(۲۳۶۳) سوال: روش رسول الله صَلَّىاللهُعَلَيْهِوَآلِهِوَسَلَّم در زیارت کردن از مریض چگونه بوده است؟
جواب:
رسول الله صَلَّىاللهُعَلَيْهِوَآلِهِوَسَلَّم از بیماران عیادت مینمودند و به آنها آرامش میدادند و با عیادت کردن، آنها را خوشحال میساخت و بعضی اوقات آنها را رقیه میکرد و اینچنین برای انسان شایسته میباشد زمانی که از برادر مریضش عیادت میکند چه در بیمارستان و چه در خانههایشان با ملاقاتشان آنها را خوشحال و مسرور سازد زیرا در واقع روحیه و خوشحالی برای مریض نصف درمان میباشد چرا که آرامش مییابد و خوشحال میشود و با آن دردهایش را فراموش میکند مخصوصاً اگر عیادت کننده دارای شخصیت بالای در جامعه داشته باشد که قطعاً این عیادت اجر مضاعف خواهد بود.
شایسته است برای کسی که به عیادت مریض میرود، برای او شادی به ارمغان بیاورد و به او بگوید حال امروز تو بهتر از دیروز است، چه شفا بیابد و یا این که مریضی آن زیاد شود چون اگر شفا یابد در صحت و عافیت میباشد و اگر مریضی او زیاد شود برای او اجر و ثواب نوشته خواهد شد.
و مثلا توبه را به او یادآور شود به گونهای که مریض احساس نکند مرگ به او نزدیک شده است مثلاً به او بگوید: تو الان والحمدلله، اگر نمیتوانی اعمال دنیا را انجام بدهی برای اعمال صالح از قرائت قرآن، ذکر، استغفار فارغ شدهای و از کلماتی مانند این استفاده شود بدون اینکه احساس بکند که تو مرگ او را نزدیک دانستهای.
همچنین شایسته است که از کیفیت وضو، طهارت و نماز او سوال کند زیرا که برخی از مردم اشتباه نماز میخوانند مثلاً شخصی به عیادت مریضی میرود و از او سوال میکند نماز و طهارتت چگونه است؟ پس او میگوید: ۱۵ روز است که نماز را به صورت قصر و جمع میخوانم در حالیکه او مسافر نیست؛ توجه بکنید چگونه گمان کرده است زمانی که نماز جمع جایز میباشد، قصر نیز جایز است در صورتی که برعکس میباشد، هنگامی که قصر جایزه میباشد، جمع نیز جایز است اما برعکس او صادق نمیباشد زمانی که جمع جایز شد (لزوما) قصر جایز نیست پس جمع در غیر سفر هنگامی که اسباب آن وجود داشته باشد، جایز است اما قصر خیر.
همچنین بعضی از مردم گمان میبرند که انسان مریض وقتی که نمیتواند با اشاره سر نماز بخواند پس با انگشتش نماز میخواند، یعنی برای قیام انگشتش را بلند میکند سپس برای رکوع کمی آن را خم میکند سپس برای سجده آن را بیشتر خم میکند و این غلط است و تا جایی که میدانیم هیچ یک از علماء نگفتهاند که نماز را با انگشتانش بخواند.
پس به او میگویی مثلاً: نماز را ایستاده بخوان و اگر نتوانستی آن را نشسته بخواند و رکوع و سجود را با تکان دادن سر انجام بده و در هنگام سجده سر را به نسبت رکوع پایینتر بیاور و اگر با حالت نشسته نتوانستی، به پهلو بخواب و با تکان دادن سر نماز بخوان و امر در اینباره منعطف است و برای او واضح میسازی که اگر نماز خواندن در سر وقتش برای او سخت میباشد، میتواند نماز ظهر و عصر، مغرب و عشا را با هم جمع بخواند، مهم این است که عیادتش برای مریض به منزلهی عیادت و تعلیم باشد تا اینکه بهره برساند و بهره ببرد.
همچنین وصیت کردن را به او یادآور میشود و میگوید: فلانی اگر وصیتی به قضای دین یا زکات یا کفاره و مانند آن داری؛ لذا او را از آن چیزی که دراینباره برایش واجب است، باخبر میسازی.