چهارشنبه 29 ذیحجه 1446
۴ تیر ۱۴۰۴
25 ژوئن 2025

(۳۷۸۳) حکم کسی که چند ماه رمضان در سال‌های گذشته روزه نگرفته

(۳۷۸۳) سوال: حکم کسی که چند ماه رمضان در سال‌های گذشته را از روی سهل‌انگاری، نادانی، بی‌توجهی و پیروی از هوس و شیطان، روزه نگرفته باشد چیست؟ اکنون بعد از گذشت چند سال، باید قضای آن روزه‌ها‌ را به جا آورد؟

جواب:

بیشتر علما بر این نظر هستند که قضا بر وی لازم است و اگر قضا نکند، توبه‌اش درست نخواهد بود اما دیدگاه برتر و راجح این است که قضا لازم نیست. این به معنای تخفیف و نرمی با این شخص نیست بلکه سخت‌گیری بر وی است! زیرا حتی اگر قضا را به جا آورد نیز هرگز از وی پذیرفته نمی‌شود لذا انجام کاری که پذیرفته نمی‌شود چه فایده‌ای دارد؟ بدین خاطر گفتیم پذیرفته نمی‌شود زیرا کسی که عامدانه و بدون عذر، انجام یک عبادت وقت‌دار را به تأخیر بیاندازد سپس آن ‌را انجام دهد، در زمانی غیر از آن‌چه الله À و پیامبرش ﷺ امر نموده‌اند، انجام داده است لذا این عبادتش مردود خواهد بود؛ رسول الله ﷺ فرمود: «من عمل عملاً ليس عليه أمرنا فهو رد»[۱] : (هر کس عملی انجام دهد که دین و امر ما بر آن نباشد، مردود است)؛ یعنی به خودش برمی‌گردد و در نتیجه بر کسی که برای مدت چند سال، روزه‌ی رمضان را ترک کرده، واجب است که به درگاه الله À توبه نماید، اعمال نیک و شایسته انجام دهد، پایبند باشد و ثبات و استواری را از الله À درخواست کند.


۱-تخریج آن گذشت.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: ما حكم من تَرَك سنوات لم يصم رمضان فيها تساهلا، أو جَهْلًا، أو عدم مبالاة واتباعًا للهوى والشيطان؟ وهل يقضي الآن بعد هذه السنوات ما فاته، خصوصًا إذا كان تَرْكُه هذا منذ سنوات مضت؟

فأجاب رحمه الله تعالى: أكثر أهل العلم على أنه يلزمه القضاء، فإن لم يفعل لم تصح توبته، ولكن القول الراجح أنه لا يلزمه القضاء، نقول هذا ليس رفقا به، ولكن تشديدا عليه؛ لأنه لو قضى لن يُقبل منه، فما الفائدة في عمل لا يُقبل ؟ وإنما قلنا: إنه لا يقبل منه؛ لأنَّ مَن تعمَّد تأخير العبادة المؤقتة عن وقتها بلا عذر، ثم أتى بها، فقد أتى بها على غير ما أمر الله به ورسوله، فتكون مردودة عليه؛ لقول النبي – صلى الله عليه وعلى آله وسلم-: «مَنْ عَمِلَ عَمَلًا لَيْسَ عَلَيْهِ أَمْرُنَا فَهُوَ رَدُّ». أي مردود عليه، وعلى هذا الذي ترك هذه السنوات من رمضان أن يتوب إلى الله، ويُصْلِحَ العمل ويستقيم، ويسأل الله الثبات.

مطالب مرتبط:

(۳۸۰۹) حکم روزه برای بیمار نیازمند به مصرف مداوم دارو و آب

اگر پیوسته نیاز به دارو و درمان داری و امکان کنار گذشتن آن فراهم نیست، گناه و حرجی بر تو نیست که رمضان را روزه نگیری. بر هر کسی که وضعیتی مشابه وضعیت شما دارد واجب است که به ازای هر روز، یک مسکین را غذا دهد....

ادامه مطلب …

(۳۸۳۳) حکم روزه‌داری پس از قطع خون نفاس و پیش از اطمینان از پاکی کامل

اگر آن روز را روزه گرفته و نسبت به پاکی یا عدم پاکی خویش تردید داشته است، باید روزه‌ی آن روز را دوباره بگیرد زیرا آن روزه‌اش درست نیست.....

ادامه مطلب …

(۳۸۱۹) حکم روزه برای مبتلا به زخم معده

اگر امیدی به بهبودی این بیماری نیست، این مريض حكم پیرمرد کهن‌سالی را دارد که نمی‌تواند روزه بگیرد؛ پس هر دوی آنان باید به ازای هر روز، یک مسكين را غذا بدهند....

ادامه مطلب …

(۳۸۱۲) حکم قضای روزه‌ها در صورت ناتوانی از روزه گرفتن

علما بیان نموده‌اند فردی که نمی‌تواند روزه بگیرد و این ناتوانی‌اش مستمر است، بر وی همانند شخص کهن‌سالی که از روزه گرفتن عاجز می‌باشد، واجب است به ازای هر روز، یک مسکین را غذا دهد...

ادامه مطلب …

(۳۸۰۱) حکم به تاخیر انداختن خوردن تا فرا رسیدن اذان صبح

شخص می‌تواند بخورد و بنوشد تا زمانی که سپیده‌دم برایش آشکار شود؛ اگر در صحرا باشد آن را ببیند یا صدای اذانی که اطمینان دارد آن مؤذن هنگام طلوع فجر اذان می‌گوید را بشنود....

ادامه مطلب …

(۳۷۶۵) روش رسول الله ﷺ و صحابه در ماه رمضان

روش و منش رسول الله ﷺ و سلف صالح اعم از صحابه و کسانی که به خوبی از آنان پیروی نموده‌اند چنین بوده که با بسیار انجام دادن کارهای نیک و خودداری از کارهای بد، بیشترین استفاده را از این ماه مبارك می‌برده‌اند...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه