(۳۴۳۱) سوال: آیا موقع ختم قرآن خود، جایز است که بگویم: این قرائت برای فلان شخص میت است؟

جواب:

این مبنی بر جایز بودن اهدای قربات به اموات است، و قول راجح اینست که اهدای قربات به اموات مسلمانان جایز است، فرقی نمی‌کند از نزدیکان انجام دهنده این عمل باشد یا از طرف کسانی غیر از نزدیکانش باشد؛ زیرا در چندین مورد ثابت است که پیامبر ﷺ صدقه برای میت [تخریج آن گذشت]، و روزه برای میت [تخریج آن گذشت]، و حج برای میت [تخریج آن گذشت] را جایز شمردند، و وارد نشده از پیامبر ﷺ که قرائت برای میت را مانع شده باشند، و یا ذکر برای میت و مواردی از این قبیل، لذا درست اینست که اهدای ثواب به اموات چنانچه مسلمان باشند جایز است، پس وقتی انسان قسمتی از قرآن را به نیت این خواند که برای فلان قوم و خویش نزدیک یا دور اوست، طبق قول راجح اشکالی ندارد.

ولی من مردم را به چیزی بهتر از این راهنمایی می‌کنم، و آن هم دعا برای میت است؛ همانا دعا برای میت بهتر از اهدای قربات به اوست، به دلیل فرموده‌ی پیامبر ﷺ:  «إِذَا مَاتَ الإنْسَانُ انقَطَعَ عنْه عَمَلُهُ إِلَّا مِن ثَلَاثَةٍ: إِلَّا مِن صَدَقَةٍ جَارِيَةٍ، أَوْ عِلْمٍ ينْتَفَعُ بِهِ، أَوْ وَلَدٍ صَالِحٍ يَدْعُو له». [تخریج آن گذشت] یعنی: (هرگاه فردی بميرد عمل وی قطع می‌شود، جز از سه چيز: صدقه‌ی جاريه، يا علم بامنفعتى كه از خود به جای بگذارد، يا فرزند صالحی كه برای وى -پس از مرگش- دعا كند). پس فرزند و دعا را یاد کرد و عمل را یاد ننمود، و اگر عمل برای اموات امر مطلوبی بود قطعا پیامبر ﷺ بدان راهنمایی می‌کردند، به خصوص که ایشان درباره‌ی اعمال و قطع شدن آن با مرگ سخن می‌گویند.

و بر همین اساس به کسی ‌که می‌خواهد برای پدر یا مادرش نماز بخواند، یا برای آن‌ دو صدقه دهد و یا برای هرکسی غیر از آن دو، می‌گوییم: برایت بهتر اینست که برای پدر و مادرت دعا کنی، و اعمال را برای خودت قرار دهی.