(۳۸۲۷) جبران روزه‌های فوت‌شده در دوران جوانی و شرایط کفاره

(۳۸۲۷) سوال: من جوان مجردی هستم که برای کار به برخی کشورهای عربی سفر می‌کنم تا شرایط زندگی خوبی را برای برادران و خواهرانم فراهم کنم. در کشور لبنان بودم که ماه مبارک رمضان شروع شد و برخی روزها که شرایط دشواری داشتم را روزه نگرفتم زیرا از خانواده‌ام دور بودم و کسی نبود که به من کمک کند. من آن زمان نوزده سال داشتم و اکنون بیست و چهار سال دارم و در این روزها نمازم را نیز می‌خوانم. می‌خواهم قضای آن روزه‌ها را بگیرم؛ لطفا مرا راهنمایی کنید. آیا روزه بگیرم یا كفاره بدهم؟ راه حل چیست؟ با توجه به این که آن روزها را به خاطر کمبود وقت، روزه نگرفته‌ و قصدی نداشته‌ام.

جواب:

این شخص که اهل حلب است و در لبنان به سر می‌برده، مسافر محسوب می‌شود زیرا از محل اقامتش جدا شده است. سفر بنا بر قول اهل لغت و زبان‌شناسان، به معنای ترک و جدایی از محل سکونت است. بنابراین برایش جایز است که در رمضان روزه نگیرد. اگر از روی تأویل، روزه نگرفته و گمان کرده که معذور است، باید قضای تک تک آن روزهایی که روزه نگرفته را به جای بیاورد و پس از آن دیگر كفاره‌ای ندارد.

سؤال: شیخ بزرگوار! این فرد وقتی روزه نگرفته، نوزده سال داشته و اکنون بیست و چهار سال دارد؛ حکمِ به تأخیر انداختن قضای روزه‌هایش در این مدت چیست؟

جواب: این رویه در واقع، سهل‌انگاری است که فردی کاری را انجام دهد و بعد از مدت طولانی درباره‌ی آن سؤال بپرسد! بر مسلمان واجب است عبادتش را با آگاهی و بصیرت انجام دهد تا بداند که الله À را چگونه عبادت کند. اگر چنین نشد، حدّاقل درباره‌ی کاری که می‌خواهد انجام دهد، ابتدا بپرسد تا فرصتش را از دست ندهد. به این شخص می‌گوییم: با تأخیر کردن در پرسیدن این سؤال از وقت خودش مرتکب اشتباه شده‌ای اما چیزی جز انجام قضای آن روزه‌ها بر تو واجب نیست؛ زیرا بنا بر دیدگاه برتر و راجح، بر شخص سهل‌انگار فقط واجب است که قضای روزه‌ی رمضان را به جای آورد و به درگاه الله À توبه و استغفار نماید.

تعداد بازدید: 2

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: من حلب أنا شاب أعزب غير متزوج، أسافر إلى بعض الدول العربية من أجل العمل؛ لكي أُوفّر لإخوتي وأخواتي رغد العيش، ثم صادفني شهر رمضان المبارك، وأنا في لبنان، وأفطرتُ في بعض الأيام . منه؛ لأنه صادفتني بعض الصعوبات فيه؛ لأنني بعيد عن أهلي، وليس لي مَن يَخدمني، وكان عمري في ذلك الوقت تسع عشرة سنة، والآن عمري أربع وعشرون سنة، وأنا أُصلي في هذه الأيام، وأنا أريد أن أقضي ما فاتني، فهل علي صيام أم كفارة، علما بأنه عندما أفطرتُ في تلك الأيام كان من غير مقصود، وبسبب من ضيق الوقت؟

فأجاب رحمه الله تعالى: هذا الرجل ما دام أنه من أهل حلب، وكان في لبنان، فإنه يُعتبر مسافرًا؛ لأنه فارق محل إقامته، والسفر كما قال أهل اللغة مفارقة محل الإقامة، فهو ممن يجوز له أن يفطر في رمضان، وإذا كان أفطر في رمضان متأولا، وظانًا أنه معذور في هذا الفطر، فإن عليه قضاء ما أفطر يوما بيوم، وبعد ذلك لا يكون عليه كفارة.

لكن بالنسبة لتأخر القضاء، فإنه أفطر وهو في التاسعة عشرة، وهو الآن في الرابعة والعشرين، فما الحكم في ذلك؟

فأجاب -رحمه الله تعالى-: هذا في الحقيقة يُعتبر تفريطا؛ أن يعمل العمل، ثم بعد مدة طويلة يذهب ويسأل عنه، يجب على المسلم أولا ألَّا يَدخُل في العبادة إلا عن علم وبصيرة؛ ليعرف كيف يعبد الله، ثم إذا لم يكن ذلك فلا أقول أن يسأل عن الأمر في وقته حتى لا تفوت عليه الفرصة.

فنقول لهذا الرجل: قد أخطأت في تأخير السؤال عن وقته، ولكن لا يلزمك سوى القضاء؛ لأن القول الراجح أنه لا يجب على المفرط سوى قضاءِ رمضان مع التوبة والاستغفار.