چهارشنبه 23 ربیع‌الثانی 1447
۲۳ مهر ۱۴۰۴
15 اکتبر 2025

(۳۳۷۱) حکم از بین بردن قبر قدیمی و جابجایی آن

(۳۳۷۱) سوال: اقدام به ساختن مسکنی برای خود و خانواده‌ام در روستایی که ملک خودم و اجدادم است نمودم سپس کشف نمودم که در جوار این خانه قبری متعلق به یکی از بندگان الله B وجود دارد که آن را به طور کامل از مکانش از بین بردم. نظر به این که عمر این قبر بیش از دویست سال است. اکنون می‌پرسم: اگر خطا کرده‌ام برای کفاره‌ شدن آن، انجام چه کاری بر من واجب است؟ آیا گناهی بر من نوشته می‌شود یا خیر؟ نظر به این که قبر را در مکان دیگری غیر از از مکان اولیه‌اش قرار داده‌ام، نه در قبرستان عمومی بلکه در مکانی که خالی است. لطفاً مرا به آنچه اکنون بر من واجب است راهنمایی کنید.

جواب:

جواب این سوال بدین صورت است که اگر قبر خارج از خانه و ساختمان بود بهتر است آن را به حال خودش رها کنی زیرا صاحب قبر مالک آن است حتی اگر خاک و استخوان پوسیده باشد اما اگر این کار از تو سر زده واجب است به سوی الله À توبه کرده و از او مغفرت و آمرزش بخواهی. این که قبر را در محل دیگری قرار داده‌ای نیز اشتباه است زیرا این مکان، شاید ملک شخص دیگری باشد و اگر فرض شود ملک کسی نیست بالاخره خانه‌ها و آبادی به آن جا می‌رسد و باری دیگر منتقل می‌شود. نظر من بر این است که به دادگاهی که نزدتان وجود دارد مراجعه کنی یا از مکانی که اخیراً آن را در آن جا قرار داده‌ای وی را منتقل کنی یا آن را به حال خود رها کنی. همچنین لازم است در این موضوع به دادگاه مراجعه کنی تا قاضی به آنچه درست می‌بیند قضاوت کند.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: أقدمت على بناء مسكن لي ولعائلتي في أرض في قريتي هي ملكي وملك أجدادي، وقد اكتشفت أن بجوار هذا المسكن قبرًا لأحد عباد الله، وقد قمت بإزالته تماما من موقعه، علما بأن عمر هذا القبر يزيد على مائتي عام فهنا أسأل ماذا يجب علي أن أفعله كفَّارةً لما قمت به إن كنت أخطأت في ذلك؟ هل علي إثم أم أنه لا يلحقني شيء؟ علما بأنني قد وضعت القبر في مكان آخر غير موقعه الأول، وليس في المقبرة العامة بل في مكان خال، فأرشدوني إلى ما يجب علي فعله الآن.

فأجاب – رحمه الله تعالى-: الجواب على هذا السؤال: أنه إذا كان هذا القبر خارجا عن البناء والمسكن، فإن الأولى بك ألا تتعرض له؛ لأن صاحب القبر يملكه حتى يكون ترابًا ورميمًا. ولكن ما دام الأمر قد وقع منك فإن عليك أن تتوب إلى الله -عز وجل- وتستغفره. ثم إن وضعك إياه في غير المقبرة هذا أيضا خطأ، فإن هذا المكان الذي وضعته فيه قد يكون مملوكًا لإنسان، وإذا قُدِّرَ أنه ليس بمملوك فإنه ربما يصل إليه البنيان والعمران فيُنقل مرة ثانية، والذي أرى في هذا الأمر أن تُراجع المحكمة التي عندكم، أو تَنْقُله من المكان الذي وضعته فيه أخيرا، أو تبقيه على ما كان عليه، وعليك أن تراجع المحكمة حول هذا الموضوع؛ ليقضي القاضي بما يراه صوابا.

مطالب مرتبط:

(۳۳۸۳) حکم قرار دادن نشانه‌های بلند و مشخص بر روی قبرها

گاهی این مشرف قرار دادن برای واضح شدن این قبرها می‌باشد و این شایسته نیست. مناسب است که انسان از چیز مختصری که فقط علامت حاصل شود استفاده کند....

ادامه مطلب …

(۳۳۴۳) قرین چیست؟

قرین همان شیطان است که به اجازه‌ی الله بر انسان مسلط شده که او را به بدی‌ها دستور داده و از خوبی‌ها باز می‌دارد...

ادامه مطلب …

(۳۳۷۷) آیا دفن دو میت در یک قبر جایز است؟

سنت این است که هر انسان جداگانه دفن شود مگر این که ضرورت وجود داشته باشد...

ادامه مطلب …

(۳۳۵۴) حکم ماندن کنار قبر پس از دفن و استغفار برای میت

در مورد ایستادن در کنار قبر و طلب استغفار و تثبیت برای میت از هدی پیامبر ﷺ است که هرگاه از دفع نمودن میت فارغ می‌شدند کنار قبر می‌ایستادند و می‌فرمودند: «استغفروا لأخيكم وسلوا له بالتثبيت فإنه الآن يسأل»...

ادامه مطلب …

(۳۳۴۷) آیا قرائت قرآن هنگام دفن کردن جایز است؟

قرائت قرآن بر قبر مشروع نیست و از روش پیامبر ﷺ چنین نبوده است که هنگام دفن بر قبر بخواند یا با صدای بلند ذکر بگوید....

ادامه مطلب …

(۳۳۸۱) حکم قرار دادن نشانه‌ی کوچک بر قبر

قرار دادن نشانه بر روی قبر به این علت که زیارت کننده آن را پیدا کند، اشکالی ندارد اما به این شرط که آن قبر با آن علامت، مشهور نشود....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه