چهارشنبه 23 ربیع‌الثانی 1447
۲۲ مهر ۱۴۰۴
15 اکتبر 2025

(۳۲۶۲) حکم توبه در لحظات آخر عمر و گفتن «لا اله الا الله»

(۲۳۶۲) سوال: قول شما چیست در مورد انسانی که در هنگام مرگش لا اله الا الله می‌گوید اما در زندگی‌اش بر طریق هدایت نبوده است و فقط زمانی که در این حالت قرار گرفته است، اعمالش که منافی اسلام بوده است را به یاد می‌آورد و می‌خواهد توبه بکند و به الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ روی آورد بعد از آن‌که مرگ را دیده است؟

جواب:

هنگامی که مرگ را دید و از قبل هیچ عمل صالحی انجام نداده است، الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ می‌فرماید: {وَلَيْسَتِ التَّوْبَةُ لِلَّذِينَ يَعْمَلُونَ السَّيِّئَاتِ حَتَّى إِذَا حَضَرَ أَحَدَهُمُ الْمَوْتُ قَالَ إِنِّي تُبْتُ الْآنَ} [سوره النساء: ۱۸]: (و برای کسانی‌ که کارهای بد مرتکب می‌شوند تا وقتی که مرگ یکی از ایشان فرا رسد؛ می‌گوید: «اکنون توبه کردم» توبه نیست) پس این ایمانش که بعد از مشاهده‌ی مرگ است فایده‌ای برای او ندارد به این خاطر که ایمانش از مشاهده بوده است ولی مقصود این است هنگامی که انسان از قبل در نزدش ایمان و گناه بوده است سپس در هنگام مرگ این را می‌گوید و آن را نیز فقط از روی اخلاص می‌گوید، پس قطعاً آن گناهان قبلش را محو می‌سازد.

این صفحه را به اشتراک بگذارید

مشاهده‌ی اصل متن عربی

يقول السائل: ما قولكم في إنسان قال: لا إله إلا الله، عند موته، لكنه كان على غير سبيل الهدى في حياته الدنيا، وإنما لو أوقف في هذا الموقف تذكر أعماله المنافية للإسلام وأراد أن يتوب وأن يقبل على الله -عز وجل- بعد ما رأى الموت؟

فأجاب – رحمه الله تعالى-: هو إذا رأى الموت ولم يكن له عمل صالح من قبل فقد قال الله -عز وجل-: ﴿ وَلَيْسَتِ التَّوْبَةُ لِلَّذِينَ يَعْمَلُونَ السَّيِّئَاتِ حَتَّى إِذَا حَضَرَ أَحَدَهُمُ الْمَوْتُ قَالَ إِنِّي تُبْتُ الْتَنَ ﴾ [النساء: ١٨]، فهذا لا ينفعه إيمانه بعد أن يشاهد الموت؛ لأنه صار إيمانًا عن مشاهدة، لكن المقصود إذا كان الإنسان عنده إيمان وعنده سيئات من قبل، ثم قال هذا عند موته، ولا يقولها إلا مخلصًا، فإنها تمحو السيئات التي سبقت منه.

مطالب مرتبط:

(۳۲۶۳) روش رسول الله صَلَّى‌اللهُ‌عَلَيْهِ‌وَآلِهِ‌وَسَلَّم در زیارت کردن از مریض

رسول الله صَلَّى‌اللهُ‌عَلَيْهِ‌وَآلِهِ‌وَسَلَّم از بیماران عیادت می‌نمودند و به آنها آرامش می‌دادند و با عیادت کردن، آنها را خوشحال‌ می‌ساخت....

ادامه مطلب …

(۳۲۴۹) آیا صحیح است که ناله‌ی بیمار تسبیح است؟

این صحیح نیست بلکه ناله‌ی بیمار اگر از روی شکایت باشد حرام است...

ادامه مطلب …

(۳۲۳۳) حکم برداشتن خال‌های صورت برای بهبود ظاهر

تغییر خلقت الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ  بر دو نوع است: نوعی که هدف از آن زیبایی است و نوعی که هدف از آن از بین بردن زشتی است....

ادامه مطلب …

(۳۲۱۸) حكم جلوگیری از بارداری به دلیل شرایط اقتصادی

خوردن قرص جلوگیری به این قصد دارای دو مفسده است: بدگمانی به الله سُبْحَانَهُ‌وَتَعَالَىٰ و مشابهت با مشرکین در برخی وجوه ...

ادامه مطلب …

(۳۲۴۲) حکم اهدا عضو

آنچه نزد من ترجیح دارد، این است که جایز نیست هیچ شخصی چیزی از اعضای بدنش را اهدا کند و اگر اهدا کردن جایز نباشد، فروش آن از باب اولی جایز نیست....

ادامه مطلب …

(۳۲۲۶) حکم شرعی حذف انگشتان اضافه در کودکان

نظرم این است که در این حالت اشکالی ندارد که انگشتان اضافه که باعث زشتی شده، قطع شود اما اگر انگشتانی اضافه است ولی باعث زشتی نشده، شایسته است که بر حالت خود باقی بماند....

ادامه مطلب …

کُتُب سِتّة:  شش کتاب اصلی احادیث اهل سنت و جماعت:

صحیح بخاری
صحیح مسلم
سنن ابو داود
جامع ترمذی
سنن نسائی
سنن ابن ماجه