنه لن يغتسل إلا بعد طلوع الفجر، ولهذا «كَانَ النَّبِيُّ -عليه الصلاة والسلام – يُصْبِحُ جُنُبا مِنْ غَيْرِ حُلُمٍ، ثُمَّ يَصُومُ».

مطالب مرتبط:

(۳۸۵۸) حکم استفراغ عمدی در حالت روزه‌داری

اگر نمی‌دانستی که این کار روزه‌ات را باطل می‌کند، قضای روزه بر تو واجب نیست زیرا از روی جهل و ناآگاهی روزه‌ات را باطل کرده‌ای و کسی ‌که از روی ناآگاهی یک باطل ‌کننده‌ را انجام دهد، روزه‌اش باطل نمی‌شود؛ اما اگر می‌دانستی که استفراغِ عمدی، موجب باطل شدن روزه می‌شود، گناه‌کار هستی و باید قضای روزه‌ات را انجام دهی...

ادامه مطلب …

(۳۸۸۸) حکم و کفاره هم‌بستری مکرر در روزهای رمضان

احتياط این است که در ازای هر روز، كفاره‌ی جداگانه انجام دهی زیرا این‌کار برای رفع مسئولیت بهتر است؛ اما نمی‌گوییم که این کار، واجب است بلکه فقط برای احتياط است؛ لذا اگر این کار برایت سخت و دشوار است، انجام یک کفاره، کافی است.....

ادامه مطلب …

(۳۸۵۲) حکم استفاده از اسپری آسم برای روزه‌دار

اگر این اسپری به معده نمی‌رسد و فقط حلق را خنک کرده و مجاری تنفسی را باز می‌کند، روزه را باطل نمی‌کند اما اگر مایع است و به معده می‌رسد، روزه را باطل می‌کند.....

ادامه مطلب …

(۳۸۷۹) حکم روزه‌دار در صورت خوردن به اشتباه در روز رمضان

چیزی بر عهده ندارد و گناهی بر وی نیست زیرا جاهل و بی‌اطلاع بوده است...

ادامه مطلب …

(۳۸۸۹) حکم کامل نکردن کفاره روزه ماه رمضان

اگر این فرد به یک ماه روزه اکتفا کرده، از وی پذیرفته نیست و باید دوباره از نو شروع کند؛ زیرا اگر ادامه دهد و روزه‌های قبلی را از سر بگیرد، شرط پیاپی بودن عملی نمی‌شود در حالی‌ که پیاپی بودن، شرط است....

ادامه مطلب …

(۳۸۵۵) حکم استفاده از روغن مو در زمان روزه‌داری

روزه‌ی زن به خاطر استفاده از روغن، باطل نمی‌شود. ...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه