(۳۴۲۷) سوال: از رسول الله ﷺ وارد شده که فرمودند: «يصبح على کل سلامي من أحدکم صدقة، فکل تسبيحة صدقة، وکل تحميدة صدقة، و کل تهليلة صدقة، وکل تکبيرة صدقة، و أمر بالمعروف صدقة، ونهي عن المنکر صدقة» یعنی: (درهر روز به خاطر هر بند و مفصلی بر شما صدقه لازم است، پس هر سبحان الله، الحمدلله، لا إله إلا الله و هر الله اکبر صدقه است و همچنین امر به معروف و نهی از منکر صدقه به حساب می‌آید). در بسیاری از اوقات تسبیح و یاد الله می‌کنم به این نیت که ثواب آن چه را که می‌گویم به عنوان صدقه‌ای برای مادرم که فوت نموده باشد و در هنگام آشپزی می‌گویم: ثواب این کار صدقه‌ای برای مادرم باشد ؛ آیا این کار درست است؟
جواب:
این کار درست نیست و به نسبت صدقه‌ای که در هر روز بر هر مفصلی از مردم لازم است، رسول الله ﷺ فرمودند که در هر روز به خاطر هر بند و مفصلی بر شما صدقه لازم است و بند و مفصل همان استخوان است یعنی: بر هر استخوان از استخوان مرد یا زن در هر روزی که خورشید در آن طلوع می‌کند صدقه وجود دارد، سپس پیامبر ﷺ ذکر نمودند که سبحان الله، الله اکبر، لا اله الا الله، امر به معروف و نهی از منکر، کمک نمودن محتاج و شبیه این‌ها صدقه است؛ لذا زمانی که انسان در هر یک از این اعمال نیت کند که صدقه‌ای به جای مرده‌ای از مردگان باشد کفایت نمی‌کند؛ زیرا پاداشش برای کسی است که آن را برای او قرار داده است.
در این مناسبت دوست دارم که به سوال کننده بگویم: بهتر است که انسان اعمال نیک را برای خود قرار داده و برای پدر و مادرش دعا نماید ؛ زیرا پیامبر ﷺ می‌فرماید: «إِذَا مَاتَ الإنْسَانُ انْقَطَعَ عنْه عَمَلُهُ إِلَّا مِن ثَلَاثَةٍ: إِلَّا مِن صَدَقَةٍ جَارِيَةٍ، أَوْ عِلْمٍ يُنْتَفَعُ بِهِ، أَوْ وَلَدٍ صَالِحٍ يَدْعُو له.»[۱] يعني: (هرگاه فرزند آدم بميرد عمل او قطع می‌شود مگر از سه چيز: صدقه‌ی جاريه، علمی که از آن سود برده شود یا فرزند صالحی که برای او دعا کند).
