سه‌شنبه 22 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
14 اکتبر 2025

(۳۳۷۲) حکم دفن میت در قبرهایی با آجر و سیمان

(۳۳۷۲) سوال: در سرزمین ما قبرها با آجر قرمز یا بلوک بنا می‌شود و ارتفاع قبر بیش از یک متر است. همچنین این قبرها با سیمان، سفید کرده می‌شود. اگر میت در این قبرها دفن شود بر وی خاک ریخته نمی‌شود بلکه قبر با آجر بسته می‌شود. اگر انسان این کار را انکار کند و از آن راضی نباشد و توانایی تغییر نیز نداشته باشد و در این قبرها دفن شود چگونه است؟ نظر شما چیست؟ الله À شما را حفظ کند. آیا بعد از یادآوری کردن، گناهی بر انسان باقی می‌ماند؟

جواب:

در واقع اگر چنین باشد که سؤال کننده یاد کرد بدین صورت که قبرها با آجر بنا شده و حدود یک متر بالا برده شود این‌‌ها قبر نیستند بلکه اتاق‌‌های بنا شده‌اند که چه بسا به اندازه‌‌ی یک میت، دو میت یا بیشتر باشد که این کار در مورد قبرها مشروع نیست بلکه مشروع در مورد قبرها این است که حفره‌‌ای در زمین به اندازه‌ی میت حفر شده و میت در آن دفن شود. روش پیامبر ﷺ و یارانش چنین بوده است لذا بر والیان امور در این سرزمین واجب است دفن صحیح که در سنت از رسول الله ﷺ وارد شده را بازگردانند و اگر انسان از دنیا رفت و چاره‌ای جز این قبرها -که در حقیقت اتاق هستند نه قبر- نداشت گناهی بر وی نیست زیرا به اختیار او نبوده است. بله اگر زمین وسیعی که ملک کسی نباشد وجود داشته باشد و ممکن باشد بگوید: مرا در آنجا دفن کنید چه بسا این کار خوب باشد و از آنچه سؤال کننده توصیف نمود بهتر باشد.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: في بلدتنا تُبنى المقابر بالطوب الأحمر الذي دخل النار، أو بالطوب الأسمنتي، ويكون ارتفاع القبر أكثر من متر، وتبيض هذه المقابر بالأسمنت، وإذا دُفن الميت في هذه المقابر لا يهال عليه التراب، بل تُغْلَقُ بالطوب أيضًا. وإذا كان الإنسان يُنْكِرُ هذا العمل، وغير راض عنه، ولا يستطيع التغيير، وبالتالي يَدْفِنُ في هذه المقابر، فما رأيكم -حفظكم الله- ؟ وهل على الإنسان إثم بعد ما ذكر؟

فأجاب رحمه الله تعالى: الواقع أنه إذا كان الأمر كما ذكر السائل: أن القبور تبنى بالطوب وتُرْفَعُ نحو متر أن هذه ليست قبورًا، ولكنها حُجَر مبنية، ربما تكون على قدر الميت الواحد، وربما تكون على قدر ميتين فأكثر، وليس هذا هو المشروع في القبور، فالمشروع في القبر أن يُحْفَرَ في الأرض حُفْرَةٌ على قدر الميت ويُدْفَنَ فيها الميت، هكذا هدي النبي – صلى الله عليه وعلى آله وسلم- وأصحابه. ولذلك يجب على ولاة الأمور في هذه البلاد أن يعودوا إلى الدفن الصحيح الذي جاءت به السنة عن رسول الله -صلى الله عليه وعلى آله وسلم-، وإذا مات الإنسان ولم يكن له بد من هذه المقابر التي هي في الحقيقة حُجَرٌ لا قبور فليس عليه إثم؛ لأن ذلك ليس باختياره. نعم لو كان هناك أرض فلاة يمكنه أن يقول: ادفنوني فيها، وهي ليست مملوكة لأحد، فربما يكون هذا جيدا، وأحسن مما وصفه هذا السائل.

مطالب مرتبط:

(۳۳۳۶) آیا دفن در غربت به میت ضرر می‌رساند؟

این مسئله ضرر و زیانی به وی نمی‌رساند زیرا انسان در هر سرزمینی دفن شود روز قیامت از همان مکان برانگیخته می‌شود...

ادامه مطلب …

(۳۳۵۰) حکم موعظه کردن هنگام دفن چیست؟

موعظه کردن هنگام دفن: اگر موعظه‌ی عادی باشد بدین معنا که انسان نشسته و منتظر آماده شدن قبر است، با همراهانش سخنانی بگوید که دل‌هایشان را نرم بگرداند این کار خوبی است که پیامبر ﷺ آن را انجام داده است اما این که بایستد و برای مردم خطبه بخواند درست نیست...

ادامه مطلب …

(۳۳۵۷) حکم نماز در مسجدی که قبری در محوطه آن قرار دارد

جایز نیست که قبر داخل محوطه‌ی مسجد باقی بماند و نگاه بکند اگر قبر زودتر بوده مسجد به وسیله‌ی دیوار از آن خارج شود تا اینکه قبر بیرون از مسجد باشد و اگر مسجد زودتر بوده قبر نبش شود و میت در قبرستان دفن شود.....

ادامه مطلب …

(۳۳۵۱) حکم ندا دادن هنگام دفن میت

این کار صحیح نیست بلکه از جمله بدعت‌هایی است که مردم، هنگام دفن میت آن را به وجود آورده‌اند بدین صورت که شخصی داخل قبر می‌رود یا بالای قبر قرار می‌گیرد سپس به طور کامل اذان می‌گوید...

ادامه مطلب …

(۳۳۳۷) حکم وصیت به دفن در مکان معین

بهتر است انسان وصیت نکند که در مکان معینی دفن شود به ویژه اگر دوری و مشقت داشته باشد زیرا این مسئله خویشاوندان و دیگران را را به سختی می‌اندازد...

ادامه مطلب …

(۳۳۶۵) حکم شرعی نشستن و عبور از روی قبرستان

جایز نیست که قبرستان مسلمانان به عنوان راهی قرار داده شود که مردم از آن عبور کنند و بر آن‌ها بنشینند؛ زیرا پیامبر ﷺ از نشستن بر روی قبر نهی نموده...

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه