(۳۶۸۱) سوال: جوانی بیست و سه ساله هستم که از کودکی در انجام عبادتها، سستی و سهلانگاری کردهام؛ چنان که یک ماه نماز میخواندم سپس یک ماه نمیخواندم و یک سال روزه میگرفتم سپس دو سال نمیگرفتم و مرتکب برخی گناهان میشدم اما الحمدلله، الله À به من توفیق توبه کردن عطا نمود و به درگاه پروردگارم توبهی نصوح نمودم. در مورد بدیها و گناهان کبیره و بزرگی که قبلا مرتکب شدهام، چه کاری باید انجام دهم؟
جواب:
اگر این جوان به درگاه الله À توبهی نصوح و صادقانه نموده است، توبهاش تمام گذشتهاش را پاک مینماید و نیازی نیست که قضای هیچ نماز و روزهای را به جا آورد. همچنین اگر مالی داشته و یک سال کامل بر آن نگذشته است نیازی نیست زکات بپردازد اما اگر یک سال کامل بر مالش گذشته باشد، واجب است زکاتش را بپردازد؛ زیرا زکات، متعلق به حقوق دیگران است و راهی جز رساندن حقوق به اهل آن نیست. شاید کسی بگوید: حتی زکات نیز از او ساقط میشود زیرا جانب عبادت خاص برای الله À در زکات، غالب است؛ اما احتياط این است که زکات را ادا کند؛ برای مثال: شخصی به مدت چهار سال، پرداخت زکات را از روی سهلانگاری ترک میکند سپس توبه مینماید؛ به وی میگوییم: زكات چهار سال گذشته را بپرداز زیرا در زکات، حق دیگران وجود دارد و حق هر کس باید به وی داده شود. این کار به احتیاط نزدیکتر است و قطعا مسئولیت از عهدهی فرد برطرف میشود اما عبادتهایی که میان او و پروردگارش میباشد با توبه کردن ساقط میشود و نیازی به قضای آنها نیست.