(۳۵۱۳) سوال: اهل روستایم رسمی دارند: هنگامی که یکی از آنان از دنیا می‌رود زنان گریه می‌کنند، گریبان‌ها را پاره می‌کنند، بر سر و صورت خود می‌زنند و نوحه سرایی می‌کنند. بعضی از افراد دینی آنان را نصیحت می‌کنند اما فایده‌ای ندارد اضافه بر این با همین حالت مذکور جنازه را تا قبرستان نیز همراهی می‌کنند و مردان و زنان در مسیر بر سرهایشان خاک می‌ریزند. وقتی جنازه به قبرستان رسید و دفنش کردند بر قبر نشسته گریه و نوحه سرایی می‌کنند. بعد از گذشت چهل روز برای میت شام پخته و همه‌ی مردم را بدون استثنا دعوت می‌کنند و شام با ریختن قهوه و چای بر زمین به پایان می‌رسد. نظر شما درباره‌ی این رسم چیست؟ حکم کسی که آن را انجام دهد چیست؟
جواب:
این رسم رسمی منکر و بدعتی گمراه است. بر مسلمان واجب است هنگام ابتلا به مصیبت به قضا و قدر الله À راضی باشد و بداند هر کاری انجام دهد این مصیبت ناگزیر اتفاق می‌افتد زیرا تقدیر نوشته شده، قلم‌ها خشک شده و صُحُف جمع شده‌اند. هر چه باشد باید تقدیر الله À به وقوع بپیوندد. همان طوری که مسلمانان می‌گویند: هرآنچه الله بخواهد می‌شود و هر آنچه نخواهد نمی‌شود. اگر انسان به این مسئله اطمینان داشته باشد و بداند این مصیبت از جانب الله À است راضی شده و تسلیم می‌شود. همان طور که علقمه پیرامون فرموده‌ی الله À: {وَمَن یُؤمِن باللَّهِ یَهدِ قَلبَهُۥۚ}[التَّغَابُنِ: ١١] (هرکس به الله ایمان آورد قلبش را هدایت می‌کند) می‌گوید: “شخصی است که به مصیبتی دچار می‌شود و می‌داند که از جانب الله À است پس راضی و تسلیم می‌شود.” بنابراین وظیفه‌ی انسان هنگام دچار شدن به مصیبت‌ها صبر و امید داشتن به اجر است تا این که از ثواب محروم نشود زیرا مصیبت دیده‌ی حقیقی کسی است که از ثواب محروم شود. هرگاه به مصیبتی دچار شدی بگو: «إِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ ، اللَّهُمَّ أْجُرْنِي فِي مُصِيبَتِي ، وَأَخْلِفْ لِي خَيْرًا مِنْهَا»[۱] : (ما از آنِ الله هستیم و به سوی او باز می‌گردیم، بارالها در مقابل مصیبتم به من اجر بده و بهتر از آن را برایم جایگزین بنما) اگر چنین کنی الله À در مقابل مصیبت به تو اجر داده و بهتر از آن را برایت جایگزین می‌کند. این چیزی است که پیامبر ﷺ فرموده و واقع بر آن شهادت داده است. ام‌سلمه È همسر ابوسلمه J بود و وی را بسیار زیاد دوست داشت. هنگامی که ابوسلمه وفات یافت گفت: «اللَّهُمَّ أْجُرْنِي فِي مُصِيبَتِي ، وَأَخْلِفْ لِي خَيْرًا مِنْهَا» در حالی که با خودش می‌گفت: چه کسی از ابوسلمه بهتر است؟ وقتی عده‌اش تمام شد پیامبر ﷺ او را خواستگاری کرده و با وی ازدواج نمود که رسول الله ﷺ برایش بهتر از ابوسلمه J بود. همچنین وقایع زیادی بر این مسئله گواه بوده‌اند.
لذا انسان اگر صبر کند و امید اجر داشته باشد به صابران به طور کامل و بدون حساب اجر داده می‌شود اما بی‌تابی، اندوه و نوحه سرایی مصیبت را بر نمی‌گرداند بلکه موجب وقوع در گناه می‌شود زیرا نوحه‌سرایی بر میت از جمله گناهان کبیره است که از پیامبر ﷺ ثابت است که ایشان شخصی که نوحه سرایی می‌کند و کسی که به نوحه سرایی گوش می‌دهد را لعنت نموده‌اند.[۲]نوحه‌سرا کسی است که نوحه سرایی می‌کند و مستمع کسی است که به نوحه‌سرایی گوش فرا می‌دهد. همچنین بر کسانی که والیان امور این زنان هستند واجب است آنان را بازدارند. همچنین بر والیان امور سرزمین و افرادی که دارای سلطنت هستند نیز واجب است چنین کارهایی را در قبرستان‌ها و بازارها منع کرده و زنان را از همراهی کردن جنازه‌ها منع کنند تا جامعه، جامعه‌ای اسلامی باشد که الله À را بشناسد و به قضا و قدرش راضی باشد.
